Vrouwen van op de eerste rij
Ook in Egypte was er aandacht voor Internationale Vrouwendag. Een vijftiental vrouwenorganisaties had opgeroepen om op het ondertussen beroemde Tahrir-plein een demonstratie te houden. Enkele honderden activisten, zowel mannen als vrouwen, kwamen er bijeen om de gender-problematiek in de verf te zetten. Ik interviewde Nowla Darwish die een leidende rol speelt in de New Woman Foundation, een NGO die zich richt op de vorming en bewustmaking van vrouwen. Ik had haar al eens gesproken in 2008 en toen had zij reeds gewezen op de belangrijke rol die vrouwen speelden in de golf van sociale protesten van het voorbije decennium. Samen met de mannen organiseerden arbeidersvrouwen stakingen en sit-ins en ze marcheerden zij aan zij met hun mannelijke collega’s in betogingen, soms zelfs voorop. “Deze concrete solidariteit en samenwerking heeft veel meer tot de emancipatie van de vrouw bijgedragen dan alle educatieve programma’s vanuit de staat,” had ook Amal Abdelhadi, een dokteres en collega van Nowla, opgemerkt.
Eén strijd?
De revolutie heeft deze emancipatorische trend van onderuit verder versterkt, aangezien vrouwen samen met mannen op Tahrir stonden en ook in andere steden gelijkelijk de strijd met het regime aanbonden. Nowla geeft echter aan dat vrouwenrechten allesbehalve gewaarborgd zijn nu de eerste revolutionaire golf voorbij is. Zowel het regime als de oppositiepartijen roepen vrouwen op om terug naar huis te gaan en hun oude onderdanige positie in te nemen. In de discussies over grondwetsherzieningen wordt niet over de gelijkwaardigheid van vrouwen gerept. Het risico bestaat dus dat de Egyptische vrouwen de vruchten niet zullen plukken van een democratische revolutie die er mede dankzij hen gekomen is. De opleving van grassroots activisme zorgt er echter voor dat ook vrouwen zich steeds meer en steeds beter beginnen te organiseren. De vrouwenbeweging staat echter nog in haar kinderschoenen, zoals Inas Safti van het Forum van Vrouwen in Ontwikkeling mij duidelijk maakte. Veel vrouwen protesteren samen met mannen tegen politiek en sociaal onrecht, maar zij doen dit steeds als burger of studente, als arbeidster of boerin, en zelden als vrouw – een subject dat tegen patriarchale structuren en vooroordelen strijdt.