De community ruimte is een vrije online ruimte (blog) waar vrijwilligers en organisaties hun opinies kunnen publiceren. De standpunten vermeld in deze community reflecteren niet noodzakelijk de redactionele lijn van DeWereldMorgen.be. De verantwoordelijkheid over de inhoud ligt bij de auteur.

Vragen bij grondwatervervuiling arseen op Leuvense Hertogensite

Vragen bij grondwatervervuiling arseen op Leuvense Hertogensite

donderdag 9 september 2021 11:31
Spread the love

 

Precies een week geleden publiceerde ik op de website Apache de resultaten van eigen studiewerk over de gevolgen voor het milieu en de volksgezondheid van de vervuiling van het giftige arseen (As) op de Leuvense Hertogensite, waar projectontwikkelaar Resiterra, circa 540 woonentiteiten bouwt.

Aanleiding was de kritiek van emeritus Leuvens hoogleraar gebouwenconstructie Jan Delrue op de gang van zaken. Ook toxicoloog Jan Tytgat (KU Leuven) liet zich kritisch uit. Ik liet in het stuk zowel de overheden, die de vergunningen afleverden, reageren op deze kritiek als TAUW, de bodemsaneringsdeskundige die Resiterra bijstaat bij deze werken. Omdat ikzelf onvoldoende thuis ben in deze materie neem ik geen standpunt in maar blijf wel met een aantal vragen zitten.

Dat er zich hier teveel arseen in het grondwater bevindt staat niet ter discussie. Terwijl de grondwaterkwaliteitsnorm voor As 20 µg/l bedraagt werden er op sommige locaties waarden aangetroffen tot 40 µg/l. Volgens TAUW gaat het om een natuurlijk, vaak voorkomend fenomeen in veenlagen in valleien als deze van de Dijle en moet het daarom niet als een verontreiniging worden beschouwd. Delrue situeert de oorzaak van de arseenvervuiling echter in eerdere onderzoeksactiviteiten van de Leuvense unif op de site. Ook Tytgat sluit dit niet uit. Er kunnen alleszins vragen gesteld worden bij de bewering dat de aanwezigheid van dergelijke hoeveelheid giftige stof niet als verontreiniging moet worden beschouwd.

Hamvraag is of Resiterra bij de actuele bemaling van twee bouwputten – aan Kapucijnenvoer en meer centraal op de site – met arseen vervuild opgepompt grondwater terug laat wegvloeien. Op de site van de Kapucijnenvoer werd 6,3 µg/l As gemeten wat hoger is dan het indelingscriterium van 5 µg/l waardoor Resiterra een lozingsvorming van 10 µg/l vroeg en kreeg. Het opgepompte grondwater wordt hier via retourbemaling terug naar de ondergrond gestuurd. Buiten de zone van deze bouwput werd volgens Delrue 20 µg/l gemeten. De ‘secanspalenwand’ die bij de bouw als damwand gebruikt wordt is volgens hem onvoldoende om te vermijden dat schadelijke As-concentraties de te bemalen zone kan bereiken. TAUW spreekt dit tegen. Men wijst hierbij ook op het feit bij bodemonderzoeken in een straal van 50 m rond de bouwpunt geen verhoogde As-concentraties werden geregistreerd.

Meer vragen kunnen gesteld worden bij de tweede bouwput voor de realisatie van de twaalf verdiepingen hoge woontoren in het centrum van de Hertogensite. Hier loost Resiterra het bemaalde grondwater in de Dijle. In deze omgeving werden As-waarden tot 28 µg/l gemeten en verkreeg de projectontwikkelaar een lozingsvergunning tot 30 µg/l. Volgens Jan Tytgat is dat onverantwoord. “Ik zou persoonlijk een aanvraag tot lozing van As in de Dijle maar goedkeuren voor maximum 10 µg/l”, aldus de toxicoloog. Verwijzend onder meer naar de verdunningsfactor in de Dijle stelt de toegestane lozingsnorm volgens de Vlaamse Milieumaatschappij evenwel geen probleem. Bij TAUW is bovendien te horen dat het bemaalde water vooraleer te lozen nog eerst gezuiverd wordt door de installatie die eerder geplaatst werd voor het verwijderen van minerale oliën die mogelijk overbleven na de eerdere sanering van dit terrein. Het looswater wordt bovendien wekelijks gemonitord.

Meer algemeen kan men zich vooreerst de vraag stellen waarom het teveel aan arseen dat duidelijk aanwezig is in het grondwater van deze site niet gesaneerd wordt. De grondwaterkwaliteitsnorm voor As die 20 µg/l bedraagt wordt op enkele plaatsen overschreden tot – en hier baseer ik mij op cijfers van TAUW zelf – het dubbele van wat toegelaten is. En klopt het wat Delrue zegt dat het probleem zich niet alleen hier stelt maar ook in de omgeving zoals – volgens hem – recent ook vastgesteld werd bij de werken op het Sint-Jacobsplein? “Dergelijke concentraties in waterig midden neigen naar een gelijkmatige spreiding in de omgeving”, aldus Delrue.

We willen best aannemen dat er volgens de officiële instanties – OVAM, VMM, stad Leuven … – niets aan de hand is en dat de nodige maatregelen getroffen werden om problemen te voorkomen, maar in PFOS-tijden lijkt enig wantrouwen niet geheel onterecht. Is het niet aangewezen dat de stad Leuven een onafhankelijk expert aanstelt die de hele arseenproblematiek op de Hertogensite onder de loep neemt? En welke consequenties heeft de aanwezigheid van As, die op meerdere plaatsen op de site voorkomt, voor de andere bouwwerken die Resiterra hier plant?

Creative Commons

take down
the paywall
steun ons nu!