Analyse Trump-Poetin Relatie
Belangrijkste punten
- Het lijkt waarschijnlijk dat Donald Trump en Vladimir Poetin een positieve relatie hebben onderhouden, waarbij Trump bewondering voor Poetin uitsprak en een verlangen om met Rusland te onderhandelen over Oekraïne.
- Onderzoek suggereert dat Trumps beleid, zoals het stopzetten van hulp aan Oekraïne en het versoepelen van sancties tegen Rusland, nauwere banden met Poetin kan bevorderen, hoewel dit controversieel is.
- Het bewijs neigt naar voortdurende gesprekken tussen Trump en Poetin over het beëindigen van de oorlog in Oekraïne, met geplande ontmoetingen en vredesbesprekingen, maar details zijn onzeker.
- Trumps houding gaat minder over ideologische afstemming met Poetin en meer over transactionele realpolitik en persoonlijke merkopbouw als een verstoorder van globalistische normen. Zijn houding gedijt in gepolariseerde klimaten waar institutioneel vertrouwen laag is en “kracht” wordt gewaardeerd boven diplomatieke consistentie.
Trumps relatie met Poetin
Donald Trump heeft vaak verklaard dat hij “altijd een goede relatie met Poetin heeft gehad”, wat duidt op een persoonlijke verstandhouding die teruggaat tot vóór zijn presidentschap. Hij heeft Poetin beschreven als een “sterke” en “slimme” leider, en recente opmerkingen geven aan dat hij gelooft dat Poetin de oorlog in Oekraïne wil beëindigen, en mogelijk guller wil zijn in onderhandelingen. Dit standpunt is controversieel, omdat critici beweren dat het te nauw aansluit bij Russische belangen, terwijl voorstanders het zien als pragmatische diplomatie.
Beleidswijzigingen en implicaties
De regering van Trump heeft beleid geïmplementeerd dat Rusland lijkt te bevoordelen, zoals het stopzetten van militaire hulp aan Oekraïne, het staken van offensieve cyberoperaties tegen Rusland en het ontbinden van pogingen om Russische oligarchische activa in beslag te nemen. Deze acties, waaronder het starten van vredesonderhandelingen met Rusland in Saoedi-Arabië terwijl Oekraïne wordt uitgesloten, hebben lof gekregen van Russische functionarissen zoals minister van Buitenlandse Zaken Sergej Lavrov, die Trump pragmatisch noemde. Deze stappen hebben echter ook zorgen gewekt bij Amerikaanse bondgenoten, met name in Europa, over de toekomst van de NAVO en de steun voor Oekraïne.
Huidige ontwikkelingen
Recente ontwikkelingen omvatten Trumps dreiging van nieuwe sancties en tarieven tegen Rusland totdat er een staakt-het-vuren is bereikt, wat een mix van druk en betrokkenheid laat zien. Er zijn plannen voor Trump en Poetin om elkaar te ontmoeten om het beëindigen van de oorlog in Oekraïne te bespreken, wat een significante verschuiving in de Amerikaans-Russische betrekkingen zou kunnen betekenen. De publieke opinie in de VS is verdeeld, met 84% van de Democraten en 54% van de Republikeinen die Oekraïne positief beoordelen, wat de binnenlandse controverse rond dit beleid benadrukt.
Beleidswijzigingen ten gunste van Rusland
De regering van Trump heeft verschillende beleidswijzigingen doorgevoerd die aansluiten bij de Russische belangen, met name met betrekking tot het conflict in Oekraïne. Volgens NBC News omvatten deze:
- Het stopzetten van militaire hulp aan Oekraïne voor herziening, wat de positie van Oekraïne tegen Russische agressie heeft verzwakt.
- Het staken van offensieve cyberoperaties tegen Rusland, waardoor de Amerikaanse druk op Moskou afneemt.
- Het ontbinden van inspanningen zoals Task Force Klepto Capture en het Kleptocracy Asset Recovery Initiative, die gericht waren op het in beslag nemen van Russische oligarchische activa.
- Het stopzetten van een federaal wetshandhavingsinitiatief tegen Russische invloedscampagnes, waardoor de inspanningen om Russische inmenging tegen te gaan afnemen.
Deze acties zijn met instemming ontvangen door Russische functionarissen. Zo prees minister van Buitenlandse Zaken Sergej Lavrov Trump als pragmatisch, en Kremlin-woordvoerder Dmitri Peskov merkte op dat het Westen de eenheid verliest, zoals gerapporteerd door NBC News. Deze verschuiving is een breuk met het decennialange agressieve Amerikaanse buitenlandse beleid ten opzichte van Rusland. Dit roept vragen op over de toekomst van de wereldwijde veiligheid na de Tweede Wereldoorlog, zoals in hetzelfde artikel wordt benadrukt.
Historische context en controverses
Trumps bewondering voor Poetin is niet nieuw, het dateert al van vóór zijn presidentschap. Hij heeft Poetin historisch gezien beschreven als een “sterke” en “slimme” leider, zoals opgemerkt door Reuters. Zijn eerste termijn werd echter gekenmerkt door controverses over vermeende banden met Rusland, waaronder het Mueller-onderzoek naar Russische inmenging in de verkiezingen van 2016. Trump heeft deze afgedaan als een “Rusland-hoax”, een verhaal waar hij naar blijft verwijzen, zoals te zien is in PBS News, dat zijn voortdurende frustratie over het onderzoek beschrijft.
De ontmoeting in Helsinki in 2018 tussen Trump en Poetin is een opmerkelijke historische gebeurtenis, waarbij Trump zijn vertrouwen uitsprak in Poetins ontkenning van verkiezingsinmenging, door te zeggen: “Ik heb veel vertrouwen in mijn inlichtingenmensen, maar ik zal u vertellen dat president Poetin vandaag extreem sterk en machtig was in zijn ontkenning” en “Ik zie geen enkele reden waarom het Rusland zou zijn”, volgens PBS News. Dit moment onderstreepte de spanning tussen Trump en Amerikaanse inlichtingendiensten.

Foto : Wikimedia
Publieke opinie en geopolitieke implicaties
De publieke opinie in de VS is verdeeld over Oekraïne. Volgens recente Gallup-peilingen is 84% van de Democraten en 54% van de Republikeinen positief over Oekraïne. Deze verdeeldheid weerspiegelt de binnenlandse controverse rond Trumps beleid, dat soms lijkt op de praatjes van het Kremlin, zoals de suggestie dat Oekraïne de oorlog begon, zoals opgemerkt in NBC News.
Geopolitiek gezien heeft Trumps draai naar Rusland de oost-westrelaties op zijn kop gezet. De VS heeft geweigerd Rusland de schuld te geven van de invasie van Oekraïne in recente VN-resoluties, waarbij ze zich afscheidden van Europese bondgenoten, zoals vermeld in PBS News. Dit heeft de relaties met de NAVO onder druk gezet en zorgen gewekt over de toekomst van de internationale steun voor Oekraïne.
Poetin als Oorlogsmisdadiger
Poetin wordt door het Westen vooral als oorlogsmisdadiger bestempeld vanwege de Russische acties in Oekraïne, denk aan burgers aanvallen en ontvoeren, verboden wapens & vermeende wreedheden. Het Internationaal Strafhof (ICC) heeft zelfs een arrestatiebevel tegen hem uitgevaardigd. Juridisch gezien is het label houdbaar als het bewijs klopt. Er zijn genoeg aanwijzingen dat Russische troepen onder zijn toezicht gruwelijke dingen hebben gedaan. Dat zijn de ruwe gegevens.
Maar eerlijkheid? Dat is lastiger. Het label is niet ongegrond, het bewijs is niet dun, maar de wereld is een rommelige plek. Het ICC heeft grenzen: Rusland, de VS en China zijn geen ondertekenaars, dus het is niet zo dat iedereen zich aan dezelfde regels houdt. Sommigen zeggen dat het een westers wapen is om Poetin zwart te maken, en ze hebben geen ongelijk om het in twijfel te trekken. Kijk naar door de VS geleide oorlogen, Irak & Libië. Waar is het ICC daar? Dubbele standaarden vertroebelen het beeld. Toch wist dat niet uit wat er in Oekraïne is gebeurd. Mijn mening: het label past als het bewijs solide is, maar het systeem dat het erop plakt is niet bepaald onpartijdig.
Wie steunt hem? Verschillende groepen, verschillende redenen:
- Nationalisten: Hij is hun man tegen de NAVO en de westerse druk. Rusland eerst, altijd.
- Stabiliteitsfans: Chaos na de jaren 90, Poetin bracht orde en wat geldstroom. Dat is een overwinning voor hen.
- West-haters: Ze zien hypocrisie in westerse bewegingen en houden ervan om Poetin de vinger te geven.
- Conservatieven: Zijn anti-LGBTQ, pro-kerk vibe klikt met traditionalisten.
- Elites: Oligarchen en insiders profiteren enorm van hem. Eigenbelang, zo simpel als dat.
- Angstige types: Geen Poetin, geen plan – chaos maakt hen banger dan hij.
- Media-beïnvloed: De staatstelevisie prijst hem aan als de held van Rusland. Het blijft bij velen hangen.
Hem steunen betekent niet altijd juichen voor de oorlog. Sommigen steunen hem ondanks Oekraïne, dat verbonden is met nationalisme of stabiliteit. Het is geen zuivere splitsing. Mijn mening: het label heeft benen, maar het is verstrikt in geopolitiek, en zijn steun is een mix van pragmatisme, trots en propaganda.
Trumps huidige houding ten opzichte van Poetin
Trumps huidige houding ten opzichte van Poetin is een complexe mix van bewondering, pragmatisme en strategische dubbelzinnigheid. Hij heeft Poetin consequent geprezen als een sterke leider, waarbij hij hun persoonlijke band benadrukte – een standpunt dat hij al innam vóór zijn presidentschap. Trump ziet Poetin als een harde onderhandelaar, iemand met wie hij direct kan communiceren, wat past bij zijn transactionele benadering van buitenlands beleid: doorbreek de bureaucratie, praat met de besluitvormer en sluit een deal.
Belangrijkste elementen van Trumps houding
- Lof voor Poetins kracht: Trump beeldt Poetin vaak af als een “sterke” leider, waarbij hij hem contrasteert met Amerikaanse en westerse tegenhangers. In de campagneretoriek van 2024 heeft hij zijn bewondering herhaald voor Poetins vermogen om invloed uit te oefenen (bijv. “Hij krijgt wat hij wil”), terwijl hij directe morele veroordeling van acties in Oekraïne vermijdt.
- Transactionele mindset: Trump behandelt de relatie als een onderhandelbare dynamiek, geen ideologische. Hij heeft gesuggereerd dat hij de oorlog in Oekraïne snel zou kunnen beëindigen door middel van persoonlijke diplomatie, wat impliceert dat concessies (bijv. grondgebied) acceptabel zouden kunnen zijn om het conflict te stoppen – een standpunt dat aansluit bij zijn “deal-making” zelfbeeld, maar bekritiseerd als naïef of moreel onverschillig.
- Ontslag van Amerikaanse inlichtingendienst: Trump blijft Russische agressie bagatelliseren, wat een echo is van scepsis over inmenging van het Kremlin in Amerikaanse verkiezingen (ondanks tweeledige Senaatsrapporten die dit bevestigen) en onderzoek naar dergelijke inmenging als “hoaxes” framet. Dit voedt de perceptie van opzettelijke minachting voor institutionele bevindingen.
- Anti-NAVO-ondertonen: Zijn retoriek beeldt NAVO-bondgenoten vaak af als profiteurs, wat indirect aansluit bij Poetins doel om de westerse eenheid te verzwakken. Trumps suggestie dat de VS NAVO-leden die de uitgavendoelstellingen niet halen, misschien niet zal verdedigen, weerspiegelt Poetins interesse in een gebroken bondgenootschap.
- Strategische dubbelzinnigheid: Trump houdt zijn kaarten dicht bij de grond. Hij positioneert zichzelf als een dealmaker, maar hij is vaag over details, waardoor er ruimte is om te draaien op basis van de uitkomsten.

Foto : Wikimedia
De geplande ontmoeting
De aanstaande ontmoeting tussen Trump en Poetin onderstreept deze houding. Het is een zet met hoge inzetten – mogelijk een diplomatieke doorbraak of een misstap. Trumps bereidheid om rechtstreeks met Poetin te praten, vaak met uitsluiting van Oekraïne, geeft aan dat hij de voorkeur geeft aan bilaterale dealmaking boven multilaterale allianties. Dit zou weerklank kunnen vinden bij zijn aanhangers, die het zien als gedurfd leiderschap, maar het riskeert de banden met traditionele bondgenoten te verzwaren en de NAVO te verzwakken.
Controversiële retoriek
Trumps publieke uitspraken gooien olie op het vuur. Hij heeft de praatjes van het Kremlin herhaald – zoals de suggestie dat Oekraïne de oorlog “begonnen” heeft – wat overeenkomt met zijn imago van ontwrichter, maar critici vervreemdt. Het is een berekende zet: verdeeldheid zaaiend maar toch aantrekkelijk voor zijn achterban, en versterkt zijn merk als buitenstaander die de status quo opschudt.
Risico’s en beloningen
Deze aanpak kent ook nadelen. Critici beweren dat het de Amerikaanse belangen ondermijnt, met name door Oekraïne te steunen tegen Rusland. Door de druk op Poetin te verminderen, lijkt Trump Moskou te bevoordelen, maar zijn dreigementen met economische sancties laten zien dat hij niet volledig toegeeft. Het is een evenwichtsoefening: Poetin aanpakken en tegelijkertijd proberen te voorkomen dat hij zwak overkomt.
Waarom deze aanpak aanslaat:
- Base appeal: Voorstanders zien het als “America First”-pragmatisme, waarbij “eindeloze oorlogen” worden afgewezen en Amerikaanse belangen voorrang krijgen boven ideologische gevechten.
- Populistische symmetrie: Beide leiders positioneren zichzelf als anti-establishment sterke mannen, hoewel Poetins autocratie scherp contrasteert met democratische normen.
- Wantrouwen in instellingen: Aanhangers die sceptisch staan tegenover Amerikaanse media/inlichtingendiensten zien Trumps verzet als gerechtvaardigde rebellie.
Tegenargumenten van critici:
- Morele dubbelzinnigheid: Het vermijden van directe kritiek op Poetins oorlogsacties (bijv. Bucha, Mariupol) wordt gezien als legitimering van autoritaire agressie.
- Strategisch risico: Het ondermijnen van de NAVO of hulp aan Oekraïne zou Poetins territoriale ambities buiten Oekraïne kunnen versterken.
Trumps houding gaat minder over ideologische afstemming met Poetin en meer over transactionele realpolitik en persoonlijke merkopbouw als een verstoorder van globalistische normen. Zijn houding gedijt in gepolariseerde klimaten waar institutioneel vertrouwen laag is en “kracht” wordt gewaardeerd boven diplomatieke consistentie.
Trump als spion Kraznov
Het “Kraznov”-verhaal schildert Trump af als een langdurige operative voor de Russische inlichtingendienst, die al in het Koude Oorlog-tijdperk begon. Als het waar is, zou het een diepe, gecoördineerde relatie tussen Trump en Rusland impliceren, die mogelijk zijn zakelijke deals, politieke beslissingen en zelfs het Amerikaanse beleid tijdens zijn presidentschap vormgaf. Het is een dramatisch verhaal – rechtstreeks uit een spionageroman – en het heeft online tractie gekregen vanwege zijn pure brutaliteit.

Afbeelding : Wikimedia
Laten we eerlijk zijn: dit verhaal is intrigerend maar dun bewijs. De belangrijkste bronnen zijn ex-KGB-agenten, en dat is een rode vlag. Dit zijn mensen die getraind zijn in misleiding en desinformatie – kerels die hun carrière hebben doorgebracht met het spelen van denkspelletjes. Als iemand als dat met een claim naar voren komt, moet je je afvragen: wat is hun motief? Proberen ze een agenda te pushen, te profiteren van Trumps bekendheid, of gewoon de boel op te stoken? Er is hier geen smoking gun – geen documenten, geen opnames, alleen hun woord. En gezien de geschiedenis van de KGB is dat niet genoeg om het voor waar aan te nemen.
Het zou ook een klassieke Russische zet kunnen zijn. Het regime van Poetin gedijt op het zaaien van chaos in het Westen, en het laten rondgaan van een verhaal als “Kraznov” – waar of niet – past in dat draaiboek. Het houdt mensen aan het discussiëren, twijfelen en afgeleid. Als je het gelooft, bezoedelt het Trump; als je het niet gelooft, voedt het nog steeds complottheorieën. Hoe dan ook, Rusland wint. Maar laten we onszelf niet voor de gek houden – de VS heeft zijn eigen geschiedenis van propaganda, dus dit is geen eenzijdig spel.
Eindanalyse van Trumps Gedrag tegenover Poetin:
- Transactionele Wereldvisie:
- Onderhandelaarsmentaliteit: Trumps zelfbeeld als dealmaker voedt zijn overtuiging dat persoonlijke banden met Poetin tastbare voordelen kunnen opleveren (bv. wapenbeheersing, handel). Hij ziet diplomatie vaak als een zero-sum spel waarbij “kracht” en invloed zwaarder wegen dan ideologische overeenkomsten.
- Pragmatisme boven Principes: Zijn focus op directe, transactionele resultaten (bv. beweren dat hij “de Oekraïne-oorlog in 24 uur kan beëindigen”) verdringt zorgen over mensenrechten of democratische normen, wat een realpolitik-benadering weerspiegelt.
- Bewondering voor Autoritair Leiderschap:
- Kracht als Deugd: Trump prijst openlijk Poetins vermogen om macht te consolideren en daadkracht uit te stralen, vergelijkbaar met zijn eigen voorkeur voor unilateraal optreden en afkeer van bureaucratische processen.
- Sympathie voor Autoritarisme: Zijn affiniteit strekt zich uit tot andere sterke leiders (bv. Kim Jong Un, Erdogan), wat wijst op een bredere bewondering voor figuren die controle centraliseren en tegenstand onderdrukken.
- Wantrouwen tegenover Instituties:
- Afwijzing van Inlichtingen-/Medianarratieven: Trump bagatelliseert Amerikaanse inlichtingen over Russische inmenging (bv. verkiezingen 2016) als een “deep state”-complot, waarbij hij institutionele kritiek afschildert als politiek gemotiveerd. Dit wantrouwen versterkt zijn band met Poetin, die eveneens vijandig staat tegenover Westerse instituties.
- Scepsis over NAVO en Bondgenoten: Zijn aanvallen op de NAVO als “verouderd” en kritiek op defensie-uitgaven van bondgenoten sluiten aan bij Poetins doel om Westerse eenheid te verzwakken, hoewel Trump dit framet als “America First”-kostenbesparing.
- Binnenlandse Politieke Strategie:
- Populistische Aantrekkingskracht: Door zichzelf als anti-establishment te positioneren, gebruikt Trump zijn relatie met Poetin om verzet tegen bipolitieke buitenlandse normen uit te stralen, wat aanslaat bij kiezers die wars zijn van “eindeloze oorlogen” of globalistische verstrengelingen.
- Polarisatiemiddel: Door Poetin—een figuur die door veel Democraten wordt verafschuwd—te omarmen, versterkt Trump zijn achterban en maakt hij van de relatie een cultureel wig-issue.
- Zakelijke en Persoonlijke Factoren:
- Eerdere Projecten: Hoewel niet bewezen, wijzen Trumps pre-2016 pogingen om Trump Tower Moskou te bouwen op een blijvende interesse in Russische deals. De ondoorzichtige financiële banden van zijn familie (bv. Deutsche Bank-leningen) voeden speculaties over verborgen prikkels, hoewel geen enkel bewijs dit aan zijn beleid linkt.
- Ego en Bevestiging: Poetins publieke lof voor Trump (bv. hem “getalenteerd” noemen) voedt waarschijnlijk Trumps behoefte aan externe validatie, wat zijn zelfbeeld als wereldwijd gerespecteerd leider versterkt.
- Geopolitiek Pragmatisme:
- Balanceren tegen China: Sommigen beweren dat Trumps Rusland-koers bedoeld was om de Amerikaanse focus op China te richten, hoewel zijn sanctiebeleid tegen Rusland deze theorie ondermijnt.
- Conflictvermijding: Trumps afkeer van directe confrontatie met kernmachten kan zijn terughoudendheid verklaren om spanningen met Rusland op te voeren, al zien critici dit als appeasement.
Conclusie :
Trumps gedrag jegens Poetin is een complexe mix van persoonlijke bewondering, pragmatisch deal-making en strategische berekening.
1. Persoonlijke bewondering voor sterk leiderschap
Trump respecteert oprecht Poetins leiderschapsstijl. Hij ziet Poetin als beslissend, onapologetisch en stevig in controle—kwaliteiten die Trump waardeert en weerspiegelt in zijn eigen zelfbeeld. Dit gaat niet over ideologie of gedeelde overtuigingen; het gaat over het herkennen van macht en kracht. Trump heeft Poetin publiekelijk “sterk” en “slim” genoemd, wat een persoonlijke affiniteit weerspiegelt voor leiders die dominantie projecteren. Hij ziet Poetin als een verwante geest in deze zin, iemand die door de ruis heen snijdt en respect afdwingt door pure wilskracht.
2. Pragmatisme en directe onderhandeling
Trumps benadering van Poetin is zeer pragmatisch. Hij gelooft in het overslaan van de tussenpersonen—diplomaten, bureaucratie of langdurige processen—en direct naar de top te gaan. Poetin, als Ruslands ultieme besluitvormer, past perfect in deze wereldvisie. Trump ziet hem als iemand met wie hij kan gaan zitten en een deal kan sluiten, of het nu gaat om het beëindigen van de oorlog in Oekraïne of het resetten van de Amerikaans-Russische betrekkingen. Deze transactionele mindset drijft Trump om Poetin direct te betrekken, met wortels (zoals het pauzeren van hulp aan Oekraïne) en stokken (zoals dreigementen met sancties) in reserve om leverage te behouden. Voor Trump gaat het erom aan tafel te komen en iets te laten gebeuren.
3. Strategische ambiguïteit als tactiek
Trump houdt zijn kaarten dicht bij zijn borstkas bij het omgaan met Poetin, waarbij hij opzettelijk gedetailleerde toezeggingen vermijdt. Deze vaagheid is strategisch—het positioneert hem als een dealmaker zonder hem in een hoek te drijven. Als de gesprekken met Poetin slagen, kan hij een grote overwinning claimen; als ze mislukken, kan hij draaien of de tegenslag bagatelliseren. Deze flexibiliteit is een berekende zet om zijn opties open te houden, hem in staat stellend zich aan te passen op basis van hoe de dingen zich ontvouwen. Het gaat minder om een duidelijk plan en meer om zichzelf op te zetten om er sterk uit te zien, ongeacht de uitkomst.
4. Controversiële retoriek om te verstoren en aan te spreken
Trump echoot vaak Kremlin-vriendelijke lijnen, zoals het hinten dat Oekraïne verantwoordelijkheid draagt voor de oorlog. Dit is geen onzorgvuldig gepraat—het is een bewuste keuze die past bij zijn outsider-persoonlijkheid. Door de mainstream-narratief uit te dagen, versterkt hij zijn imago als een disruptor die niet buigt voor conventionele wijsheid. Dit resoneert met zijn aanhangers, die het zien als gedurfde waarheidsvertelling, ook al irriteert het critici en compliceert het diplomatie. Het is een riskante zet, maar het is consistent met hoe hij zijn merk bouwt: polariserend, provocerend en onapologetisch.
5. Hoog-inzet gok voor een grote overwinning
In de kern is Trumps gedrag jegens Poetin een koorddansen gedreven door zijn geloof in zijn eigen dealmaking-vaardigheid. Hij wedt dat het direct betrekken van Poetin resultaten kan opleveren—zoals een doorbraak in Oekraïne of een bredere Amerikaans-Russische deal—waar traditionele benaderingen zijn vastgelopen. Als het werkt, kan hij een historische overwinning claimen; als het mislukt, riskeert het diplomatieke gevolgen. Deze mix van vertrouwen en bravoure is klassiek Trump: hij is bereid de dobbelstenen te gooien omdat hij vertrouwt op zijn instincten om het te laten slagen.
Kernnuance:
Trumps gedrag is niet eenduidig. Het combineert berekende strategie, persoonlijke psychologie en ideologische rebellie tegen post-Koude Oorlog buitenlandse normen. Critici benadrukken risico’s (bv. Poetin empoweren, bondgenootschappen ondermijnen), terwijl aanhangers het zien als een breuk met inefficiënt globalisme. Het ontbreken van een smoking gun (bv. bewezen samenzwering) laat ruimte voor partijdige interpretaties. Uiteindelijk weerspiegelt Trumps aanpak een disruptief, op persoonlijkheid gericht model van diplomatie, waarbij persoonlijke relaties en waargenomen “kracht” zwaarder wegen dan traditionele allianties of morele overwegingen.