Naar een ‘pro-poor’ en inclusieve ontwikkelingsstrategie voor Zimbabwe
Het boek “De enclave voorbij” legt de tegenstrijdigheden van Zimbabwe bloot, een land waar rijke hulpbronnen gepaard gaan met structurele armoede.
De analyse vertrekt van het feit dat de meeste Afrikaanse economieën uit twee radicaal verschillende delen bestaan: een modern, formeel gedeelte dat een klein deel van de arbeidskrachten tewerk stelt, en een traditioneel of informeel deel waar de meerderheid van de mensen van (over)leeft. Dit gegeven is een erfenis uit de koloniale periode, gebaseerd op de ideologie van blanke overheersing. Een erfenis waar het postkoloniale beleid geen antwoord op heeft geboden. Tot op vandaag zit de economie vast in een armoedeval. Zelfs als er groei is, slaagt de economie er niet in de grote hoeveelheid werklozen op te nemen. De formele sector kent een eigen groeidynamiek en marginaliseert en verarmt de informele economie verder. Een duale, ongelijke ontwikkeling is het gevolg.
Het boek neemt drie belangrijke fases van Zimbabwe’s economisch beleid onder de loep. In de jaren ’80 maakte de grillige groei een sterk sociaal beleidskader moeilijk houdbaar. In de vroege jaren ’90 hielden de ‘structurele aanpassingen’ een marktgedreven ontwikkelingsbenadering in. Tot dan kon men spreken van marktfalen, maar in de derde fase is er duidelijk sprake van overheidsfalen door crisismanagement en gebrek aan samenhang. De staat was in handen van een kleine elite die haar leegroofde, zodat ze er niet meer in slaagde om basisdiensten zoals gezondheid, sanitatie en onderwijs te voorzien. In 2004 waren vier van de vijf jobs informeel, met alle tekorten op vlak van waardig werk die daarmee gepaard gaan.
Een stevig sociaal beleid dat de duale structuur onder handen neemt, moet de overgang naar een formele economie en waardig werk garanderen. Bovendien is een strategische rol voor de overheid in de economie nu wijd en zijd erkend als essentieel voor ontwikkeling. “De staat heropbouwen, en ze omvormen naar een democratische, verantwoordelijke ontwikkelingsstaat, is een kritiek element van het herstelproces,” aldus Lovemore Matombo, de voorzitter van vakbondskoepel ZCTU, in zijn voorwoord.
Het boek werd samengesteld door medewerkers van Altnernatives for Neo-liberalism in Southern Africa (ANSA), partner van fos. De coherente aanbevelingen maken het tot een belangrijk beleidsinstrument voor de vakbonden van het land. “Beyond the enclave” vat de essentie van de ontwikkelingsuitdagingen in Zimbabwe. Het is verplichte lectuur voor iedereen die geïnteresseerd is in de toekomst van dit land,” volgens Phillip Sanzvenga, Voorzitter Zimbabwe Chamber of Informal Economy Associations.
Ben je geïnteresseerd in dit boek? Neem dan contact op met Kwaku Acheampong, regioverantwoordelijke zuidelijk Afrika.
24 mei 2011
Auteur: Isabel Wagemans
Contact: Kwaku Acheampong
