9 augustus, het IPCC , de verzameling van wetenschappers uit heel de wereld, brengt haar Zesde rapport uit. Antonio Guterres, de baas van de Verenigde Naties, noemt het “een Code Rood voor de mensheid”.
Zesde IPCC-rapport: Nooit te laat om erger te voorkomen…
Wat staat er in die 4000 bladzijden? In het kort samengevat: Dat we met een sneltreinvaart afdonderen op een algemene klimaatontaarding. Dat het allemaal sneller gaat dan eerst gedacht. Dat die extreme weersomstandigheden het nieuwe normaal worden. Verder dat het nu wel bewezen is dat het komt door menselijke activiteiten en geen toeval meer is.
Tenslotte, dat we laat zijn, te laat eigenlijk, om nog kalmpjes te bedenken wat we in de toekomst zouden doen. Dat we nu alles moeten omsmijten om binnen de 5 à 10 jaar, tegen ten laatste 2030, de broeikasemissies met twee derden naar beneden te halen.
We zijn te laat om een klimaatontaarding te voorkomen. We zullen moeten investeren in schadeherstel en aanpassing aan het nieuwe normaal. Het is echter nooit te laat om nog erger te voorkomen.
Doden en vernieling als in oorlogstijd, door wateroverlast en bosbranden…
Hadden we dit Zesde Evaluatierapport nodig om de ernst van de klimaatontaarding te zien? Wat hebben we de voorbije maanden meegemaakt? In onze eigen contreien extreme regenval die kleine beekjes veranderde in kolkende rivieren. Hele huizen werden weggespoeld, auto’s op elkaar, elektriciteit- en gasnet kapot, aardverschuivingen, wegen kapot, spoorbermen verzakt.
Het ergste: een zware tol op menselijk vlak! Er vielen honderden doden en tienduizenden gezinnen verloren hun woonst.
Tegelijk apocalyptische bosbranden in Turkije, Griekenland, Italië, Frankrijk, Portugal… Ook weer tienduizenden gezinnen, die alles kwijt zijn. Men spreekt van een hittegolf als het enkele dagen boven de 30°C is. Nu werden van Canada, over Europa tot in Rusland, langdurig temperaturen boven de 40°C gemeten. Zonder koeling bezwijkt een mens.
Al gemerkt, dat op wereldschaal die extremen van stortbuien en hittegolven gepaard gaan? Dat ze beide dezelfde oorzaak hebben? Er is meer aan de hand, dan een graadje warmer…
Smelten ijskap Groenland, meanderen van de straalstroom, dreigend stilvallen van de Golfstroom
De Straalstroom bepaalt in sterke mate ons weer. Deze sterke winden op een tiental kilometers hoogte in de atmosfeer trekken van west naar oost. De scheiding tussen de koude polaire luchtlagen en de warme subtropische luchtlagen bepaalt de exacte ligging van de Straalstroom. Maar de ijskap van Groenland smelt, de permafrost in de noordelijke toendra en taiga ontdooit. Juist door de sterkere opwarming van de poolgebieden, is de scheiding tussen koud en warm minder uitgesproken. Daardoor blijft de Straalstroom niet meer op zijn plaats en gaat sterk meanderen. In een meanderkronkel naar het noorden wordt hitte gevangen gehouden, zoals aan de westkust van de VSA en Canada. In een kronkel naar het zuiden, wordt koud regenweer vastgehouden. Het recente noodweer en de overstromingen bij ons, waren het gevolg.
Ook de Golfstroom, die ons klimaat positief beïnvloedt, is afgezwakt. Om dezelfde reden. Die warme zeestroom stuwt vanuit de Golf van Mexico doorheen de Atlantische Oceaan naar onze streken. De drijfkracht hierachter, is het wegzakken naar de diepe zeebodem van koudere en zoutere zeewaters in de Noordelijke IJszee. En vermits het daar opwarmt….
De “mens” verantwoordelijk? Wie was er nalatig?
Zijn we allemaal als “mens” mee verantwoordelijk voor deze ontaarding van onze hele leefomgeving? Of ligt het eerder aan de kapitalistische dictatuur waaronder we leven…?
In 1988 werd het IPCC opgericht: een samenwerking van enkele duizenden wetenschappers uit nagenoeg alle landen van de wereld. In 1990 verscheen het Eerste Evaluatierapport van het IPCC. De grote lijnen werden reeds aangegeven. 1990 werd aangenomen als referentiejaar. De volgenden rapporten verschenen in 1995, 2001, 2007, 2014 en nu het eerste deel van het zesde rapport.
In 2007 werd er gesteld:
- Wereldwijd: tussen nu en 2050: de emissie verminderen met 50 à 85%
- De rijkere westerse landen zijn verantwoordelijk voor 80% van het probleem: zij dienen te verminderen met 80 à 95% tegen 2050
- Tegen 2020 moet al een vermindering van 25 à 40% gerealiseerd zijn!
Ondanks deze richtlijnen, is er tot op heden geen vermindering van emissies, wel een toename!
Er werd toen duidelijk gesteld: tegen ten laatste 2015 moest het keerpunt bereikt zijn, waarop wereldwijd de broeikasemissies begonnen te dalen, want anders werd het extreem moeilijk. Dit cruciale keerpunt werd niet bereikt in 2015 en nu nog steeds niet. Wel werd het Akkoord van Parijs getekend, dat pas slagkracht ging krijgen in 2020, en weerom uitgesteld tot nu 2021.
In 2006 kwam het beruchte Stern-rapport uit. Die berekende hoeveel de klimaatbescherming zou kosten in percenten van het Bruto nationaal Product: circa 1%. Algemene reactie in de kapitalistische wereld: zoveel? We kunnen toch leven met een opwarming tot 2°C? Dit argument werd ook in 2009 op de top in Kopenhagen naar voor geschoven.
Sindsdien stellen alle kapitalistische overheden de noodzakelijke investeringen uit naar volgende ambtstermijnen. De omschakeling naar een klimaatvriendelijkere infrastructuur wordt steeds uitgesteld, terwijl de schonere technologie voorhande is.
Het maximum van 2°C opwarming was een kortzichtige beslissing om het kapitalistische winstbejag veilig te stellen. In 2016 kwam het IPCC met een nieuwe waarschuwing: de opwarming met 2°C zou zo veel ergere gevolgen hebben dan een beperking tot 1,5°C. Wat nu ook al veel te veel blijkt.
Kortom, het is weer tijd om op straat te komen en actie te eisen van onze overheid.
