Er groeit blijkbaar consensus om in deze tijden van crisis de vermogens van de rijken aan te spreken door ze één of andere vorm van belasting op hun fortuin te doen betalen. Ja, er zijn nog meningsverschillen over hoe die fortuinenbelasting er moet uitzien.
In syndicale middens is men al langer voorstander van een jaarlijkse belasting op het gehele fortuin. Binnenkort congresseren zowel ABVV als ACV en ligt de vermogensbelasting mee op de congrestafel. Eerder onderschreven zij al het charter van het Financieel actienetwerk (FAN) dat opkomt voor een vermogensbelasting van 1% op de vermogens vanaf 1 miljoen euro.
Ook de PVDA schaart zich achter die visie en verzamelde al 11.000 fans voor de miljonairstaks. Dat is een progressieve vermogensbelasting van 1% op de fortuinen boven 1 miljoen euro (woning niet mee gerekend), 2% boven 2 miljoen. Ze treft enkel de 2% rijkste gezinnen van België. Kwestie van de gewone man doelbewust buiten schot te laten. Caroline Gennez pleitte in De Morgen (5/3/’10) voor een belasting op de winst van het vermogen, niet het gehele vermogen.Maar soit, het debat gaat op dit punt in de goede richting.
Beide pistes verplichten om werk te maken van de opheffing van het bankgeheim zoals het FAN ook bepleit. Fundamenteler is echter het meningsverschil over wat je met de opbrengst van de miljonairstaks – 8 miljard euro – gaat doen. Caroline Gennnez wil er nog maar eens de zogenaamde “lasten op arbeid” mee verlagen. Zogenaamde? Als er één discours is dat de voorbije decennia voor enorme begripsverwarring zorgde, is het wel het liberale credo van “de verlaging van de lasten op arbeid”. Waaruit bestaat die begripsverwarring?
Steeds horen we patroons klagen dat de loonkost te hoog is. Maar de lonen die zij betalen bestaan uit twee delen. Enerzijds uit direct loon, geld dat u en ik, maandelijks op de bank gestort krijgen en waarmee we onze rekeningen betalen. Anderzijds is er het indirect loon, het deel van “ons loon” dat in het spaarpotje van de sociale zekerheid opzij gezet wordt. Daaruit ontvangen we een vervangingsinkomen als we ziek, werkloos of gewoon pensioengerechtigd worden of een extra steun in de vorm van kindergeld enz.
Zonder die sociale zekerheid zou één op vier in armoede terecht komen bij werkloosheid of ziekte. Dat indirecte loon, die sociale verzekering, noemen de liberalen steevast “de last op arbeid” en ijveren, op vraag van de patroons, onophoudelijk om die te verlagen.
Tot nu toe kregen ze ook hun zin. De misleidende “lasten op arbeid” werden de voorbije jaren met 7 miljard euro verlaagd. In een “socialistisch discours”, dat rechtvaardigheid en eerlijkheid in het vaandel draagt, is er voor ons geen plaats voor dit “liberaal credo”. Zeker niet wanneer ontelbare studies aangetoond hebben dat de 7 miljard euro lastenverlaging geen enkele extra job heeft opgeleverd. Zeker niet wanneer in tijden van crisis, vergrijzing én verjonging, de noden van de sociale zekerheid verder toenemen.
Hoe betalen we anders de bijpassingen bij economische werkloosheid of ontslag? Hoe financieren we de pensioenen en de gezondheidszorgen van mensen die langer leven? Met welk geld betalen we infrastructuur voor nieuwe crèches, scholen, kleuteronderwijzers en leerkrachten?
De 8 miljard euro opbrengst van een vermogensbelasting wordt beter besteed in de zorgsector waar duizenden handen te kort zijn en in het onderwijs waar kleinere klassen en goede infrastructuur garant staan voor kwaliteitsvol onderwijs. En laten we de gepensioneerden niet vergeten.
Eén op vier zit met zijn pensioen onder de armoedegrens of kan zijn rusthuis niet betalen. Laten we duidelijk zijn: er is geen sociale rechtvaardigheid zonder fiscale rechtvaardigheid. Eric Goeman Woordvoerder Attac Vlaanderen, coördinator Financieel Actie Netwerk (FAN) Jan Hasaers Coördinator van de Miljonairstaks fanclub (www.miljonairstaks.be)
