Op 1 november was het voor veel mensen, atheïsten inbegrepen, opnieuw ‘Allerheiligen’: de dag waarop wij allen even stilstonden bij onze overleden naasten. Op dezelfde dag was het echter ook ‘World Vegan Day’: de dag waarop nog steeds veel te weinig mensen stilstaan bij de 260 miljoen dieren die elke dag in een slachthuis sterven, omwille van de vlees- en zuivelindustrie. Alle andere dieren die sterven omwille van de amusementsindustrie, de kledingnijverheid en de ongebreidelde broodfok en andere humane hebbelijkheden, worden evenmin vergeten.
260 miljoen: dat zijn 45 holocausts per dag. En voordat u mij van antisemitisme beticht, geef ik graag wat meer uitleg. Wie zijn Oud-Grieks kent, weet dat de etymologie van ‘Holocaust’ eenvoudig is: ‘dierenoffer’. De later gelegde link naar de praktijken van de Nazi’s is trouwens anders dan menige lezer beseft: de ‘Endlösung’ is destijds namelijk letter per letter, baksteen per baksteen gekopieerd van de vlees- en zuivelindustrie. Deze vergelijking werd onder meer gemaakt door de auteur John Maxwell Coetzee, Nobelprijswinanar in 2003. Een ander Nobelprijsgenoot, Isaac Bashevis Singer, heeft het verband treffend samengevat in een welbekende uitspraak: “In relation to (animals), all people are Nazis; for the animals (life) is an eternal Treblinka.” Alex Hershaft, een overlever van het Warschauw Ghetto heeft in de VSA zelfs een vegan organisatie opgericht omdat hij het verband lijfelijk heeft meegemaakt. De connectie bestaat en mag dan ook onderstreept worden.
Vijfeneveertig holocausts per dag. Dat is een onophoudelijke stroom van gruwel dat netjes buiten ons bewustzijn wordt gehouden. ‘Wir haben es nicht gewüsst’, all over again. Jammer genoeg gaat dat laatste in het Internettijdperk niet echt meer op. Hoe komt het dan dat anno 2013 veganisme nog steeds moet optornen tegen ettelijke leugens en desinformatie? Deels omdat mensen dikwijls verwarren met ‘vegetarisme’, en het debat simplificeren tot een dieetkeuze. De soms belachelijke interpretaties die toevallig vegan etende celebrities als Bill Clinton en Serena Williams er bij fantaseren, helpen evenmin. Dat geef ik grif toe. De werkelijke reden ligt echter elders en reikt verder dan vastgeroeste gewoontes, zogenaamde tradities en keuzes die al dan niet uit ‘vrije wil’ gemaakt (kunnen) worden.
De uitleg is eenvoudig: bij onze geboorte zijn we allemaal vegans: herbivoor en geen onderscheid makend tussen dier en mens. De wereldwijd gekende one-man activist Gary Yousfoski beschrijft dit verschijnsel op een unieke wijze via een prijsvraag: “Ik leg een appel en een konijn in de wieg van een baby. Als die baby de appel aait en het konijn probeert op te eten, geef ik een Rolls Royce weg. Believe me, this will never happen”! Welnu, dit recht wordt ons volledig ontzegd vanaf het ogenblik van onze conceptie, tenzij onze ouders vegan zijn. De vegan lezers zullen begrijpen wat ik bedoel, want wie op deze aardbol in weerwil van de massale conditionering er in slaagt vegan te worden, weet, ruikt en proeft elke seconde opnieuw hoe bevrijdend dit is. Het zijn dan ook de niet-vegans die ‘anders’ zijn, want zij leven nog steeds in de Matrix die hen permanent conditioneert. Deze conditionering berust op het principe van het ‘perception management’, ofwel de systematische beïnvloeding van de perceptie van mensen via alle mogelijke informatie(kanalen). In oorlogssituaties gebeurt dat bijvoorbeeld door de creatie van ‘vijanden’ (de Nazi’s hebben dit systeem geperfectioneerd: de CIA en de KGB hebben de technieken later ten gunste van de Koude Oorlog overgenomen. Meestal vindt de beïnvloeding doelbewust plaats; in andere gevallen gaat het om een mechanisme dat zichzelf in stand houdt zonder dat de verantwoordelijken het zelf nog echt beseffen (‘self sustaining system’). Zo kunnen bijvoorbeeld ‘de war on drug’ en de ‘war on terror’ ongestoord doorgaan (lees: miljarden gaan naar de ‘war on drugs- en war on terrorcontra-industrie’ en weinigen stellen zich vragen daarbij). Recent werden bijvoorbeeld de politieke situaties in Lybië en Egypte via perception management drastisch gewijzigd, vooral via een slinkse toepassing van de sociale media.
Inzake veganisme is de toestand complexer omdat we hier te maken hebben met een universeel systeem waaraan velen medeplichtig zijn zonder het te beseffen. De ‘perception management’ heeft ditmaal trouwens een naam: ‘carnisme’ (meer uitleg over dat concept, ontworpen door prof. Melanie Joy aan de Universiteit van Massachussetts, kan je vinden op de website www.carnism.org). Carnisme ( in eenvoudige woorden: de ideologie die ervoor zorgt dat mensen alle andere dieren indelen in ‘huisdieren om te knuffelen’ en ‘dingen’ om op te eten of op te sluiten’) slaat hard toe bij de geboorte van mensen, wanneer de moeders informatie krijgen over ‘overschakeling naar koemelk’, ‘wanneer geleidelijk met vlees beginnen eten’ en andere (verplichte) dieettips! Dat dit eigenlijk absoluut onnatuurlijk is (alle andere zoogdieren houden op met melk drinken; de mens is de enige die ‘overschakelt’), daar liggen slechts weinigen van wakker (de vegan ouders vormen de uitzondering). Nog minder mensen weten of beseffen overigens dat zij uitsluitend koemelk kunnen drinken omdat het pasgeboren kalfje dat er eigenlijk recht op had, meteen weggesleurd wordt van de moeder (indien een meisje) of direct gedood of naar een vetmesterij wordt gebracht (indien een jongen). ‘Cow Milk is from a grieving mother’, is geen holle slogan maar de wraakroepende realiteit. Van zodra je de eerste druppel koemelk drinkt, word je bijgevolg medeplichtig en als het ware binnen het systeem van carnisme gezogen (sic). “La Vache Qui Rit ?” vergeet het maar!
De ellende neemt vanaf dan alsmaar toe: peuterbegeleiding en kleuterschool, inclusief poedermelk, schoolmelk, chocolademelk, kinderhapjes met vlees en zuivel, de fabeltjes en kinderboeken waarin de realiteit van de boerderijdieren (en dierenboerderijen) volledig verborgen wordt enzovoorts! Zelfs in tekenfilms is de manipulatie volledig: er bestaan analyses van ‘The Lion King’ waarin duidelijk wordt dat alle vleeseters een naam hebben, terwijl de herbivore dieren gewoon anoniem meedoen. Het toppunt van in-your-face carnisme heb ik pas onlangs zelf ontdekt, meer bepaald in het de tekenfilms over ‘SPONGE BOB’. Kijk het gerust na: Spongebob en zijn vriend Patrick werken in ‘The Crusty Crab’, waar ze ‘Crabburgers’ verkopen! En wie is de eigenaar van deze eettent ? JUIST! Een KRAB! Je reinste kannibalisme, maar niemand heeft het door (wellicht zelfs de auteur niet) omdat wij allemaal gemanipuleerd en geconditioneerd zijn in carnisme.
Kortom, van ‘vrije keuze’ is er als mens geen sprake, omdat je onbewust elk dag gemanipuleerd wordt om netjes mee te draaien in de mallemolen. Zelfs vegetariërs (en ik was er zelf ooit één) dwalen, omdat hun loutere dieetkeuze niets aan het systeem verandert èn eigenlijk perfect compatibel is met carnisme. Of zoals Marcuse het in 1968 al verwoordde via zijn ‘Eéndimensionele Mens’: de perfecte manier om tegenstand monddood te maken, is door hen in te kapselen in een gecontroleerde oppositie!
Vegans staan buiten deze oppositie omdat zij de tegenpool (de antithese zeg maar) vormen van het carnisme door hun streven naar een wereld waarin het diersoort mens zich niet langer het recht toeëigent om alle andere dieren aan zich te onderwerpen, louter en alleen omwille van een vluchtig plezier van smaakpapillen of ander zintuigen. Want tot nadere orders is dat de wereld waarin wij leven, omdat onze uniek geboorterecht ontnomen werd ten nadele van ons en alle andere dieren.
Laatst kreeg ik het aan de stok met enkele die-hard socialisten die stelden dat veganisme ‘kleinburgerlijk’ was. Ik heb hen uitgelegd dat dit absoluut verkeerd is! Ik heb destijds alle werken van Marx en Engels gelezen (inclusief de Marx-ENGELS gebundelde werken in het Duits) en Gramsci en ik zie geen enkele contradictie met het veganisme! Meer zelfs, ik beweer hier en nu dat socialisme vegan zal zijn, of niet zal zijn, want wat heb je aan de bevrijding van de arbeidersklasse als daarnaast alle andere diersoorten ongebreideld onderdrukt blijven? Tolstoi en Albert Schweitzer hebben overigens aangetoond dat menselijk geweld (oorlog bijvoorbeeld) inherent samengaat met het bestaan van slachthuizen en geweld op dieren! Veganisme is dan ook het ultieme geweldloos samenleven; de negatie van moord en slavernij en bij uitstek het overkoepelend antifacisme (‘antispeciecisme’ heet dit!). Tenslotte bespaar ik als vegan ettelijke euro’s aan voeding en ook aan dokterkosten en dergelijke (want veganisme is per definitie veel gezonder). Op die manier ben ik als vegan in een voorlopig kapitalistische maatschappij alvast een stukje minder uitgebuit èn participeer ik aan een uitbuitingsvrije wereld!
Laat de volgende Allerheiligen nooit meer hetzelfde worden: sta voortaan ook even stil bij het onnoemelijk leed dat wij verder tolereren, elke dag opnieuw. Leg een bloem op een weide en denk heel eventjes aan het kalfje dat moest sterven opdat jij mocht verder leven, want daar begint elk menselijk leven mee! En dat is ontoelaatbaar!
Dr. Jean Blanquart
doctor in de educatieve wetenschappen,
Vegan sinds 26 maart 2011.
