De folterdood van Major Strangwayes

Op 24 februari 1659 verschijnt ene Major Strangwayes als verdachte van moord op zijn schoonbroer, voor zijn Rechters in de Londense Old Bailey, de Central Criminal Court van Engeland en Wales. Hij weigert een verklaring af te leggen zoals de magistraten van hem eisen. De Rechters oordelen daarom dat toepassing kan worden gemaakt van de “Standing Mute Act” van 1275. De beklaagde wordt veroordeeld tot de bij Wet voorziene foltering, zonodig totterdood.

Antique legal punishment: Torture to death by pressing weights on a man’s chest. England, 17th century.

Major Strangwayes wordt daarom naar de executieplaats gebracht waar de uitgesproken straf moet worden uitgevoerd. Hij wordt languit op de stenen vloer uitgestrekt, zijn handen en voeten stevig vastgebonden. Er wordt een plank op zijn bovenlichaam gelegd en die wordt vervolgens met stenen en ijzeren gewichten verzwaard. Het gewicht op de borstkas van Major Strangwayes is verpletterend, doch hij zwicht niet. Major Strangwayes was, voordat hij hereboer werd, lange tijd soldaat geweest, en was een geharde en uitzonderlijk sterke man. Zelfs wanneer àlle voorhanden zijnde gewichten op ‘s mans borst zijn gelegd (400 pounds ofwel 180Kg), weigert hij nog steeds om te sterven. Het tafereel biedt een vreselijke aanblik; zo vreselijk dat de Gerechtsdienaar de omstanders oproept om Strangwayes uit zijn lijden te verlossen, door op hem te gaan zitten.

`The Story of Major Strangeways’ by Anon. All the Year Round, Volume VIII, Magazine No. 182, 18 October 1862, Pages: 129-132

Zijn enkele daar aanwezige vrienden snellen toe, en twee gaan bovenop de plank zitten die op zijn borst ligt.

Major Strangwayes sterft daarop zo goed als ogenblikkelijk. Zijn vrienden blijven minutenlang op zijn borst zitten, teneinde er zeker van te zijn dat zijn lijden beëindigd werd…

“Peine Dure et Forte”

Major Strangwayes was ter dood gebracht door uitvoering van een bijzondere straf die was voorzien in het toentertijdse Angelsaksische Recht, voor verdachten van halsmisdrijven die weigerden verklaring af te leggen voor de Rechters (“Standing Mute”) De voorziene straf was de zogenaamde “Peine Dure et Forte” (een reeks wettelijke bepalingen in de Engelse “common law” die nog in het Oudfrans waren opgeschreven, en hun oorsprong hadden in de 13de eeuw). Oorspronkelijk betekende deze straf dat de verdachte werd vastgebonden en eten en drinken werd ontzegd tot hij zwichtte of stierf.

Onder Queen Elisabeth I (1558 tot 1603) evenwel werd de straf “verfijnd” door ook de mogelijkheid te geven aan de strafuitvoerders om de verdachte te folteren door hem zware gewichten op de borst te stapelen. Déze vorm van de straf had het voordeel om veel sneller tot resultaat te leiden (de “oudere” straf door uitdroging en uithongering kon immers vele dàgen aanslepen) Voor wat meer historische achtergrond: https://web.archive.org/web/20120207082401/http://www.historycooperative.org/journals/lhr/23.2/mckenzie.html

Er zijn tal van historische gevallen gekend van déze executie van de “Peine Dure et Forte”:

Mary Clitherow’s martyrdom.

De Roomskatholieke Margaret Clitherow stierf in 1586 de marteldood binnen 15 minuten toen maar liefst 350Kg op haar was gestapeld (ze had geweigerd te bekennen dat ze Roomskatholieke priesters had verborgen)

De zware crimineel John Weekes stierf in 1731 toen, net zoals bij Major Strangwayes, omstanders op hem gingen zitten tijdens de uitvoering van de straf, nadat 180Kg gewichten op zijn borst hem nog steeds niet dood had gekregen.

Bij de Heksenprocessen van Salem (Massachusetts) in September 1692, weigerde Giles Corey de legaliteit van het Tribunaal te erkennen, en werd daarom op last van de Rechters met de “Peine Dure et Forte” door het persen met gewichten op de borst totterdood gefolterd. Dit was overigens de énige keer dat deze extreem barbaarse straf werd uitgevoerd in de Nieuwe Wereld (wellicht was ze zelfs niets eens wettelijk overeenkomstig het toentertijds geldend Recht in Massachusetts)

Giles Corey pressed to Death. Salem Witch Trials 1692.

Sommige verdachten ontsnapten (kortstondig) aan de dood door tijdens de foltering nét op tijd aan te geven te zullen bekénnen. Geharde crimineel William Spiggot hield het in 1721 uit tot 160Kg, maar zwichtte toen men nog méér gewichten zou toevoegen. Een andere beroepscrimineel, Edward Burnworth (1726) hield het uit tot 190Kg. Na bekentenis werden ze alsnog opgehangen…

De laatste die op deze wijze werd doodgefolterd, was in 1741, na veroordeling door het Strafhof van Cambridge.

De “Peine Dure et Forte” werd in 1772 afgeschaft nadat 18de eeuwse academici en juristen haar als juridisch nutteloos en tevens “barbaars voor Engelse (!) onderdanen” hadden bevonden.

Druk op de thorax en hartfalen:

Er bestaan om evidente redenen wellicht geen gepubliceerde studies over de cardiovasculaire effecten van buitensporige uitwendige druk op de menselijke thorax (de situatie van diepzeeduikers overigens evident niet vergelijkbaar zijnde)

Het mag op het eerste gezicht verbazing wekken, maar de wijze waarop een zogenaamde “wurgslang” haar prooi doodt, vertoont veel gelijkenissen met het doden van een mens door het stapelen van zware gewichten op de borstkas van een slachtoffer.

De meeste mensen weten wel dat een boas, pythons, anacondas, etc… hun prooi niét verstikken door afknelling van de luchtpijp.

Anaconda die prooi doodt door omklemming thorax v.d. prooi (geen wurging of afklemming luchtpijp)

Docht het is pas sedert relatief kort in wetenschappelijke kringen bekend geraakt dat de prooi van een “wurgslang” zelfs niet eens sterft door verstikking ingevolge omklemming van de borstkas (die onvoldoende kan uitzetten om nieuwe lucht in te ademen)

Het effect van constrictie door een wurgslang, t.t.z. het uitoefenen van zeer grote krachten op twee of meerdere punten van de thorax van een prooi, door krachtige omklemming, is waarschijnlijk hetzelfde als dat van het uitoefenen van buitensporige krachten op de thorax van een slachtoffer door er een plank, verzwaard met stenen en/of ijzeren gewichten op te stapelen.

Recent klinisch onderzoek bracht aan het licht dat ratten die door wurgslangen werden gedood, niet stierven door verstikking, maar door het zeer hard persen op de thorax, wat …hartfalen veroorzaakt!

Dit is alleszins de conclusie die een reeks onderzoekers trokken na een uitgebreid klinisch onderzoek in 2015, en gepubliceerd in het Journal of Experimental Biology (https://jeb.biologists.org/content/218/14/2279) Het artikel is een taaie brok voor niet-wetenschappers, maar niettemin zéér de moeite waard.

Opmerkelijk is tevens dat in meerdere gevallen (in de USA) van mensen die zijn overleden nadat ze “voorafgaand” bij een Politieinterventie overmeesterd waren geweest, waarbij (meestal: méérdere) Politiemensen bovenop hen waren gaan liggen of zitten, …achteraf door Politiewoordvoerder en/of Wetsdokter vaak het overlijden wordt uitgelegd als “hartstilstand veroorzaakt door onderliggende hartproblemen”, waarbij die “onderliggende hartproblemen” meestal louter speculatief blijken, en later zelden of nooit gestaafd door bewijskrachtige elementen !

Misschien mag in dit verband ook worden verwezen naar de wijze waarop relatief recent de heer Moïse ‘Lamine’ Bangoura overleed bij een “gespierde Politieinterventie” in mei 2018 in Roeselare. Het blijkt immers dat het slachtoffer o.a. werd “in bedwang gehouden”, niet enkel door op te hem gaan zitten maar door tevens een reeks spanbanden rond zijn borstkas te snoeren en hard aan te spannen. Waarna later het Kortrijkse parket de raadkamer onbegrijpelijkerwijze vroeg om de betrokken agenten buiten vervolging te stellen…

Josef Chovanek sterft in Belgische Politiecel in 2018.

In augustus 2020 raken in de pers videobeelden bekend van een incident met dodelijke afloop in een Politiecel op de luchthaven van Charleroi in 2018.

Daags nà het uitlekken van de onbewerkte/ongecensureerde beelden, zijn deze nergens meer te vinden, en hebben alle kranten, televisiezenders e.a. deze vervangen door (compilaties van) relatief korte fragmenten, die bovendien meestal zwaar gemaskeerd zijn. Dit blijkt te zijn gebeurd op vraag van de Politie…

De beelden zijn niettemin schokkend, en roepen talrijke vragen op.

Vast staat evenwel dat de heer Chovanek na een opstootje op een vliegtuig en op de tarmac, door een aantal Politiemensen werd overmeesterd en in een cel ondergebracht op de luchthaven. In de cel gedraagt de heer Chovanek zich zeer geexiteerd en slaat het hoofd tot bloedens toe tegen de celdeur.

Er wordt ingegrepen en de heer Chovanek wordt opnieuw overmeesterd. Zijn enkels worden samengebonden met zware “tie-wraps”; zijn polsen worden op de rug samengebonden met een klassiek stel stalen Politiehandboeien. Bovenop de handboeien worden de polsen nog eens extra met één of méérdere “tie wraps” samengebonden (wat merkwaardig lijkt vermits geen énkel normaal mens stalen Politiehandboeien kan uiteen rukken…)

Excuus voor de slechte beeldkwaliteit. De oorspronkelijk ongecensureerde en duidelijke beelden zijn op Politiebevel niet langer beschikbaar voor het publiek…

Hij wordt opgetild en languit uitgestrekt neergelegd op de in de cel aanwezige ligbank, het flink bebloede gelaat neerwaarts in de matras liggend. Op de videobeelden is nergens te zien dat de heer Chovanek nog tegenspartelt of zich anderzijds agressief gedraagt na het ogenblik dat hij op de ligbank werd getild. Zijn ganse lichaam wordt niettemin strak omwikkeld met een blauw deken dat reeds op de ligbank lag, en volledig rondom het lichaam wordt gespannen, zodat geen beweging meer mogelijk is. Ook zijn hoofd wordt met het deken omzwachteld, en wel op een dergelijke wijze dat méérdere (!) lagen van de deken het hoofd volledig bedekken!

Hoewel de heer Chovanek geen énkele weerstand biedt, én aan enkels en polsen (op de rug gedraaid) stevig vastgebonden is, en ook nog eens het lichaam volledig omklemd is door een strak aangespannen deken, wordt hij niet enkel door minstens twee Politieagenten neergedrukt, maar klimt één van hen (op de beelden te herkennen als deels kalend) bovenop de heer Chovanek en gaat met beide knieën en aldus zijn vollédige lichaamsgewicht op diens borstkas zitten. Een tweede Politieman lijkt volgens de videobeelden te zitten op het lagere gedeelte van de torso van het slachtoffer; of deze daarbij ook zijn volledige lichaamsgewicht gebruikt, is op de (gecensureerde!) beelden niet geheel duidelijk. Een Politievrouw drukt eveneens met beide armen op de rug van de heer Chovanek. Er valt geen enkele beweging te bespeuren vanwege de heer Chovanek.

Volgens vrijgegeven info zou het 16 minuten hebben geduurd dat de Politiemensen onafgebroken bovenop het geimmobiliseerde lichaam van de heer Chovanek zijn blijven persen met eigen lichaamsgewicht.

Het blijkt uit géén voorhanden zijnde beelden dat nog maar één iemand gedurende die 16 minuten heeft proberen te cotroleren wélke de fysieke toestand van het slachtoffer was: er werd op geen énkel ogenblik een pols genomen of onder de blauwe deken de visu nagegaan of hij nog ademde.

Wel blijkt dat meerdere van de aanwezige Politiemensen ondertussen duidelijk dolle pret hadden (waaronder de twee Politiemannen die bovenop de heer Chovanek zaten, met een kamerbrede lach op het gelaat) Eén van de Politiemensen bovenop de heer Chovanek maakte lachend een “duivelsteken” naar de camera, en één van de twee Politievrouwen maakte ook een dansje en gaf tevens (om ongekende redenen) een “Nazisaluut plus Hitlersnorretje” ten beste.

Na verloop van tijd, komt medisch personeel binnen, en één ervan dient de bewegingsloze heer Chovanek een inspuiting toe. De twee Politiemannen die bovenop de heer Chovanek zaten, gaan vervolgens van hem àf, verwijderen de deken van het hoofd van de heer Chovanek en de kalende Politieman controleert (dàn pas voor het eerst!) of er een hartslag is; iemand van het medisch personeel doet hezelfde. Het lichaam van de heer Chovanek wordt op zijn rug gedraaid. Er wordt nog (voor korte tijd?) manueel hartmassage uitgevoerd; op de beelden is niet te zien of ook werd beademd…

Het lichaam van de heer Chovanek wordt opgetild en de cel uit gedragen; het lichaam lijkt levensloos en  volledig slap en de ogen staan wijdopengesperd.

Volgens info die circuleert in de pers, zou achteraf (zonder twijfel ten onrechte!) worden verklaard dat de heer Chovanek “later” (!?) of zelfs “enkele dagen later” (!?) zou zijn gestorven door een hartstilstand.

Het laat zich niet al te moeilijk raden wàt precies deze hartstilstand veroorzaakte. Het lijkt zéér waarschijnlijk (zo al niet: zéker!) dat het zeer zware en langdurige persen met het eigen lichaamsgewicht van minstens twee Politiemannen (een kleine 200Kg?) op het slachtoffer, de hartstilstand heeft veroorzaakt. Wellicht ook nog extra bezwaard door het bemoeilijken van de ademhaling van het slachtoffer, door het gedeeltelijk verhinderen van uitzetting ribbenkast én het omzwachtelen hoofd met één of méérdere lagen dik textiel… 

Men kan zich allicht de vraag stellen hoevéél doden men nog zal toelaten alvorens Korpschefs van Politie er eens zullen aan beginnen denken om de “techniek” van het liggen, of zitten bovenop een arrestant te verbieden…! Er zullen allicht wel judoklemmen of aanverwante technieken bestaan, die minder groot risico op doding inhouden!?