We zagen het onlangs in de media met ongeloof aan. Op TV zagen we foto’s van kruiende bruine mannen die massa’s sneeuwwitte zakken barstensvol meel en andere voedselwaren wegdroegen. En op de zakken de niet mis te verstane blauwe prints: USAID – Hulp van de USA. En vervolgens het nieuws dat Donald Trump beweerde dat USAID door “radicale idioten” geleid wordt. Hij had Elon Musk de opdracht gegeven om ‘onnodige’ uitgaven van de overheid terug te dringen, wat deze maar al te graag deed. Daardoor zou een einde gemaakt worden aan de jarenlange Amerikaanse geldstroom naar het buitenland.

USAID is een grote overheidsinstanties voor ontwikkelingshulp en heeft vestigingen in 60 landen en programma’s in meer dan 130 landen. Per jaar beheert het agentschap een budget van 40 miljard dollar. In het verleden heeft het agentschap bijgedragen bij het voorkomen van epidemieën en bijstaan na catastrofen zoals verwoestende aardbevingen of verstrekt hulp aan plantagehouders om toegang te krijgen tot middelen om hun bedrijf te laten groeien. USAID werkt samen om wereldwijd aids en hiv te bestrijden.

USAID zet zichzelf voorts in de markt als volgt: ”USAID toont de goede wil van Amerika over de hele wereld; vergroot de stabiliteit in de wereld door de onderliggende oorzaken van geweld aan te pakken; opent nieuwe markten en creëert kansen voor handel; creëert innovatieve oplossingen voor ontwikkelingsproblemen die ooit onoplosbaar waren; redt levens; en bevordert democratie, bestuur en vrede.”

USAID “bevordert daarbij de nationale veiligheid en de economische welvaart van de VS, toont de Amerikaanse vrijgevigheid en stimuleert de weg naar zelfredzaamheid van de ontvangers. Daarbij beoogt de organisatie met haar buitenlandse hulp partnerlanden te helpen op hun eigen ontwikkelingstocht naar zelfredzaamheid.”

Uiteindelijk komt de organisatie er eerlijk voor uit dat “Onze inspanningen van en voor het Amerikaanse volk zijn.” (Dit geldt trouwens voor elke stap die de VS in de wereld zetten, de suprematie in de wereld behouden)

“De organisatie is niet politiek neutraal, maar dient tevens tot politieke en ideologische beïnvloedingen soms ook spionage-doeleinden,” lezen we op Wikipedia en die baseren zich op een artikel van Janette Habel, “Commando van het Zuiden” in Le Monde diplomatique van 14 december 2007: “Met zijn aanzienlijke financiële middelen is USAID, in de woorden van gewezen voorzitter Andrew Natsios, “het meest gebruikte instrument wanneer de diplomatieke middelen niet meer volstaan en het gebruik van militair geweld te riskant lijkt.”

(Met andere woorden, omkoperrij)

Volgens Elon Musk een criminele organisatie

Elon Musk is USAID een “criminele organisatie.” Trump en Musk willen USAID in het kader van hun ‘America First’-programma volledig ontmantelen. Maar waarom heeft  Elon Musk het over een criminele organisatie? Trump zelf had het over mogelijke corruptie binnen de instelling

Zijn kritiek richt zich onder andere op de manier waarop de organisatie haar fondsen besteedt en de effectiviteit van de hulpverlening. Hij noemde ook specifieke voorbeelden als het verstrekken van grote bedragen aan condooms naar Gaza (hoewel dit later werd gecorrigeerd naar Mozambique).

Als we de keerzijde van de medaille bekijken, kunnen we Elon Muk grondig gelijk geven, USAID is (ook) een criminele organisatie. Ze heeft miljarden dollars getransfereerd om regeringen in het zadel te helpen en regeringen ten gronde te richten al naar gelang ze al dan  niet bereid waren onder het dominante juk van “His Masters Voice”  te leven.

Cuba[1]

Naar aanleiding van de recente beslissingen in het Witte Huis reageerde de Cubaanse president Miguel Díaz-Canel. Hij zei: “De Amerikaanse regering en de sensatiepers maken zich zorgen over de miljoenenprojecten van USAID voor subversie en de financiering van zogenaamde onafhankelijke media en NGO’s, terwijl wij dit al jaren aan de kaak stellen.” Díaz-Canel voegde eraan toe dat het “heel eenvoudig is om het geldspoor te volgen en te zien wie ze tot nieuwe miljonairs hebben gemaakt.”

De Cubaanse minister van Buitenlandse Zaken Bruno Rodríguez zei op zijn beurt dat USAID als een “façade” functioneerde om de grondwettelijke orde in Cuba te ondermijnen. Hij vertelde verder dat het Amerikaanse agentschap tussen 1998 en 1999 meer dan zes miljoen dollar gebruikte om illegale operaties uit te voeren en tussen 2001 en 2006 61 miljoen dollar toekende aan 142 illegale projecten en activiteiten tegen het Cubaanse volk.

Venezuela[2]

De Venezolaanse president Nicolás Maduro zag ook een onverwachte kans naar aanleiding van de recente beslissingen in het Witte Huis.

dat oppositie voeren in zijn land “een lucratieve business” is geworden.

USAID verstrekte 5 miljard dollar aan Juan Guaidó, vertegenwoordiger van de Venezolaanse extremistische oppositie, die zichzelf uitriep tot “interim-president” van het land in 2019 en daarbij een parallele regering – tot en met eigen ambassades in het buitenland – op poten zette en daarvoor handenvol geld nodig had.

In zijn boodschap, uitgezonden op Venezolana de Televisión (VTV) begin februari , verwees Maduro naar de diefstal van middelen gefinancierd door USAID en bestemd voor humanitaire hulp door een deel van de oppositie. “Hoeveel miljoenen dollars hebben ze Juan Guaidó gegeven? Er wordt gezegd in ‘cash’, rechtstreeks, meer dan 5 miljard dollar? Yván Gil Pinto Weet je wat er gedaan kan worden met 5 miljard dollar? Hoeveel scholen kunnen er gebouwd worden, hoeveel ziekenhuizen?,” betreurde de president. Hij voegde eraan toe: “Oppositie voeren in Venezuela is een lucratieve business geworden en nu zijn ze multimiljonairs die in herenhuizen wonen. Ik klaag dit al jaren aan, maar nu kunnen we het bewijs zien dat alles wat we aanklaagden, waar was.”

Op zijn beurt zei Yván Gil Pinto, minister van Buitenlandse Zaken: Dit geld, dat zogenaamd bedoeld was voor humanitaire hulp, bereikte nooit de Venezolaanse bevolking, maar “belandde in de zakken van de oppositie en op bankrekeningen in het buitenland, in de financiering van mediacampagnes en, het ergste, in de organisatie van guarimbas.” (straatgevechten met barricades, red)

De procureur-generaal Tarek William Saab ging zelfs zover om de Amerikaanse autoriteiten voor te  stellen een bilateraal samenwerkingsmechanisme te activeren met betrekking tot het onderzoek dat de regering van Donald Trump onlangs opende  naar vermeende corruptie bij de onregelmatige omgang met USAID-gelden door radicale Venezolaanse tegenstanders.

De regering klaagde herhaaldelijk het feit aan dat fondsen die door USAID bestemd werden voor humanitaire hulp in handen kwamen van organisaties opgericht door de extremistische oppositie als platform om de natie vanuit het buitenland aan te vallen.

Bolivië[3]

Tijdens de regering van de inheemse boerenleder Evo Morales werd USAID op 6 mei 2013 Bolivia uitgezet wegens inmenging in de binnenlandse aangelegenheden van het land, met als gevolg het vertrek van het personeel en de sluiting van de kantoren.

In “Inmenging van de VS in Bolivia,” een  door het Amerikaanse ministerie van Buitenlandse Zaken gedeclasificeerd document lezen we een voorbeeld van 2004 en 2005:

“Verscheidene van de OTI-projecten zijn expliciet gericht op het neutraliseren van sociale organisaties en het voorkomen van de opkomst van alternatieve politieke projecten voor het neoliberale model, nog meer als ze worden gepromoot door volkse sectoren.”

De ambassade was bezorgd over de eisen van de vakbondsleiders van de arbeiders van El Alto met betrekking tot het beheer van natuurlijke hulpbronnen (voornamelijk water en gas). Om de sociale organisaties aan banden te leggen, probeerden ze de ambassade hen te coöpteren door middel van workshops met de leiders en projecten om de mislukkingen van het neoliberale en privatiseringsmodel te herstellen. Daartoe investeerde USAID alleen al 11,8 miljoen US dollar tussen 2004 en 2005.

“De bedoeling was duidelijk: het was niet de bedoeling om de levensomstandigheden van de mensen van El Alto te verbeteren, noch om hen toegang te geven tot drinkwater en rioleringsdiensten; de bedoeling was om de sociale organisaties van El Alto te sussen zodat ze hun “radicale” eisen zouden laten varen. In feite probeerde de Amerikaanse ambassade na de nationalisatie van de drinkwatervoorzieningen in La Paz en in El Alto invloed uit te oefenen op de vorming van het nieuwe bedrijf dat verantwoordelijk zou zijn voor deze voorzieningen. De aanpak was om de oprichting van een publiek of sociaal bedrijf onder sociale controle te vermijden, zodat de autoriteiten zouden kiezen voor een gemengde optie (een combinatie van privaat en publiek) of een volledig privaat bedrijf…”

Latijns-AmeriKA

En zo zijn er talrijke voorbeelden aan te halen over programma’s die door USAID gefinancierd werden en beschouwd als interventies in de binnenlandse politiek van verschillende Latijns-Amerikaanse landen. In landen als Guatemala, Nicaragua en El Salvador heeft USAID initiatieven gesteund die bijgedragen hebben aan de politieke en sociale instabiliteit.

We zouden ons de vraag kunnen stellen in hoever de financiële bijdragen van USAID aan de regeringen en de bevolking van de betrokken landen eerder ernstige schade dan vooruitgang opgeleverd hebben. Uiteraard zal het antwoord afhangen van wie de vraag beantwoordt.

 Bronnen:

[1] Cuba. Reiteran denuncias contra acciones de la USAID – Resumen Latinoamericano

[2] Venezuela. Maduro: Guaidó recibió más de 5.000 millones de dólares de la USAID – Resumen Latinoamericano

[3] chrome-extension://efaidnbmnnnibpcajpcglclefindmkaj/https://www.vicepresidencia.gob.bo/IMG/pdf/desclasificados