Met het onfrisse verhaal rond Frontnacht komt nog meer bruine drek bovendrijven. Blijkbaar vormen de organisator van Frontnacht, IJzerwake, samen met het Bormshuis en het Stadsbestuur van Antwerpen een extreemrechts triumviraat.
Dat IJzerwake de organisator en dus de eindverantwoordelijke is voor het verboden evenement Frontnacht waar diverse groepen zouden optreden die gelieerd worden aan extreemrechtse en neonazistische organisaties, is dankzij de grote persbelangstelling nu algemeen bekend.
De ijzerwake wordt elk jaar bezocht door extreemrechtse vogels van allerlei pluimage. Boegbeelden en leden van het Vlaams Belang zijn altijd prominent aanwezig evenals de aan het VB gelieerde organisaties zoals Voorpost en een organisatie die hulde brengt aan oostfronters van de Stormbrigade Langemarck[1]. Een spandoek met het opschrift Mijn vader was Oostfronter en als Vlaming ben ik daar fier op, “sierde” eveneens het terrein van de ijzerwake.
Wat minder bekend is, is dat de maatschappelijke zetel van IJzerwake VZW op hetzelfde adres gevestigd is als het Bormshuis, nl; Volksstraat 30, 2000 Antwerpen[2] – [3].
Het Bormshuis wordt door het stadsbestuur van Antwerpen enkel bestempeld als museum en een documentatie- en archiefcentrum over de geschiedenis van de Vlaamse beweging[4].
Het feit dat een organisatie die openlijk flirt met extreemrechts en haar wortels heeft in de collaboratie op hetzelfde adres huishoudt, staat nergens vermeld.
Wat evenmin vermeld wordt is het feit dat August Borms zowel tijdens WO I als WO II heeft gecollaboreerd met de vijand. Voor de collaboratie tijdens WO I werd hij veroordeeld tot de doodstraf, later omgezet tot levenslange dwangarbeid, maar werd vervroegd vrijgelaten.
Toen hij tijdens WO II nogmaals collaboreerde, deze keer met een van de meest moorddadige en meedogenloze totalitaire dictaturen ooit, was voor de Belgische staat wellicht de maart vol. Borms werd opnieuw ter dood veroordeeld, maar deze keer werd de straf wel uitgevoerd. Borms werd geëxecuteerd op 12 april 1946 in de voormalige rijkswachtkazerne te Etterbeek.
Nog steeds vindt er jaarlijks een herdenking plaats.
Dit jaar was dat op 24 april[5]. Borms wordt door Vlaams nationalisten als een held vereerd.
Wie een summiere biografie over Borms wil lezen verwijs ik naar Wikipedia[6]. Voor een uitgebreide levensbeschrijving vindt wellicht nog wel ergens een tweedehandsexemplaar van August Borms zijn leven, zijn oorlogen, zijn dood, geschreven door Christine van Everbroeck.
De stad Antwerpen krijgt kritiek[7] omdat er op de webpagina van de stad over het Bormshuis geen enkele vermelding over diens collaboratie wordt vermeld (zie noot 4).
Het kan ook anders, dat bewijst de gemeente Alveringem die op de pagina Musea op haar website wel degelijk de radicalisering en collaboratie van Cyriel Verschaeve vermeld[8].
Het verschil met Antwerpen is dat burgemeester en schepenen van Alveringem enkel bestaat uit CD&V politici en niet uit de verbrandde N-VA.
De naam van August Borms kwam de jongste tijd tweemaal in het nieuws.
Vorig jaar werd een brochure uitgegeven naar aanleiding van de 50ste verjaardag van het Vlaams Parlement. In die brochure was er plaats voorzien voor enkele boegbeelden van het Vlaams nationalisme, onder de titel “Enkele ‘Vlaamsche koppen’ die de emancipatie van taal en volk vanaf de Belgische onafhankelijkheid tot de Tweede Wereldoorlog hebben vormgegeven”. Eén van die Vlaamsche koppen was August Borms (de andere was Staf De Clercq).
Nadat er vanuit diverse hoeken druk kwam, o.a. van Marc Reynebeau die een opiniestuk schreef in De Standaard van 21 januari 2021, het Forum van Joodse organisaties VZW[9], en de sp.a-volksvertegenwoordigers Hannelore Goeman en Caroline Gennez, erkende het Vlaams Parlement, zij het met heel veel tegenzin, dat, en ik citeer: “Hoewel er duiding onder hun foto’s staat, hadden zij in dit overzicht niet opgenomen mogen worden.”.
Voor wie het nog interesseert, ik her er destijds vier artikels over geschreven op dit blogje[10]. Het hele relaas, ook van de vele reacties komen erin aan bod.
De tweede maal dat Borms het nieuws haalde was naar aanleiding van het vernielen van zijn graf op de begraafplaats van Merksem in juni van dit jaar. Zowat elke krant in Vlaanderen schreef er een artikel over. Grafschennis, hetgeen ik sterk afkeur, is een wanbedrijf volgens het strafwetboek: Art. 453. Met gevangenisstraf van een maand tot een jaar en met geldboete van zesentwintig [euro] tot tweehonderd [euro] wordt gestraft hij die zich schuldig maakt aan grafschennis. Dat geldt ook voor graven collaborateurs.
Een aanvullend bericht op die van de grafschennis was dat het Antwerps stadsbestuur zal instaan voor de herstelling van het graf. Dit werd door de districtsburgemeester bevestigd aan VRT: De districtsburgemeester bevestigt dat de stad Antwerpen die restauratie volledig zal bekostigen[11].
Een graf is een privéaangelegenheid en het graf van Borms is daar geen uitzondering op. Het feit dat de stad Antwerpen instaat voor de restauratie ervan wijst er mijns inziens alleen maar op dat het graf van Borms een grotere emotionele waarde wordt toegekend dan het graf van eender welke modale Antwerpenaar. Het feit dat de N-VA, met op kop een telg uit een collaborateursfamilie, de dienst uitmaakt zal hier niet vreemd aan zijn.
Er kan slechts één conclusie getrokken worden uit al deze berichten: het Bormshuis, de IJzerwake en het Stadsbestuur Antwerpen vormen een extreemrechts triumviraat, gevat in een cirkel en deze cirkel is rond.
[1] https://www.standaard.be/cnt/dmf20220816_96139832
[2] https://www.companyweb.be/company/0479914725/free-pub/16511885
[3] https://bormshuis.wordpress.com/praktisch-2/
[4] https://www.antwerpen.be/info/54e5ab07cea8a7a9028b4bec/bormshuis
[5] https://affverzet.wordpress.com/2022/04/20/zondag-opnieuw-herdenking-august-borms-in-merksem/
[6] https://nl.wikipedia.org/wiki/August_Borms
[7] https://www.vrt.be/vrtnws/nl/2022/06/22/mag-het-bormshuis-rond-veroordeelde-collaborateur-op-de-site-van/
[8] https://www.alveringem.be/vrije-tijd/toerisme/bezoeken-en-beleven/musea
[9] https://fjo.be/2021/01/19/persbericht-fjo-verzoekt-vlaams-parlement-jubileum-editie-over-50-jarig-bestaan-niet-te-verspreiden/
[10] https://walthersbemoeienissen.blogspot.com/2021/
[11] https://www.vrt.be/vrtnws/nl/2022/06/21/vandalen-beschadigen-graf-van-veroordeelde-collaborateur-august/
Dit artikel verscheen eerder op https://walthersbemoeienissen.blogspot.com/
