De community ruimte is een vrije online ruimte (blog) waar vrijwilligers en organisaties hun opinies kunnen publiceren. De standpunten vermeld in deze community reflecteren niet noodzakelijk de redactionele lijn van DeWereldMorgen.be. De verantwoordelijkheid over de inhoud ligt bij de auteur.

3M - Zwijndrecht

TOT DE VIERDE MACHT [= OPROEP]

dinsdag 22 juni 2021 09:07
Spread the love

[3M – ZWIJNDRECHT – PFOS – FOCUS KEYPHRASE]

Nu PFOS en Zwijndrecht weer. Het uitgebreide nieuws van de dag. Verrijkt voer voor analyse, bespreking, politiek spel en beschuldiging. Het cynisme van woord tegen woord of bewijskracht tegen bewijskracht. Men zal onderste stenen bovenhalen die er al meer dan vier decennia liggen, kadavers van koeien uit de sloot halen.
Mijn simplistische vraag mag zich bij dit vertoon stellen welke verantwoordelijkheid de pers, als hopelijk nog steeds de vierde macht, in dergelijke dossiers draagt. De pers, die nu vooral het veilige zitje inneemt van aandachtige, kritische toeschouwer. De dioxinecrisis, de hormonenmaffia, Dutroux, Arco, El Kaouakibi. Journalistiek telkens een onuitputtelijke kluif. Post factum. NA vaststelling of bevestiging van de feiten.

Preventieve actie
Laat me een snelle vergelijkende overstap naar de jeugdbescherming maken, het mij meest vertrouwde werkveld. Anticiperen, preventie vormt er de stille werkzame kracht die erger voorkomt.
Nu, dit anticiperen is hoogst oninteressant. Het is een onzichtbare bezigheid en de uitkomst kan alle kanten uitgaan. Pas wanneer een zestienjarige met een mes uithaalt of een achttienjarige winters sterft in een tent, krijgt de jeugdbescherming nieuwswaarde. Zo ook meet men klokkenluiders graag een nestbevuilend tot sensatiebelust imago aan. ‘Lekken’ schaden de goede verhoudingen. Bij de meest degelijke onderzoeksjournalistiek plaatst men gemakkelijk vraagtekens en diskrediteert men. Mits een tijdig stil, deskundig signaal zou men Sihame van haar brokkenparcours hebben kunnen redden. Haar ‘schuldig over de hele lijn’ is evenwel succes verzekerd. Haar aangevers van groot gemeenschapsgeld weten zich te redden. Zij niet. Hoe verging het Karel Van Noppen ook weer? Al zijn vergeefse pogingen om de hormonenhandel aan te klagen bleven onder de radar. Lastige mens. Voor de nieuwsredacties was een moord nodig om de tentakels die hij moedig bestreed te ontrafelen.

Vanop de eerste rij
Het zou me erg verbazen als geen enkele lokale, regionale, landelijke journalist – eventueel via een wetenschapper – in de voorbije decennia niet iets zou hebben weten waaien over 3M in Zwijndrecht of over de tenenkrullende dading tussen 3M en de Vlaamse overheid.
Wat speelt dat die – preventief essentiële – informatie binnenskamers blijft? Wil de journalist ook graag deel blijven uitmaken van degenen die op de hoogte blijven, vooral de banden niet verbreken?
Als burger mag ik vooral geen begrip opbrengen voor die toxische connectie. In een eeuwenlange rij predikers blijf ik de pers aansporen om zich als vierde macht [1] te laten gelden en blijf ik de internationale alliantie van de redelijkheid oproepen om de persvrijheid krachtdadig te vrijwaren en te beschermen. Niet toevallig grijpen autoritaire regimes met beangstigend machtsvertoon in op de pers en op de vrije meningsuiting.

Toegepaste preventieve actie
Specifiek is het me te doen om een vierde macht die tijdig de BRON opspoort, de plek waar het foute arrangement met verregaande maatschappelijke gevolgen voorspelbaar kiemt. Het is een erezaak.
De bekroonde reportage van de mega-stallen in DS beschouw ik als een uitstekend voorbeeld van noodzakelijke exploratie. Al was ook daar het kalf reeds voor een groot deel verdronken. De stallen staan er. De cowboys blijven winnen. Wie heeft de moed hun verworven goed terug te schroeven?
De pers kan zogenaamd enkel ‘duiden’. Wie bepaalt dan hoe het na het duiden verder moet? De retrograde journalistiek leest ‘historisch’ best boeiend maar helpt de burger niet verder.
Die burger roept dan in paniek of vanuit verontwaardiging burgerbewegingen in het leven die nog rijkelijk later komen. Hoe moedig ook, weinige daarvan overleven de langere termijn. Dit vrijwillige activisme put uit. Burgerbewegingen kunnen aanvullend zijn voor de pers. Zolang die zich tenminste als Macht wil en kan handhaven.

Schuldige slachtoffers
Het resultaat van de Zwijndrechtse aan elkaar geklonken omerta’s is beschamend.
Als solidaire medeburger te moeten aanzien hoe vandaag de brave omwonenden, hun gezinnen en kinderen plots verordend krijgen dat ze ‘voor hun gezondheid’ [stel je voor] best geen zelfgekweekte groenten of eieren van hun kippen meer eten. Verordeningen door overheden die zelf aansprakelijk zijn voor de verontreiniging van jaren die de bewoners zo hard treft. Overheden, diensten, regionale actoren, intercommunales, onderzoekscentra die hun betrokkenheid met hun zoveel argumenten zullen afwentelen. Eens te meer. Straks wordt de eierenverordening een verbod, een dwingende maatregel. Uit voorzorg. Hoe vals hier toch weer, het woord. De argeloze bewoners verdienen nazorg, een diep voorovergebogen Japanse verontschuldiging. Nog even en men acht moeders en vaders schuldig aan het koken voor de kinderen met groenten uit eigen tuin.

Civil servant
In het dossier-Zwijndrecht zou hamerende journalistieke vroegdetectie dit zoveelste schandaal hebben kunnen vermijden.
Net als de ambtenaar is de journalist een civil servant. De pers is een cruciale bewaker van de democratie. De democratie als [o.m.] een optelling van bewuste, goed geïnformeerde, verantwoordelijke en betrokken burgers.

WH

[1] Wetenschap en kapitaal als vijfde en zesde macht, maar dit zou me te ver leiden.

Creative Commons

take down
the paywall
steun ons nu!