Intro
Van verschillende kanten (particulieren, familielid, een journalist, een ethicus in de financiële sector, iemand die onze trinaingen volgt, …) kregen we in december en januari de vraag van wat volgens ons het verschil zal zijn tussen het oude NewB (voor de deal met VDK-bank) en het nieuwe NewB (na de eventuele deal met VDK-bank).
Zoals bekend zal NewB bank na twee jaar stoppen als bank en een agent worden van VDK-bank (als de volgende AV dit goedkeurt, wat wordt verwacht).
Het antwoord van NewB
In zijn vragen en antwoorden die NewB verspreid nav van de toekomstige AV’s in 2023 vinden we snel een antwoord .
Quote”: ….. Wat is het verschil tussen ‘NewB als bank (met een bankvergunning)’ en ‘NewB als tussenpersoon (zonder bankvergunning)’?
Er zijn meerdere verschillen:
-de tussenpersoon (NewB) handelt in naam en voor rekening van een andere kredietinstelling (vdk bank) en is geen ‘eigenaar’ van de klanten;
-de vereiste vergunning is niet dezelfde;
-de toezichthouder waaraan NewB zich moet onderwerpen verschilt (Nationale Bank van België versus FSMA);
-sommige functies zijn strikt bancair (risicobeheer, compliance enz.) en zullen dus niet langer nodig zijn als NewB een agent van vdk bank wordt;
-het vereiste kapitaal varieert (als tussenpersoon is minder kapitaal nodig);
-de directe impact op de productontwikkeling is kleiner (aangezien NewB als distributie-agent zou optreden);
-de operationele kosten van de producten worden gedragen door vdk bank (wat betekent dat NewB minder kosten zou hebben);
-de wet beperkt de andere activiteiten die de tussenpersoon kan verrichten (bijvoorbeeld betalingsdiensten);
-de kredietinstelling (vdk bank) controleert of de tussenpersoon de wettelijke en reglementaire bepalingen naleeft;
-bankdiensten worden verleend onder de naam vdk bank…. “ (Unquote).
Dit antwoord is kort en correct.
… en nog een paar extra’s?
Er zijn er nog een paar volgens ons – zo we het dossier goed begrepen – voor de nieuwe ontwerp-NewB die we graag volledigheidshalve expliciet toevoegen. En voor sommige van de bovenvermelde lichtten we het ook graag explicieter toe. Wij haalden ze uit antwoorden op andere vragen of geven ze zelf naar best vermogen.
Als jurist, coach, consultant, ex-bankier, ex-verzekeraar en would-be-ethicus vinden we het onze morele plicht nog meer duidelijkheid en transparantie te scheppen naar aanleiding van de vragen die wij kregen. Ze wijzen op honger naar begrip.
Alle beetjes helpen voor een zachte landing en juist begrip.
Van “bank” naar “bank af én nooit geen bank meer”…
In de ontwerpovereenkomst zit een clausule waarbij NewB afstand moet doen van zijn wens om (terug) een bankinstelling te worden. De ontwerpovereenkomst is volgens NewB van onbepaalde duur. Wij vinden geen specifiekere termijn rond dit specifieke engagement dus we mogen veronderstellen dat dit ook voor onbepaalde duur wordt aangehouden.
Dit is o.i. het belangrijkste verschil.
De eigen bankdroom van de coöperatie NewB is dus definitief voorbij?
Van “besluitvorming rond eigen bank” naar “besluitvorming rond een agentuur van en voor een andere bank”…
Wat is het gevolg: NewB wordt een agentschap van een (andere) bank. In principe horen dus dan niet meer tot de beslissingsbevoegdheden van NewB:
-het algemene bankbeleid,
-de productontwikkelingspolitiek,
-de klantenstratificatie en -segmentering,
-de marktenbenadering (retail, kmo, ngo’s, …),
-de bankrisicopolitiek en het risicobeheer,
-de bankmarketingpolitiek,
-de bankboekhouding,
-de liquiditeits-, solvabiliteits-, rentabiliteits- en dividendpolitiek van de bank,
-het beheren van de klantengelden in de bank,
-het beheer van de klantengelden van de bank in fondsen,
-de bankcompliancefunctie,
-de bankauditfunctie,
-de bankcontrolefunctie,
-de bankrapportering aan en de negociaties met de NBB, toezichtshouder voor de banken,
-de bankrapportering aan en de negociaties met de FSMA, controleorgaan rond publiciteit, docu, producten en consumentenbescherming voor financiële markten,
-het stopzetten vanuit vdk van de agentuur van NewB na inbreuken of andere soortgelijke feiten;
-het benoemen van bestuur en directie van de bank,
-het toelaten van aandeelhouders in de bank,
-het bepalen van het dividend(beleid) en het uitbetalen ervan aan aandeelhouders,
-….
Dat behoort dan allemaal tot de finale besluitvormingsbevoegdheid van vdk bank zelve.
Input kan vanzelfsprekend altijd.
Van “nationale speler” naar “speler voor Franssprekende klanten”…
NewB engageert zich klaarblijkelijk om alleen nog te werken op bankproducten bij Franstalige klanten: de facto betekent dat dat NewB Vlaanderen en Nederlandstaligen bancair laat links liggen.
NewB laat de nationale idee ook los inzake de bank: de bank waarvoor ze zal werken is immers voor het grootste deel zoniet 100% in handen van Vlaamse spelers en aandeelhouders.
NewB zal dus enkel Franstalige klanten bedienen binnen een bankgroep in handen van Vlaamse aandeelhouders.
De NewB-eigen nationale droom is dus twee maal voorbij?
Van een “neutraal-pluralistische bank” naar een “distributeur voor een bank vnl. in handen van christelijke organisaties en vnl. beheerd door hun afvaardigden”…
Volgens de informatie verspreid door NewB zijn er in vdk zgn. stabiliteitsaandeelhouders (67% van de aandeelhouders, dus de absolute meerderheid in alle opzichten), die voornamelijk Oost-Vlaamse maatschappelijke organisaties zijn, die met vdk verbonden zijn door een aandeelhoudersovereenkomst.
Voor zover wij weten zijn dit alleen christelijke organisaties (en daar is op zich niks mis mee). NewB wordt dus een verdeler voor een bank, hoofdzakelijk in handen van christelijke organisaties. Daar is evenwel niks mis mee.
De pluralistische droom kan blijven binnen NewB als bankagent.
Van een “speler met NewB-branded bankproducten” naar een “speler met vdk-branded-bankproducten” ….
Zoals NewB het in een antwoord op een andere vraag aangeeft: (quote) “…..Als coöperatie en bankagent zou NewB haar naam en visuele identiteit behouden voor alle contacten met coöperanten en klanten. We zouden echter transparant zijn in onze communicatie over het feit dat de bankproducten die we zouden aanbieden die van vdk zouden zijn: de kaart en de applicaties zouden bijvoorbeeld volledig het beeld van vdk dragen…” (unquote).
Meer zelfs: het gaat o.i. hier niet over “transparantie van NewB”. Het gaat over de wet. de bankwetgeving en de toezichthouder FSMA verplichten resp. waken erover immers dat alle bankproducten die van VDK door NewB in de toekomst verkocht worden de benaming vdk dragen en op papier van VDK staan, opdat het voor de klanten duidelijk is dat ze bankklant zijn bij vdk en niet bij iemand anders.
NewB heeft hierin o.i. zelfs geen enkele keuze.
Van een “bank, zelf verantwoordelijk voor haar communicatie” naar een “bankagent, die verantwoording moet afleggen over haar professionele communicatie en doen en laten aan de bank waarvoor ze werkt”
Tot op heden voerde NewB zijn eigen communicatiebeleid. Dat leidde soms in onze ogen tot “relatief extreme toestanden” die nooit gezien zijn in de banksector.
Kritiek op de hele banksector zonder onderscheid op de site van NewB Bank. We geven een voorbeeld van tekst uit de site van NewB bank van kritiek op de hele banksector, zonder enig onderscheid tussen ethische en andere banken.
Vb. 1: “….. De hele sector doet aan greenwashing, maar NewB niet….” (2022 – bron 1). In die hele sector zitten behoudens vergissing van ons o.a. ook Triodos, VDK, Argenta, Van Lanschot Bankiers, CKV, CPH, ….. ? Doen zij aan greenwashing? Wij denken van niet.
Kritiek in de pers op de hele banksector zonder onderscheid in persinterviews. Ook de pers herneemt sterke uitspraken die zouden komen uit de mond van NewB’s verantwoordelijken. Vb. 2: zo stelt de top van NewB volgens de pers: “…Geen enkele bestaande bank kan beweren dat elke euro ethisch beheert wordt. De uitdaging nu is dus om een dergelijke bank te realiseren in handen van burgers en sociale organisaties.…”(2019 – bron 2). Zo zijn bestaande banken: Triodos, VDK, Argenta, Van Lanschot Bankiers België, CKV, CPH, ….. . Triodos & VDK zouden dus geld hebben dat niet ethisch is beheerd? Wij denken van niet.
Kritiek op activiteiten van of feiten rond individuele met naam genoemde banken te vinden op de site van NewB cooperatie.
Vb. 3: NewB publiceert op zijn site een bijdrage van haar A-aandeelhouder Financité asbl waarin deze o.m. de redding van de banken op de korrel neemt; Dexia wordt nominatim genoemd (2019 – bron 3).
Vb. 4: NewB publiceert op zijn site kritiek van drie van zijn A-aandeelhouders op Belfius Bank wegens financiering van fossiele brandstoffen (2019 – bron 4).
Dit alles staat in schril contrast met de communicatie van andere ethische banken zoals VDK, Triodos, Argenta, van Lanschot Bankiers, … : deze publiceren en spreken voor zover wij vonden nooit zo en nooit zo negatief over de sector, noch over individuele bankcollega’s.
Het is uitkijken naar hoe VDK zal omgaan met dit soort van boodschappen door een bankagent zoals NewB. Terecht schrijft NewB :”…de kredietinstelling (vdk bank) controleert of de tussenpersoon de wettelijke en reglementaire bepalingen naleeft…”.
Maar: het is contractueel ook gebruikelijk in de sector dat de verantwoordelijke bank (in casu in de toekomst VDK) de externe communicatie van haar agenten (in de toekomst dus ook die van NewB?) op voorhand goedkeurt, gezien de bank … verantwoordelijk is voor die professionele communicatie van haar agenten. Tot op heden becritiseerden bankagenten volgens ons nooit of zelden andere banken.
Gaat ze verder “kritiek of een kritische uitgesproken visie op andere banken en de hele sector” door laten gaan?
We zijn benieuwd wat dat gaat geven naar site-inhoud.
Van “bankklanteneigenaar” naar “verkoper van klanten” en “dienstenverstrekker van de klanten van iemand anders”
De klanten van een agentschap van een bank zijn normaal eigendom van het handelsfonds van de bank (vdk) en niet van de agent (NewB). NewB verliest dus de eigendom van zijn bankklanten.
NewB verkoopt dus letterlijk haar klanten.
Elke nieuwe bankklant via NewB wordt dus eigendom van VDK.
Van 2 euro terug naar 20 euro of minder euro’s? Vermoedelijk na een zee van tijd
De nominale waarde van het B-aandeel is 20 euro. De werkelijke waarde vandaag is vermoedelijk hooguit enkele euro’s bij het einde van de banklicentie. Het loont dus niet de moeite voor de meerderheid van de kleine B-aandeelhouders om de waarde ervan op te vragen in 2023, voor zover dat kan.
Maar: in de veronderstelling dat het aandeel vandaag nog 2 euro waard is, dat NewB als agent elk jaar gemiddeld zelfs 1 miljoen euro nettowinst boekt na belastingen in de komende jaren, zal het aandeel nominaal de waarde van 20 euro terug hebben na … vijftien mogelijks na een of andere crisis slechts binnen twintig jaar, vijfentwintig jaar?
Maar: de inflatie vreet aan de waarde van geld. In de veronderstelling dat de inflatie gemiddeld 2,0 % is over de komende jaren, zal een aandeel van 20 euro nominaal in huidige termen evenwel slechts nog 16,77 euro waard zijn in 2035, 15 euro waard zijn in 2041, 12,72 euro in 2050?
Het aandeel kan in financiële termen dus best worden vergeten?
Van onzeker naar af te boeken verlies
Er is een ander teer punt dat nog nergens in de pers werd aangeraakt tot op heden. NewB maakte vermoedelijk 40 tot 45 mio verlies tot aan de nieuwe strategie. De bank wordt opgedoekt. Het handelsfonds (de bankklanten) wordt verkocht. Het aantal jaren met verlies bedraagt nu 11 jaren op rij (2011 tot en met 2022). Normaal betekent dat dat het aandeel hooguit nog 10 tot 20 % waard is van zijn originele, nominale waarde.
Let op: voor de investeerders met een eigen professionele boekhouding betekent dat o.i. dat de waardevermindering op NewB best wordt geboekt in de boeken van de investeerders … voor zover die dat nog niet deden. We controleerden dat in de boeken van sommige referentieaandeelhouders.
Vb. 5. In het jaarverslag 2021 (bij de NBB) vinden we het volgende over Financité asbl (C-aandeelhouder, KBO nummer 0434.307.602, inbreng in NewB 200.000 euro) die duidelijk nog geen enkele minwaarde boekte.
-balanstotaal 1,6 mio euro;
-schulden 1,4 mio euro;
-“Fonds social” 0,2 mio euro; dit is o.i. het eigen vermogen ;
-de vermelding rond NewB in het betrokken jaarverslag, goedgekeurd in 2022, luidt: “”La participation souscrite par Financité au capital de la NewB SCE pour un montant total de 200.000 € ne fait l’objet d’aucune réduction de valeur, en dépit du fait que la valeur comptable de cette participation dans les comptes de NewB SCE est inférieure, car l’octroi en 2020 de l’agrément en tant qu’établissement de crédit à NewB ainsi que le démarrage de son activité bancaire en 2021 permettent de considérer que cette dépréciation n’est pas durable….”.
De mogelijke gevolgen van een eventuele afschrijving of provisie zijn voor sommige investeerders dus …. erg groot?
En voor Vlaamse A en B-aandeelhouders met het juridisch vzw-statuut, alleen actief statutair in Vlaanderen?
Het lijkt erop dat die statutair (op basis van hun eigen statuten) prima facie zelfs verplicht zullen zijn uit NewB te stappen gezien NewB een niet op Vlaamse bodem en mensen meer kan werken, een Franstalige agentuur wordt en alleen de promotie van ethische bankproducten in Wallonië en naar Franstaligen nog zal doen?
Zij zullen dus hun verlies moeten nemen in 2023?
L’histoire se répète: back to the past…..
NewB gaat van een bank naar een cooperatie die “alleen of hoofdzakelijk financiële producten van derden zal verkopen”. In tegenstelling tot wat iedereen denkt is dit geen volledig nieuwe strategie bij NewB.
NewB kende naar onze mening tot nu toe drie strategieën.
2011-2014: “een grote bank” maar … het had daarvoor geen kapitaal en geen kapitaalkrachtige referentieaandeelhouder(s); de strategie draaide uit op veel verliezen, geen producten, geen klanten, een straatje zonder einde.
2015-2019: (na statutenwijziging) “een financiële dienstenverstrekker (op weg naar een bank); deze strategie draaide uit op
-bijkomende verliezen, doch een zware bijkomende kapitalisatie van ongeveer 12 miljoen euro, onder andere door een professionele financiële investeerder,
-lancering van een prepaid PFS NewB-branded kaart met (voor een bankambitie) te beperkte verkoop,
-lancering van een PFS Velt vzw branded kaart; de verkoopcijfers werden nooit gepubliceerd voor zover wij terugvonden,
-erkenning door de FSMA met een verzekeringsdistributietoelating en lancering van verzekeringen met (voor een bankambitie) te beperkte verkoop,
-autorisatie in de statuten van crowdfunding; voor zover wij vonden werd hier nooit iets mee gedaan .. op een zeer succesvolle studiedag na. Dat is op zijn minst eigenaardig, want … in de bestuurstop en de directie van NewB zaten toen op zijn minst drie top-crowdfundingspecialisten (met praktijkervaring, trainingen, externe consultancy en ettelijke publicaties erover).
2019- 2022: (met statutenwijziging) “start van bankdossier voor een (in de eerste vijf jaar) erg beperkt aanbod van diensten én met in de kapitaalswervingprospectus de aankondiging dat
1) er na de eerste 30 miljoen euro kapitaal toch vrij snel nog bijkomend nieuw kapitaal zou nodig zijn,
2) dat dit bijkomend nodig kapitaal alleen zou gezocht bij professionele investeerders.
Deze strategie draaide uit op een verviervoudiging van de verliezen, een niet echt sterk geappreciëerde bankapp (niet in de eerste helft van de gebruikersquotaties), zwakke verkoopcijfers (voor een bank met 125.000 aandeelhouders) over de hele lijn, het verder vruchteloos zoeken naar professionele investeerders (grote ngo’s, vakbonden, overheid, zelfs andere ethische banken kwamen niet over de brug …), finaal zelfs een vraag door de toezichthoudende Nationale Bank tot stopzetting van de NewB bank in 2022 of 2023.
De stopzettingsmanoeuvers van NewB leidden bijkomend tot tussenkomst van de ondernemingsrechtbank, tot de tijdelijke schorsing van de bevoedheden van het bestuur, tot de benoeming van een voorlopig bewindvoerder, tot de benoeming van een gerechtelijk mandataris, twee AV’s zonder echt resultaat (één last minute afgelast, één last minute zonder beslissing), ……
En wat wordt het nu (vierde strategie)?
Eind 2022-nu: (met geplande stautenwijziging)“een financiële dienstenverstrekker” (niet meer op weg naar een eigen bank), iets vergelijkbaars dus met de tweede strategie. Zelfs crowdfunding staat terug vermeld in het plan. Het grote verschil met de periode 2015-2019 is evenwel veelvoudig:
-de verliezen zijn ondertussen opgelopen tot vermoedelijk zo’n 40-45 miljoen euro; de coöperanten likken dus hun wonden;
-de coöperatie zal geen bank meer mogen willen worden;
-als agent volstaat het beperkt aantal klanten zowel uit de periode 2015-2019 als uit de huidige periode om zich te kunnen rendabel maken als men op de kosten let;
-de coöperatie zal finaal, na 12 jaar, een vrij grote waaier van producten aanbieden, vnl. als agentschap van een andere bank.
Deels back to the past terug dus, doch zonder nog een doorgroeiticket naar een “eigen bank”.
Deels zelfs eigenlijk volledig “back to the possible past”: een soortgelijk statuut kon immers juridisch ook al ….. in …. 2011, in 2014, in 2019, …. , jawel. En zelfs zonder problemen: het kapitaal ervoor was zelfs onafgebroken en heel ruim aanwezig sinds 2016, dus nu zeven jaar geleden en dat sinds zeven jaar onafgebroken…..
Dit is wat men bedoelt als men in de literatuur spreekt over “een haalbare oplossing hebben doch er een probleem bij maken”. Vaak ziet men de oplossingen niet, al liggen ze voor de hand, zo blijkt uit de managementliteratuur.
Dit had dus o.i. zoveel …. sneller gekund, eervoller gekund, zonder debacle, zonder blikken of blozen …. met trots en minder leergeld?
Eén groot verschil lijkt er niet te zijn voor NewB? ’t NewB-usje komt zo!
Prima facie: iedereen lijkt wildenthousiast rond de ommezwaai en stapt op der bus.
De cooperanten van NewB lijken enthousiast te blijven.
We vatten samen:
-op de eerste AV na de beslissing van de NBB om de banklicentie van NewB op termijn ongedaan te maken, met name die van december 2022, kregen het management, de raad van bestuur, de vrijwilligers van NewB en de cooperanten zelf van deze laatsten volgens de video een relatief lang en sterk applaus;
-slechts (hooguit) enkele (tientallen) coöperanten uitten hun ongenoegen in de pers, in publicaties of anderszins;
-slechts twee coöperanten gingen juridisch in het geding tegen NewB eind 2022;
-slechts 7 coöperanten gingen in tegen de bijna-consensus op de AV van 2022, waardoor een nieuwe AV moest samengeroepen over het zelfde onderwerp in 2023;
-het gebeuren op de NewB Facebookaccount blijft overwegend positief; slechts een enkeling “protesteert”;
-op andere sociale media waar af en toe kritiek wordt geuit wordt niet gereageerd;
-als er al kritiek is wordt die af en toe “afgeschoven” naar de gerechtelijk mandataris De Wolf (zie o.a. op de NewB-Facebook);
-ook de pers is eigenlijk uitermate mild voor het lot van NewB; het bezingt de deal met VDK als de deus ex machina; het enige minpunt in de pers is de vernietiging van de intrinsieke waarde van de aandelen van NewB en dus het verlies voor coöperanten.
De directie en bestuursraad blijven enthousiast. Meer zelfs. Ze blijven zelfs.
Terwijl het personeel zwaar zal afgeslankt volgens de site, vertrekt er blijkbaar
-in tegenstelling tot in de banklanceringsperiode (vijf bankiers vertrokken op twee jaar tijd) niemand sinds juli 2022 uit het directiecomité,
-in tegenstelling tot de hele periode 2011 tot en met 2021, niemand sinds juli 2022 “op één eend in de bijt na” uit de ruime raad van bestuur.
Zoveel continuïteit zagen we op dat niveau sinds lang niet.
We vonden ook nergens hoe het bestuur de afslanking ziet van die raad van bestuur en/of directie: voor een agentschap van die grootorde en impact zijn er in België immers helemaal geen vele dure bestuurders en/of dure ex-top-bankiers nodig!
Nog meer zelfs: verschillende wat wij noemen “leidende” opiniemakers coöperanten zien de VDK-weg zelfs als dé realisatie van de duurzame bankdroom en gebruiken bijna letterlijk ook die termen (onze cursivering):
-ex-directielid Marc Bontemps: “…Als de coöperanten in zee gaan met vdk bank, komt er zicht op een sterke en duurzame bank…” (december 2022, bron 5);
-NewB zelf spreekt zelfs eind 2022 over, wij citeren: “. Dit partnerschap zou dan ook kunnen leiden tot de oprichting van de eerste ethische en duurzame bank, met een volledig aanbod van dagelijkse bankdiensten, actief op het hele Belgische grondgebied …” (website NewB, zonder datum, bron 6).
NewB promoot zichzelf nog altijd ongebreideld en zelfzeker.
Het vraagt de bestaande rekeningen terug te activeren. Het is duidelijk dat ondanks het debacle, NewB niet echt van mening is dat zijn naam of reputatie of toekomst is geschonden.
Fundamenteel is er dus niet echt iets nieuws onder zon?
NewB is nog altijd bezig met “het realiseren van een grote, sterke, duurzame bank” …… al is het niet meer … “de hare”.
Of is er toch meer aan de hand? Minstens één cooperant én zwaargewicht met vele ervaring in ethische financiële producten en diensten omschreef rond eind 2022 de ondersteuning van NewB door vele van haar eigen B-coöperanten als (wij citeren) “…… blinde- , bijna religieuze adoratie.. ..”(bron 7). Hij is ook van mening dat vele B-coöperanten “ …. een tunnelvisie hadden/hebben…” en dat het goed is hen “…. leerervaringen aan(te)bieden om de tunnelvisie die ze hadden/hebben open te trekken…” (bron 7).
Wij hopen in elk geval dat het einde van de tunnel in zicht is …… (naar wijlen Wilfried Martens)…. .
En voor VDK?
Vdk: Xste keer proficiat: voor de zoveelste keer vertoont vdk zich immers overwinnaar in de lange rij van bankendebacles.
Het zat immers quasi altijd perfect juist met zijn strategie:
-het koos van oudsher om alleen de lokale reële economie te financieren: gezinnen, kmo’s, ngo’s, … ;
-het had geen aandeelhouders die vooral anderen vertelden dat ze er moesten achter gaan staan: de aandeelhouders van vdk stonden er zelf wel letterlijk achter (zelfs met kapitaal);
-het overleefde … bijna 100 jaar lang nu ….. onder andere de bankencrisis uit de jaren dertig, WO II, de oliecrisis uit vorige eeuw, de consolidatiedruk vanwege de autoriteiten, de .com-crisis, de bankencrisis uit de jaren 2008, de EU-crisis en de euro-crisis, de oorlog met Oekraine, …. tot en met de COVID-19-pandemie; het gebruikte zelden of nooit excuses; het bleef groeien en groeien onder het waakzaam oog van christelijke organisaties die duidelijk wel wisten hoe waarden kunnen omgezet in financiële activiteiten en deze laatste terug omgezet in waarden;
-het weigerde (terecht) resoluut en repetitief om zich te integreren in de globalisatie en schaalvergroting bij de banksector: het weigerde een integratie in BAC (toen o.l.v. ACW-er Hubert Detremmerie); het weigerde een integratie in de BAC-opvolger Artesia Banking Corporation, de fusie tussen BAC en Parisbas België (toen o.l.v. CVP-er Dirk Bruneel); het weigerde de fusie met Dexia België (de fusie van ABC en Gemeentekrediet) o.l.v. eerst christendemocraat Luc Onclain, dan buitenbeentje Axel Miller en vervolgens Stefaan Decraene (net als CVP-er J.L. Dehaene fervent Brugge supporter). Het kostte slapeloze nachten en gebekvecht, juridische stappen, lobbying en vooral…. karakter. Het legde vdk geen windeieren: toen Dexia België omviel, bleef het onafhankelijke vdk … gewoon rustig overeind;
-het koos jaren geleden al om een expliciete(r) ethische koers te varen én slaagde daar ook in zonder problemen; wij schreven dat al eerder en vaker;
-alhoewel het ook van christelijken huize was, liep het niet de miljardendans van Arco, Dexia en de Gemeentelijke Holding achterna;
-het vdk deed voor zichzelf wat de historische voorman van het christelijke Waalse MOC François Martou mij altijd had voorgehouden: onafhankelijk blijven, uit het vaarwater van de haute finance blijven, waardenvol blijven, mensen altijd laten voorgaan op geld; quasi alle anderen weigerden zijn visie te volgen en betaalden cash; François Martou heeft me ooit in het openbaar gezegd (toen ik bij een bank werkte) dat ik helemaal geen bankier was; hij legde uit: “dat is een compliment aan iemand die bij een bank werkt”;
-alhoewel de christelijke vakbonden ook bij de oprichting en later bij NewB aanwezig waren in kapitaal en bestuursraden, bleef vdk, in handen eveneens van christelijke vakorganisaties, evenwel 11 jaar lang …. rustig afzijdig; het werd noch C-investeerder (minstens 200.000 euro deelname), noch B-investeerder (minimaal 20 euro deelname), noch A-investeerder (minimaal 2.000 euro deelname). Pas na “de val” van NewB als bank in 2022 betoonde vdk interesse om (alleen) de portefeuille over te nemen; de verliezen blijven bij de coöperatie;
-het had nooit irrealistisches ambities om zeer groot te worden; toen NewB startte in 2011 citeerde haar voorzitter 1.000.000 klanten na tien jaar bank; vdk bank was al tevreden – na bijna 100 jaar groei – met …. 135.000 klanten; en dat is niet mis!
-i.t.t. NewB maakte vdk weinig of geen strategische fouten of heroriëntaties en bleef het vasthouden aan zijn basisvisie sinds (bijna) 100 jaar. De belangrijkste strategische reoriëntatie van vdk lijkt ons deze van 2023 te zijn: het veroveren van Franstalig België.
Vdk breidt hierdoor uit naar Wallonië, vermoedelijk aan een fractie van de gebruikelijke kost.
De overnameprijs wordt niet bekend gemaakt. De acquisitiekost voor een nieuwe (warme) klant in de banksector is o.i. al snel ruim meer dan 100 euro. De acquisitieperiode en -kost voor NewB van die klanten was 11 jaar en 45 mio euro.
Dat wordt dus normaal een goede deal voor vdk. Dit geldt zeker in een tijdperk waarin weer eens gigantische banksectorwinsten worden aangekondigd voor 2022 én 2023, zowel voor Belgische als buitenlandse banken, nochtans te midden van een semi-sanitaire, politiek-economische, semi-militaire crisis en een brandende moeder aarde.
Het is o.i. hét overnamemoment voor op te rapen bankportefeuilles.
Vooruit met de geit dus?
Conclusie
Vdk doet een heroriëntatie én hoogstwaarschijnlijk een goede zaak ter viering van haar bijna 100ste verjaardag.
De geplande 2023 (en vierde strategische) ommekeer bij NewB in 12 jaar én het verlies van de banklicentie zijn uitermate radicaal te noemen, zelfs nooit gezien in ethische bankkringen in de afgelopen 100 jaar.
Volgens NewB en haar directe entourage is de geplande grote ethische bank evenwel nu eindelijk in zicht.
Finaal dan toch een (typisch Belgisch) compromis? De coöperanten verliezen minstens in hun “boeken” en zeker bij uitstap het grootste deel van hun inleg, Vlaanderen verliest het nationale NewB, het Vlaamse vdk wint het Franstalig-gerichte NewB ….
Basisbronnen
Bron 1: X., Nicolas, NewB: een broodnodige bank, zonder datum doch verschenen op de site rond 09 2022, in https://blog.newb.coop/nl/newb-nieuws/een-broodnodige-bank
Bron 2: https://redactie.radiocentraal.be/Home/2019/10/26/newb-de-laatste-horde-voor-de-cooperatieve-bank/ (“beheert wordt” staat er zo, met “t”, dus veranderden we dat niet)
Bron 3: https://newb.coop/nl/nieuws/move-your-money
Bron 4: https://newb.coop/nl/nieuws/de-ethische-banken-doen-het-3-keer-beter-dan
Bron 5: https://www.mo.be/opinie/onze-kleinkinderen-verdienen-een-duurzame-bank-voor-heel-belgi?
Bron 6: https://blog.newb.coop/nl/newb-nieuws/newb-en-vdk & https://blog.newb.coop/fr/les-actualit%C3%A9s-de-newb/newb-et-vdk
Bron 7: Claerhout, P., Shakespeariaans drama te boek gesteld, in https://www.bol.com/nl/nl/p/to-new-b-e-or-not-to-newb-e/9300000132110605/?bltgh=ozQf8KOxMdbqCtNdGRpIPA.4_12.13.ProductPage, 29 november 2022
Coeckelbergh, D., To (New)B(e) or not to (New)B(e), The Cheops Integrity Papers 2022/1, e-book, in https://www.bol.com/nl/nl/p/to-new-b-e-or-not-to-newb-e/9300000132110605
Coeckelbergh, D., NewB, Réquiem pour un rêve éthique, The Cheops Integrity Papers 2022/3 in https://www.edipro.eu/produit/97/newb-requiem-pour-un-reve-ethique/fr
Coeckelbergh, D., To (New)B(e) or not to (New)B(e), The Cheops Integrity Papers 2022/2, paperback in https://dirkcoeckelbergh.eu/over-newb-to-newbe-or-not-to-newbe-zkfZh0
Coeckelbergh, D., Over NewB (3):”No Balls, no glory”, in https://www.dewereldmorgen.be/artikel//newb-3-no-balls-no-glory/
Coeckelbergh, D., Over NewB (2): NewB en De Wolf, https://www.dewereldmorgen.be/community/over-newb-2-newb-en-de-wolf/
https://www.trompmarketing.nl/blog/leads/acquisit
https://www.wikifin.be/nl/inflatietool
https://www.wikifin.be/nl/sparen-en-beleggen/spaarrekening/verlies-de-inflatie-niet-uit-het-oog
https://www.facebook.com/newb.coop/
https://blog.newb.coop/nl/newb-nieuws/algemene-vergadering-17-december-vragen?
https://www.standaard.be/cnt/dmf20220815_97625974
https://trends.knack.be/economie/bedrijven/europese-grootbanken-boeken-miljardenwinsten/article-news-1909903.html
https://www.newb.coop/fr
