“Hij wilde de mediaheisa niet meemaken” (De Standaard, 4
april 2015). “Het gevallen godenkind” (Het Nieuwsblad 2 april 2015). “Hij zag
dat hij de Vlaamse DSK zou worden” (Yves De Smet 2 april 2015). Een kleine
bloemlezing uit de vele reacties op de dood van Steve Stevaert laat er geen
twijfel over bestaan. Het verdict is eensluidend en duidelijk. Steve Stevaert
is uit het leven gestapt om de eer aan zichzelf te houden. Het is de angst voor
verlies van reputatie en om definitief uit de gratie en genade van het volk te
vallen, die hem tot zijn wanhoopsdaad hebben gedreven. Er is immers toch geen
andere rationele reden denkbaar waarom een man van zijn standing er plots de
brui aan zou willen geven. Zelfs als hij veroordeeld zou worden, had hij toch
nog heel wat om op terug te vallen. Zijn mandaten, zijn na-politieke carrière,
zijn vele hardnekkige bewonderaars, zijn roemrijke verleden, zijn goedlachse
aard. Zoveel goede redenen om te blijven leven, maar uiteindelijk was er alleen
nog schaamte (Hugo Camps, 3 april 2015) en dus sprong hij in het Albertkanaal.  Het trieste lot van de gevallen god die stierf
om zijn  eer te redden. Het is een
schouwspel vol onverwachte wendingen en tragiek en het gaat er in als zoete
koek.

Honger naar spektakel

Zelfs nu, nu de man is heengegaan, blijkt onze honger naar
spektakel onstilbaar. Talloze schrijfsels worden uitgebraakt, waarin politieke
voor- en tegenstanders worden opgevoerd. Dan weer wordt er gefulmineerd over de
deontologie van de rechtbank, of over de ene die de ander Twitter-etiquette wil
bijbrengen en de derde die de eerste dan weer hypocriet vindt, want ‘waarom zou
die terughoudendheid enkel voor politici moeten gelden en niet als Jan met de
pet sterft?’. Het ene onderwerp is nog niet verteerd of het andere wordt al
aangesneden: politiek vernuft, reputatieverlies, afkalvende macht, onkundig gebruik
van sociale media, vrijheid van meningsuiting, sensatiedrift en populisme. Het
gaat letterlijk over alles….behalve over de mens. De onzichtbare mens Steve
Stevaert. De man die donderdag, moederziel alleen aan de rand van het kanaal
stond. Peilloos verdriet in het hart. Doordrongen van spijt. Omgeven door
duisternis. Geen geld, geen faam, geen politieke macht, noch zijn vele ‘kameraden’
en fans, konden Steve die dag redden. Steve wilde niet meer bestaan. Zijn hart was
te moe om nog te vechten tegen het donkere deken dat zich langzaam om hem heen had
gesloten.

Stilte aan tafel

Wie zelfmoord pleegt wil iets veranderen. Iets terug of
vooruitdraaien met me dood als middel. Wat weten wij echter over wat zich
werkelijk voorafgaand aan de gebeurtenissen heeft afgespeeld? De stilte aan
tafel. Het diepmenselijke leed. De twijfel die zich langzaam een weg vreet
doorheen een band die ooit als onverbreekbaar werd bezegeld?  De sluipende pijn die  niet meer weggaat.  De onvermijdelijkheid van het ooit zo hevige vuur
dat aan het uitdoven is. Wat weten we over de gevoelens die een mens tot het
ondenkbare drijven? 

Inconvenient truth

De enige waarheid is dat we er niets
over weten. Meer zelfs, we willen het niet weten en we willen het niet zien. Niet
van Steve en ook niet van elkaar. De echte mens schuilt onderhuids, diep
verborgen onder de mist van de publieke schijnwereld van status, macht, tweets en likes. Hij is in elk van ons gestald, als een gigantische olifant die
zowat de ganse kamer vult. We doen echter doodleuk alsof we hem niet zien. We zijn
ook steeds minder in staat om hem te zien, verblindt als we zijn door de schaduwen
van de oppervlakkigheid op de grotwand van onze dagdagelijkse ratrace. We delen met onze virtuele entourage
enkel die beelden die onze meest vrolijke en uitbundige uitspattingen tonen. Die
andere kant censureren we graag weg. In dezelfde beweging vermijden we heel bewust
om onze medemens écht te kennen in al zijn zwaktes, gevoelens, gebreken,
onzekerheden en angsten. We schuwen de diepgang van de interacties die ons pijnlijk
confronteren met de inconvenient truth
van onze eigen innerlijke wereld achter het masker. Zo komen we bijvoorbeeld
tot de verkeerde conclusie dat een suïcidaal persoon tot in de laatste dagen
vol levensvreugde door het leven ging (Ingrid Lieten, 2 april 2015). Vanuit
dezelfde fundamentele blindheid detecteren we niet dat een ‘perfect normale
rustige jongen’ op het punt staat zichzelf met een volle Airbus in de Alpen te
boren.

Mens van vlees en bloed

Donderdag in het Albertkanaal is
een mens van vlees en bloed gestorven die in deze wereld geen hoop meer zag.
Misschien kunnen we de plots vrijgekomen emoties trachtten te benutten. Wie
weet, met wat moeite, lukt het ons wel om ze te heroriënteren, weg van de
polemiek en de banale randdiscussies, rechtstreeks naar daar waar ze het meest
nodig zjn. Als pleister op de zere plek van onze dierbaren. Alleen als we
deze suïcide aangrijpen om, als is het maar maar een fractie, ontvankelijker te
staan ten opzichte van de waarachtige behoeften van de ander, dan is ze niet
voor niets geweest.

Mijn oprechte en innige deelneming
aan iedereen die Steve Stevaert graag heeft gezien.