De community ruimte is een vrije online ruimte (blog) waar vrijwilligers en organisaties hun opinies kunnen publiceren. De standpunten vermeld in deze community reflecteren niet noodzakelijk de redactionele lijn van DeWereldMorgen.be. De verantwoordelijkheid over de inhoud ligt bij de auteur.

Sofie, Sam en Tomas…

Sofie, Sam en Tomas…

maandag 6 december 2010 09:56
Spread the love

 Sofie, Sam en Tomas…
 
De kerstperiode komt er aan, het is koud, er ligt sneeuw, tijd dus voor het Glazen Huis! Tomas, Sofie en Sam laten zich opsluiten, drinken sapjes en vergaren centjes voor de weeskindjes van aidsouders in Afrika. Zeg nu zelf. Is een nobeler zaak denkbaar?
En net zoals vorig jaar komt de eerste kritiek binnen. Ja maar, wij hebben ook daklozen en mensen die zonder verwarming leven … en arme mensen met arme kinderen …
Wat mij telkens opnieuw verbaast is dat er niemand struikelt over die liefdadigheid zelf! Zeer terecht hebben de vluchtelingenorganisaties in dit land de afgelopen weken voortdurend op de verantwoordelijkheid van de overheid gewezen. Mensen hebben rechten, waar ook ter wereld, en die rechten moeten gerespecteerd worden. De overheid heeft de plicht om vluchtelingen op te vangen, de overheid heeft de plicht om ervoor te zorgen dat daklozen onderdak vinden, dat mensen zich kunnen verwarmen, dat kinderen geen honger lijden. We leven in een land waar de meeste rechten gelukkig wel gerespecteerd worden en waar tal van sociale bewegingen voortdurend op het belang van die rechten wijzen. Want het is daarvoor dat we belastingen betalen en moeten betalen. En als de overheid tekort schiet, ja, dan moeten we ingrijpen en helpen, maar nooit zonder die overheid tegelijk met de vinger te wijzen en alles te doen om de situatie te veranderen.
Vreemd genoeg verdwijnt die benadering van zodra we over Afrika spreken. Dan hoeven rechten blijkbaar niet meer en zijn mensen trots als ze kunnen zingen voor de Afrikaanse boeren, truffels verkopen voor de Afrikaanse boeren, koeken bakken voor de Afrikaanse boeren.
Ik wil alle misverstanden vermijden. Ik heb het grootste respect en bewondering voor de duizenden mensen die zich belangeloos inzetten voor de derde wereld, voor de vluchtelingen, voor wezen of gehandicapten. Zij bewijzen dat er in dit land nog een erg groot potentieel bestaat voor solidariteit.
Maar als die acties niet langer gepaard gaan met een structureel verhaal en de weldoeners zelf nauwelijks kunnen uitleggen waarom er aidswezen zijn en wat de rol van de farmasector en de WTO daarin is, dan is er een probleem.
En precies dat probleem is wat de derdewereldhulp de afgelopen jaren heeft gekenmerkt. We hebben nu millenniumdoelstellingen die makkelijk kunnen ‘verkocht’ worden en waar makkelijk mee gemobiliseerd kan worden, mensen zullen wel ‘geven’ als ze weten dat het geld naar de armen gaat, elk structureel verhaal is te moeilijk om in vijf minuten te vertellen, dus laten we dat alles achterwege. En zo is het dat de millenniumhype de trend naar meer liefdadigheid nog heeft versterkt.
Waar we het vroeger hadden over economische ontwikkeling, af en toe eens over sociale ontwikkeling, blijft nu alleen nog armoedebestrijding over, met een halvering van de dodende extreme armoede op 25 jaar tijd. En zelfs dat halen we niet.
Ondertussen is de grens tussen de officiële ontwikkelingssamenwerking en militaire samenwerking aan het vervagen. We werken in Afghanistan, er is ontwikkeling nodig om de piraterij tegen te gaan, de Afrikaanse staten moeten hun grenscontroles beter uitbouwen.
Want wat gebeurt er in de praktijk? Door het keurslijf waarin het IMF en de Wereldbank de Afrikaanse staten dwingen hebben die geen geld meer voor openbare diensten en sociaal beleid. Ze kunnen hun bevolking niet langer beschermen. Ook hun ondernemingen mogen ze niet beschermen, zo zegt de WTO. Europees Commissaris De Gucht gaat hen vrijhandelsakkoorden aanpraten. Waar moet een Afrikaanse regering haar legitimiteit vandaan halen? Als ze niets kan doen, noch voor de bevolking, noch voor het bedrijfsleven? Er ontstaan dan conflicten en wij kunnen dan spreken over ‘fragiele staten’ en militaire steun aanbieden.
Ondertussen kan de kapitaalvlucht verder gaan, halen grote multinationale bedrijven grote winst uit de aardolie, de mijnbouw en de agrobrandstoffen, worden boeren van hun land verdreven, zijn er geen middelen voor de aidsbestrijding, zijn er wezen die liefdadig moeten opgevangen worden …
Dweilen met de kraan open. Want dat verhaal zal je van Tomas, Sam en Sofie niet horen.
Als we geloven dat de mondialisering van de wereld ons dorp heeft gemaakt, dat alle mensen gelijk zijn, dan kan het niet dat we zelf onze rechten verdedigen maar die rechten vervangen door een aalmoes als het om anderen gaat. Zullen we niet op straat komen als onze pensioenen worden aangetast, als het recht op werkloosheidsuitkering wordt beknot, als de ziekenzorg zo duur wordt dat we ze niet meer kunnen betalen? Wel, de Afrikanen willen ook ziekenzorg en pensioen en werk. Dat komt niet uit de hemel vallen maar zal er slechts komen na een harde sociale en politieke strijd. En die strijd moeten we mee helpen voeren en ondersteunen. En om die strijd te steunen kunnen we ook financieel helpen. Nationale en mondiale belastingen, fiscale paradijzen afschaffen, een ander handelssysteem, invoering van een universele sociale bescherming, dat zijn de belangrijkste eisen die in Afrika, Azië en Latijns Amerika leven. Dat is de strijd die we moeten steunen. Terug de barricaden op!
En voor wie zou twijfelen: ga kijken naar Oliver Twist die nu als musical te zien is in Vlaanderen!  

Francine Mestrum is de auteur van ‘Ontwikkeling en Solidariteit’ over zin en onzin van ontwikkelingssamenwerking, uitgegeven bij EPO. Op woensdag 8 december vindt hierover een groot debat plaats in Gent, zaal Torrepoort, Poel, met Dirk Van der Maelen, Bogdan Van Den Berghe, Jan Vandemoortele, Gorik Ooms, Annuschka Van De Walle, Jean Bossuyt en Andre Kiekens. Gemodereerd door Dirk Barrez van De Wereld Morgen.

take down
the paywall
steun ons nu!