Dat is de grootste tegenspraak bij iedere dictator. Voor henzelf is alles toegestaan, voor de anderen geldt de harde maatregel. Daar zitten ook bij ons vele burgers op te wachten. Want de laksheid van het beleid kent ook bij ons geen grenzen.

Als je in het centrum van de gemeente Boechout vijfendertig per uur rijdt heb je zo een stevige boete aan je been. Dat de burgemeester er kan door gaan met zijn wanbeleid is, ondanks twee audits van het agentschap Audit Vlaanderen en drie strafonderzoeken die hem beschuldigen van vormen van corruptie, geen bezwaar.

De vorige Vlaamse minister ven Binnenlands bestuur Bart Somers (Open VLD) bedacht een zinloze en onwettelijke maatregel om aan zijn verantwoordelijkheid te ontsnappen en zette de gemeente onder ‘verscherpt toezicht’. Daardoor kijkt de huidige minister toe terwijl de burgemeester kan doorgaan met zijn wanbeleid.

Ook de procureur te Antwerpen vergat zijn opdracht om te vervolgen en seponeerde de vaststellingen van schending van beroepsgeheim en belangenvermenging. Hoewel de audit vol bewijzen zit beweert hij dat er een tekort aan is. Hoewel de verdachten door de onderzoeksrechter werden gehoord houdt de procureur voor dat de daders onbekend zijn gebleven.

Terwijl de minister enkel toekijkt en de procureur er zich met onwaarheden van afmaakt maken alle media erg duidelijk wat er aan de hand is. Recente berichtgeving in de media wijst op het bestaan van een ernstig Vlaams fenomeen.

“Vergunningenwaakhond keldert zes op de tien aangevochten projecten” (De Tijd, 5 augustus 2023). Hoe zou dat komen? “Bijna de helft van alle gemeentelijke diensten Stedenbouw vermoedt dat er sprake is of was van een belangenconflict in het beleid, zo blijkt uit een anonieme rondvraag.”

Vooral bij kleinere gemeenten is er frustratie. Afhankelijk van de politieke strekking worden dossiers geweigerd of vergund. De ambtenaren verwijzen daarvoor in de eerste plaats naar vriendjespolitiek.

“Ze stellen vast dat familieleden van politici soms een vergunning krijgen voor bepaalde bouwplannen, terwijl andere gelijkaardige plannen tegengehouden worden. Of dat een bouwopdracht in de gemeente naar een bevriende projectontwikkelaar of architect gaat” (De Standaard, 4 augustus 2023).

Acht van de tien burgemeesters hebben banden met de immobiliënsector. Volgens verklaringen van de ambtenaren zitten de enveloppen tussen de plannen. Bijna een op de drie door de Raad voor Vergunningsbetwistingen vernietigde beslissingen is er een van de provincie Antwerpen.

Recent werd het dossier over het wanbeleid van het Autonoom Gemeentebedrijf Sneppenbos in Boechaout aan het strafonderzoek toegevoegd. Ook daaromtrent liet burgemeester T’Sijen zich van zijn beste kant zien. Hij zette de van belangenneming beschuldigde uitbater op zijn kieslijst. In zijn huidig bestuur verankert hij zelfs dezelfde beschuldiging. De dochter van de bouwpromotor werd schepen.

De Boechoutse dossiers zijn maar enkele voorbeelden van de laksheid waarmee de minister en de procureur toekijken. Hoewel er alles aan gedaan werd om het allemaal geheim te houden sijpelde de waarheid toch door.

Na Apache.be besteedde De Gazet van Antwerpen er meerdere artikels aan. Dat wijzigde in niets het kiesgedrag van de Boechoutenaren. T’Sijen mag zijn wanbeleid met dezelfde meerderheid verder zetten. Dat doet hij dan ook met overtuiging.

Het Ruimtelijk Uitvoerings Plan (RUP) Vijverhof, de bouw van appartementen in een typisch villapark, waar de miserie mee begon, wordt onmiddellijk opnieuw op de agenda gezet. Het is nog steeds de vraag wat er tussen de burgemeester en de twee promotoren, tevens eigenaars, voorafgaand werd overeengekomen zodat er een RUP over gemaakt kan worden. Dat laat voorzien dat de Raad van State het RUP om dezelfde reden zal vernietigen, omdat het boven de hoofden van de burger wordt gemaakt.

Het is erg duidelijk waarom het tot dergelijke wantoestand is kunnen komen. Bart Somers vond dat het Vlaams parlement niet de plaats is om over het wangedrag van burgemeesters te praten. Hoewel het parlementair onderzoek over het Oosterweelschandaal alle “disfuncties” bloot legde werd alles onder de mat geveegd met de bewering dat het een cascade van collectieve beslissingen was.

Procureurs moesten onderhandelen met de verdachten over de te betalen geldsom om een behandeling voor de strafrechter te vermijden. In plaats van te vervolgen moeten zij nu ook bemiddelen en kunnen zij om “opportuniteitsredenen” alles zonder gevolg laten.

Zo kan je het huidige beleid het best omschrijven: “Zonder gevolg”. Het enige wat onze vertegenwoordigers nog bezighoudt is hun eigen carrièreplanning. Somers zag de bui hangen en liep plots weg naar zijn stad om er zijn eigen dossiers te bewaken en zijn koopkracht te bestendigen.

Federaal geldt “Alles voor Alexander en niets voor een ander”. Toenmalig federaal staatssecretaris van begroting Eva De Bleeker (nu voorzitter Open VLD) werd de laan uitgestuurd omdat zij de juiste cijfers gebruikte. Omdat hij het in Sint-Niklaas niet kon maken doet Conner Rousseau federaal niet meer mee en Bart De Wever liep achter de door zijn zoon gedragen SPQR-standaard naar zijn schoonverdiep.

Voor alles en nog wat zijn er regeltjes. Als wij die niet zelf bedenken zorgt Europa ervoor. Handhaving ervan gebeurt nog enkel als het geld opbrengt zodat de openbare schuld er kan mee afbetaald worden. Andere waarden en principes worden met het grootste gemak opzijgeschoven.

Wanneer het Grondwettelijk hof, zoals dat met de afkoopwet gebeurde, vaststelt dat de Grondwet en de vereisten van het eerlijk proces werden miskend blijft dat zonder enige sanctionering. Hoewel de revelaties van de misbruiken in de kerk geheel Vlaanderen beroerden, werden de schendingen van de Grondwet door de toenmalige justitieminister Stefaan De Clerck (CD&V) als “goede trouw” omschreven.

Zoals het gebrek aan handhaving van de intussen genomen maatregelen de natuur bedreigt, zo tast hetzelfde gebrek aan daadwerkelijkheid ook ieder beleid aan. In beide gevallen gebeurt er niets of veel te weinig om onze planeet en onze maatschappij te redden.

Een democratie die zijn eigen regelgeving en zijn eigen instituten miskent komt in verval. Geen wonder dat het volk mort en het opnieuw achter een dictator aanloopt. Dat de geschiedenis leert dat het dan nog veel erger wordt vergeet iedereen.