Na de presidentsverkiezingen van maart dit jaar, moest de partij van de jonge minister-president Ousmane Sonko het doen met een moeilijke cohabitation: hij had geen meerderheid in het parlement.
Dat saboteerde de minister-president zodanig dat die geen andere optie meer zag dan het parlement te ontbinden. Bij de verkiezingen van 17 november behaalde de partij van Sonko, Pastef, liefst 80 procent van de zetels.
Symbool van Françafrique afgestraft
“Pastef wint met overmacht”, schreef de krant 24 heures à Dakar. Andere media spraken de dagen na 17 november van een vloedgolf: “Het volk geeft Sonko alles”, “Orkaan Sonko veegt establishment weg”, “Sonko ontmantelt het systeem volledig”, “Een plebisciet”, enzovoorts. De partij van de president, Bassirou Diomaye Faye, haalde 130 van de 165 zetels binnen met een programma van panafrikanisme en soevereiniteit.
Ook opmerkelijk is de massale afwijzing van de voormalige Senegalese president Macky Sall, een van de symbolen van de Françafrique. Zijn coalitie haalde nog maar 16 zetels of 10 procent van de stemmen. Zijn voormalige premier, Amadou Ba, deed het niet veel beter: de coalitie die hij leidde veroverde 6 zetels.
De totale mislukking van deze twee coalities is tekenend voor de ondubbelzinnige boodschap van de kiezers: zij willen een volledige breuk met het neokolonialisme uit het verleden.
De boodschap van de kiezers is ondubbelzinnig: zij willen een volledige breuk met het neokolonialisme uit het verleden.
Nadat president Bassirou Diomaye Faye en premier Ousmane Sonko afgelopen maart de presidentsverkiezingen hadden gewonnen, begonnen ze onmiddellijk met de uitvoering van het soevereine onafhankelijkheidsprogramma dat ze tijdens hun campagne hadden verdedigd.
De publicatie van oude rapporten over fraude en corruptie, de lancering van verschillende audits van de overheidsrekeningen, de niet-verlenging van visserijovereenkomsten met de Europese Unie die als onrechtmatig werden beschouwd getuigen van de vastberadenheid van de twee leiders.
Ambitieuze plannen
De aankondiging van het plan “Senegal 2050” afgelopen oktober geeft een indicatie van deze breuk met het verleden. Het plan voorziet in een stijging van het inkomen per hoofd van de bevolking met 50 procent over vijf jaar, een stijging van de levensverwachting met drie jaar, een verlaging van het begrotingstekort van de huidige 10,4 procent van het BBP tot 3 procent en een verlaging van het armoedepercentage tot 10 procent.
“We willen de vicieuze cirkel van afhankelijkheid en onderontwikkeling verbreken”
Ousmane Sonko zei over dit plan: “We willen de vicieuze cirkel van afhankelijkheid en onderontwikkeling doorbreken. De economie van ons land zit gevangen in een model van exploitatie van grondstoffen zonder toegevoegde waarde of lokale transformatie”.
Op het internationale toneel wil de president een nieuw buitenlands beleid ontwikkelen dat prioriteit geeft aan de betrekkingen tussen Afrikaanse staten. Het doel is dus om te breken met de neokoloniale afhankelijkheid uit het verleden.
Sabotage van de oppositie
De president van de republiek en zijn premier werden onmiddellijk geconfronteerd met sabotage door de oppositie, die een meerderheid had in de Nationale Assemblee.
Deze voortdurende sabotage bracht de president ertoe de Assemblee te ontbinden en nieuwe verkiezingen uit te schrijven “om het soevereine volk te vragen om de institutionele middelen waarmee ik inhoud kan geven aan de systemische transformatie die ik heb beloofd”.
De president van de republiek beschreef begin september de obstakels die de Nationale Assemblee hem in de weg legde: “De parlementaire meerderheid kiest ervoor om tegen de wil van het Senegalese volk in te gaan, die duidelijk tot uitdrukking is gebracht op de avond van 24 maart 2024.
Ten eerste, door op 29 juni 2024 te weigeren het oriënterende begrotingsdebat te houden, ook al is dit verplicht […] Vervolgens, door op donderdag 29 augustus 2024 het ontwerp van grondwetswijziging te verwerpen waarmee de belofte wordt ingelost die ik aan het volk heb gedaan om de Hoge Raad voor territoriale gemeenschappen (HCCT) en de Economische, Sociale en Milieuraad (CESE) af te schaffen. Ook al vraagt de situatie van de overheidsfinanciën dringend om een rationalisering van de overheidsuitgaven.”
Sterk mandaat
De ontbinding van de Nationale Assemblee had dus expliciete en aanvaarde doelstellingen, namelijk het democratische leven verduidelijken en de president een stabiele meerderheid geven om te regeren en de door hem nagestreefde systeemverandering tot stand te brengen.
De resultaten van de parlementsverkiezingen zijn bijzonder duidelijk en transparant. Met dit resultaat geeft het Senegalese volk de president en de eerste minister de politieke en institutionele middelen om het programma uit te voeren dat door de 54 procent van de stemmen tijdens de laatste presidentsverkiezingen werd goedgekeurd.
Zodra de eerste resultaten bekend waren brak er in de belangrijkste steden van het land een feeststemming uit. De website Notre continent beschrijft een van deze scènes in Ziguinchor, waar premier Ousmane Sonko woont:
“Honderden militanten en aanhangers kwamen samen voor zijn residentie om de man te begroeten die de architect is geworden van een nieuwe politieke dynamiek in Senegal. Vergezeld van naaste medewerkers en lokale Pastef-figuren verscheen Ousmane Sonko kort voor de juichende menigte. Onder luid applaus bedankte de premier zijn aanhangers voor hun massale mobilisatie en niet aflatende steun.”
De klinkende overwinning van Pastef is opnieuw een teken dat het volk volledig wil breken met het neokolonialisme dat vele Afrikaanse landen in het algemeen en de regio in het bijzonder overspoelt. We zijn ongetwijfeld getuige van een hervatting van de nationale bevrijdingsstrijd, een nieuwe fase in de strijd voor een tweede onafhankelijkheid, de economische onafhankelijkheid.
Om meer te weten
– “Sénégal 2050”: l’ambitieux plan du duo Diomaye-Sonko pour rompre le surendettement”, Jeune Afrique van 14 oktober 2024
– “Sénégal: le président Diomaye Faye dissout l’Assemblée nationale, des législatives le 17 novembre”, VOA Afrique van 12 september 2024
