Welkom op de blog van Radio 68 
(www.radio68.be), de internetradio met een wekelijkse uitzending waarin het
geëngageerde woord centraal staat: het klassieke of hedendaagse linkse lied,
protestsongs, commentaren, toespraken, debatten, vertellingen, poëzie. Zonder
onderscheid van taal, genre, stijl of tijd. 

Schöner Wohnen in De Grafzerktoren

“Les matières qui ont servi à la construction de cet immeuble sont très
fragiles (…). – C’est normal parce que de toutes façons il n’y a que des
familles d’ouvriers et des étrangers et quelques improductifs”.

C’est Normal!
Op deze sarcastische wijze,  vertelt het
Franse echtpaar en muzikale koppel Brigitte Fontaine en Areski Belkacem hoe hun
flatgebouw vuur vat na een
gasontploffing, de boel ineenstort en zij na een val van vijftien verdiepingen een
gewisse dood tegemoet gaan, de ledematen van het lijf gerukt, de hersenen uit
hun pan geblazen. Het olijke refrein gaat van “la la la” met als conclusie “C’est
Normal!”.  De vrouw, Brigitte, vraagt
angstig aan haar man wat er zich allemaal afspeelt, en hij ontleedt het heel
precies. Het is normaal dat de gasleiding lekt en dat daarna, alle weten van de
fysica en de scheikunde volgend, de bewoners van dit flatgebouw  omkomen. Normaal, want, zo vervolgt Areski
zijn droge uitleg, de woonblok is opgetrokken uit eenvoudige materialen, omdat er  toch maar arbeidersfamilies, vreemdelingen en
enkele “improductifs” wonen. “Improductifs”:  een klinische term voor werklozen, kinderen,
bejaarden en  zieken.  Het sarcasme van dit nummer werkt, want  als luisteraard hou je er een wrang, zelfs revolterend
gevoel aan over.

Deinende gordijnen
De Vlaamse dichter-zanger Reinout Verbeke beschrijft de woonwantoestanden op
een heel andere manier:  hij kijkt naar
de achterkant van flatgebouwen. En behalve een 
koppel blote borsten in de zon, ontwaart hij in Vlaanderen eigenlijk
hetzelfde als Fontaine en Belkacem in hun Franse “banlieu”,  maar dan aan de buitenkant: armoe, gebrek aan
levenskwaliteit, verbeeld door talloze, “open gepikte vuilniszakken”.  De “deining van altijd dezelfde gordijnen”
roept routine en verveling op. Er wonen ongetwijfeld “quelques improductifs”! De
liefde wordt er ruw bedreven, er is tijd noch ruimte voor  pure ontspanning of onbezorgdheid,  hier opgeroepen door “flaneren” en
“plezierboten”. Wat rest, is de wederzijdsheid van loeren en kijken, als in  een soap op tv.   

Tomstone
Tower
Onaanvaardbaar wonen kan echter ook zonder materiële armoe, zoals bezongen in “See
It Come Down” van de Britse gelegenheidsgroep Band of Hope. We bevinden ons nu
ergens in Engeland. Gewone mensen wonen el decennia in hun huisje met moestuin
en grasperkje. Maar de moderniteit komt er aan en ze moeten wijken voor, u
raadt het, flatgebouwen, annex winkels en kantoren. En natuurlijk een parking. Maar
de projectontwikkelaars (van woordmanipulatie gesproken)  hebben alles voorzien: de oudjes krijgen een
flat toegewezen in één van die torens, misschien wel vijftien hoog bij Brigitte
en Areski.  Hier geen gasontploffingen,
noch ruwe liefde. Ja, alles is voorzien: “a clean doormat” en “a lovely view”.
De componist-tekstschrijver John Pole noemt het een  “tombstone tower”, een graferktoren. Zonder
vrienden of buren, afgesneden van het ware leven, kunnen de deze ontheemden in
eigen wijk sterven in alle comfort. Met een propere mat voor de deur.   

Eddy Bonte

Referenties
“C’est
normal” vann Brigitte Fontaine & Areski Belkacem vind je op de prachtige
verzamelaar “Mobilisation Générale. Protest and Spirit Jazz From France,
1970-1976”, cd, Born Bad Records, 2014, www.bornbadrecords.net.
“De achterkant van flatgebouwen” vind je op de gelijknamige cd van Reinout
& Nevenwerking.
“See It Come Down” staat op de cd-verzameling dissidente folk songs “Rhythm and
Reds!” van Band of Hope,  MusicFolk,
1994.  Band of Hope bestaat uit bekende
folkmuzikanten  zoals Roy Bailey, Dave
Swarbrick en Martin Carthy.

De
uitzending  
Radio 68 draait diverse nummers uit deze cd in My Generation van zondag 2,
maandag 3 en dinsdag 4 november. Daarna nog een maand lang te horen in het
woensdagprogramma “Free Speech / De gedachten zijn vrij”, vanaf woensdag 5
november: www.radio68.be.

Radio 68
Radio 68 www.radio68.be is een niet-commerciële en onafhankelijke internetradio  die opkomt voor bepaalde types muziek en woord die je zelden of nooit
hoort in een samenleving waar enkel geld en glitter telt. Radio 68 wil ook
de herinnering levend houden en focust daarom op zeldzame, vergeten, over het hoofd geziene, onterecht opzijgeschoven,
niet-commerciële en door de media verbannen artiesten, genres en muziekjes.