De community ruimte is een vrije online ruimte (blog) waar vrijwilligers en organisaties hun opinies kunnen publiceren. De standpunten vermeld in deze community reflecteren niet noodzakelijk de redactionele lijn van DeWereldMorgen.be. De verantwoordelijkheid over de inhoud ligt bij de auteur.

Samenvattende tekst over Leuvense klimaatbeleid (8)

Dit is de achtste voorbereidende tekst voor het Groot Klimaatdebat op vrijdag 30 september 2020 in het Groot Ongelijk, Diestsesteenweg 97, Kessel-Lo waarbij vanaf 20h experten (Serge Degheldere, Tine Hens, Nick Meynen, YvesVandenbosch) in debat gaan met gemeenteraadsleden (milieuschepen David Dessers, Bert Cornillie, Zeger Debyser, Line De Witte).

donderdag 29 september 2022 13:10
Spread the love

 

In het eerste deel hadden we aandacht voor de opstart van het Leuvens klimaatbeleid in de periode 2010-2012, in het tweede voor de klimaatplannen die Leuven lanceerde tijdens de legislatuur 2013-2018, in het derde deel hebben we het over de beleidsplannen sinds de opstart in 2019 van het nieuwe stadsbestuur onder leiding van burgemeester Ridouani. In het vierde deel focusten we op de vzw Leuven 2030 en haar Roadmap 2030.

In het vijfde deel hadden we het over de resultaten van 10 jaar klimaatbeleid in Leuven op vlak van CO2-uitstoot, met ook aandacht voor de internationale erkenningen. In deze zesde tekst brachten we een aantal cijfers samen over de stand van zaken over de actuele opwarming van de aarde. De zevende tekst argumenteerde waarom steden en gemeenten het voortouw moeten nemen in het klimaatdebat.

In deze laatste tekst brengen we een samenvatting van het voorgaande. Wie interesse heeft in een bundeling van al deze teksten of een plaats wil reserveren voor dit debat stuurt mij een mail: luc.vanheerentals@telenet.be.

Klimaatneutraliteit

Er is in Leuven pas sprake van een echt klimaatbeleid vanaf het ogenblik dat in 2011 het streven naar klimaatneutraliteit werd geïntroduceerd. Van meet af aan slaagt het stadsbestuur erin de andere grote Leuvense instellingen en bedrijven zoals de KU Leuven, AB InBev, imec, VOKA … hierbij te betrekken.

Hans Vandevyvere en co publiceren begin 2013 een wetenschappelijk rapport dat de basis zal vormen voor het verdere klimaatbeleid. Ze becijferen de totale uitstoot op Leuvens grondgebied op 808.282 ton, waarvan 60 procent afkomstig van gebouwen en 25 procent van mobiliteit.

Daarna volgen industrie (14 procent) en landbouw & natuur (4 procent). De zogenaamde scope 3 – indirecte emissies als gevolg van de aanmaak van geïmporteerde goederen en activiteiten die inwoners buiten de stad doen zoals vliegreizen – worden voorlopig buiten beschouwing gelaten.

De hoeveelheid hernieuwbare energie die Leuven zelf produceert bedraagt op dat ogenblik slechts 0,5 procent van de totaal geconsumeerde energie. In Leuven wordt in totaal voor liefst 250 miljoen euro besteed aan de aankoop van energie. Om tegen 2050 klimaatneutraal te worden moeten er jaarlijks 1000 woningen per jaar gerenoveerd worden, wat overeenkomt met 3 procent. Momenteel is dat slechts 1 procent.

Het ene plan na het andere

In de jaren nadien kondigt Leuven het ene plan na het andere aan. Het klimaatbeleid wordt zoveel mogelijk geïntegreerd in alle beleidsdomeinen. Ook in het ruimtelijk structuurplan uit 2017 krijgt het een voorname plaats.

Wat de plannen betreft willen we het houden bij het jongste SECAP-plan (Sustainable Energie and Climate Action Plan) 2020-2030, dat in april door de gemeenteraad wordt goedgekeurd. De stad trekt hierin haar doelstelling op vlak van CO2-reductie tegen 2030 op van 40 tot 55 procent met 2011 als vertrekjaar.

Dit impliceert een reductie van liefst 385,5 ton. Met het geheel van maatregelen uit dit plan maakt de stad zich echter sterk tegen 2030 haar CO2-uitstoot zelfs met liefst 56,2 procent te kunnen verminderen. In het plan is sprake van de realisatie van een ‘complete gebouwschilrenovatie’ van residentiële gebouwen tegen 2030 bij 1/3e van het Leuvense woningbestand, hetgeen neerkomt op 9.246 woningen. In tal van woningen wil men bovendien ook aparte isolatie-ingrepen uitvoeren zoals dakisolatie (7.811 woningen), vloerisolatie (2.034 woningen), muurisolatie (4.794 woningen) en betere beglazing (4.359 woningen).

Ook voor niet-residentiële woningen worden er maatregelen genomen. Daarnaast beoogt men tegen 2030 25.987 en 44.110 bedrijfswagens met verbrandingsmotor te vervangen door elektrische voertuigen. Het aandeel verplaatsingen met auto dient te verminderen van 66 tot 40 procent.

Ook op vlak van hernieuwbare energie zijn de ambities groot: tegen 2030 wil men vijf windturbines operationeel met een vermogen van 3MW, jaarlijks 200 GWh groene stroom afkomstig van zonnepanelen evenals 200 GWh groene warmte uit collectieve projecten voor Leuvense gebouwen …

In dit klimaatbeleid speelt ook de vzw Leuven 2030 een belangrijke rol. Op 9 november 2013 richtten 60 stichtende leden, waaronder inwoners, bedrijven, kennisinstellingen en publieke overheden de vzw Leuven Klimaatneutraal 2030 op. De naam zou in 2016 veranderd worden in Leuven 2030. Met dit initiatief wilde het stadsbestuur in de eerste plaats de Leuvenaar, organisaties en bedrijven maximaal betrekken bij de realisatie van het streefdoel om tegen 2030 klimaatneutraal te worden.

Voortbouwend op het vermelde Wetenschappelijk Rapport uit 2013 lanceerde Leuven 2030 in 2019 een ‘Roadmap’. Waar het eerste rapport focuste op scope 1 en 2, met name de uitstoot die op het grondgebied van Leuven wordt veroorzaakt, wordt nu ook de scope 3 in rekening gebracht. De Roadmap wordt ondertekend door 15 grote partners, waaronder de stad Leuven, de KU Leuven, VOKA, AB InBev, Boerenbond, Fluvius, De Lijn, Cera, AGSL, Arvesta, EcoWerf, imec, KBC, UCLL. Het bevat 13 programma’s en 80 klimaatwerven.

Op de website van Leuven 2030 kan je lezen dat de vzw betrokken is bij heel wat projecten zoals de geplande ‘one-stop-shop’ in de stadsadministratie voor begeleiding van inwoners bij renovatie. De samenwerking binnen Leuven 2030 is ook een van de redenen waarom Leuven in 2018 de prestigieuze Europese ‘Green Leaf Award’ in de wacht sleept. In april van dit jaar werd Leuven geselecteerd door de Europese Commissie als een van de honderd Europese steden met als missie om tegen 2030 klimaatneutraal te worden.

Woningrenovatie

Op vlak van woningrenovatie zet Leuven momenteel vooral in op advisering via energiecoaches. De gemeenteraad besliste eind september om het Energiehuis dat momenteel gerund wordt door IGO onder te brengen in de eigen administratie en het uit te bouwen tot een one-stop-shop waar de inwoners alle info zullen kunnen bekomen over energetische renovaties.

Via een samenwerking met EnergieID biedt Leuven inwoners een begeleiding om hun energieverbruik beter te leren kennen en op basis daarvan energiebesparende maatregelen te nemen. Om circulair bouwen en hergebruik van bouwmaterialen te stimuleren werd de Materialenbank uitgebouwd.

Om het autogebruik te verminderen bouwde Leuven een groot netwerk van deelwagens uit. Ook van de circulatieplannen wordt verwacht dat ze tot minder autoverkeer zullen leiden. Leuven steunt ook projectontwikkelaars die plannen koesteren op vlak van hernieuwbare energie en warmtenetten. Via projecten zoals het klimaatfestival wordt de bevolking gesensibiliseerd. Samen met de onderwijsinstellingen en imec wordt het Leuven 2030 Urban Lab uitgebouwd om de duurzaamheidsuitdagingen gezamenlijk aan te pakken.

CO2-uitstoot?

Vraag is wat dit allemaal opgeleverd heeft op vlak van CO2-uitstoot? Hier bestaat er nogal wat verwarring over. Uit cijfers van wat Futureproofed bekendmaakte over de evolutie van de CO2-uitstoot op Leuvens grondgebied blijkt dat deze het afgelopen decennium een erg wisselend verloop kende.

Uit de gecorrigeerde nulmeting in 2010 bleek een CO2-uitstoot (scope 1 en 2) van 733 kTon. In 2011 werd 699 kTon opgetekend, in 2012 701 kTon, in 2013 681 kTon, in 2014 701 kTon, in 2016 664 kTon, in 2017 663 kTon, in 2018 700 kTon, in 2019 666 kTon en voorlopige cijfers voor 2020 geven 600 kTon aan. Omwille van de coronapandemie is 2020 vanzelfsprekend niet representatief. Als we de evolutie in de periode 2010-2019 bekijken dan blijkt volgens deze gegevens dat de CO2-uitstoot in Leuven globaal genomen in Leuven gedaald is met 9,1 procent (-67 kTon).

Blijkt uit deze cijfers een daling van de CO2-uitstoot in de periode 2011-2019 met 9,1 procent dan leveren de berekeningen van VITO heel andere resultaten op. Voor Leuven werd voor de periode 2011-2018 een daling opgetekend van 593,3 kTon tot 583,7 kTon (-1,9 procent), waarbij Leuven hetzelfde of beter als Antwerpen (-1,6 procent) en Mechelen (+0,5 procent) doet maar minder goed als Kortrijk (-9,4 procent), Brugge (-8 procent), Gent (-7,9 procent) of het gemiddelde in Vlaams-Brabant (-7 procent) en Vlaanderen (-6 procent).

Leuven scoort ook op vlak van hernieuwbare energie niet goed. Per 1000 inwoners had Leuven eind 2020 eind 55 pv-installaties tegenover 80,57 gemiddeld in Vlaanderen. De geïnstalleerde zonnepanelen hadden een gezamenlijk vermogen van 27 MW terwijl het potentieel geraamd wordt op 505 MW.

Naast zonne-energie (van 377 tot 1,6 GWh) ging op vlak van de hernieuwbare energie enkel deze uit geothermie in de periode 2011-2018 fors vooruit (van 591 MWh tot 2,8 GWh. Uit cijfers van de Roadmap van Leuven2030 uit 2019 en Leuvense klimaatplan van 2020 produceert Leuven slechts 2,4 procent van zijn elektriciteit en 0,6 procent van zijn warmte zelf op basis van hernieuwbare bronnen.

Creative Commons

take down
the paywall
steun ons nu!