Nieuwe gelekte documenten tonen aan dat Reuters en de BBC betrokken zijn bij geheime Britse FCO-programma’s om ‘attitudeverandering’ teweeg te brengen en ‘de invloed van de Russische staat te verzwakken’, in samenwerking met inlichtingenprofessionals en Bellingcat.

(Dit is een vertaling van dit artikel van The Grayzone van 20-2-2021)

Het Britse Foreign and Commonwealth Office (FCO) [Ministerie van Buitenlandse Zaken van het Gemenebest] heeft Reuters en de BBC gesponsord om een reeks geheime programma’s uit te voeren die gericht zijn op het bevorderen van regimeverandering in Rusland en het ondermijnen van de regering in een gebied dat Oost-Europa en Centraal-Azië bestrijkt, volgens een reeks gelekte documenten.

Uit het gelekte materiaal blijkt dat de ‘Thomson Reuters Foundation’ en ‘BBC Media Action’ deelnemen aan een geheime informatieoorlogscampagne om Rusland tegen te werken. De media-organisaties werkten via een schimmige afdeling binnen de Britse FCO, bekend als de ‘Counter Desinformation & Media Development’ (CDMD), en werkten samen met een team van inlichtingenprofessionals in een geheime entiteit die eenvoudigweg bekend staat als ‘het Consortium’.

Door middel van trainingsprogramma’s van Russische journalisten onder toezicht van Reuters, probeerde het Britse ministerie van Buitenlandse Zaken een “attitudeverandering bij de deelnemers” teweeg te brengen, door een “positieve impact” op hun “perceptie van het VK” te bevorderen.

Chris Williamson, een voormalig parlementslid van het Britse Labour die openbaar onderzoek probeerde te doen naar de geheime activiteiten van de CDMD en hardnekkig werd tegengewerkt om redenen van nationale veiligheid, vertelde tegen The Grayzone: “Deze onthullingen laten zien dat toen parlementsleden over Ruslands praktijken tekeer gingen, Britse agenten de BBC en Reuters gebruikten om precies dezelfde tactieken te gebruiken waarvan politici en mediacommentatoren Rusland verweten die te gebruiken”.

“De BBC en Reuters zien zichzelf als een onaantastbare, onpartijdige en gezaghebbende bron van wereldnieuws”, vervolgde Williamson, “maar beide worden nu enorm gecompromitteerd door deze onthullingen. Het vertonen van een dergelijke dubbele moraal brengen gevestigde politici en commerciële journalistiek alleen maar in diskrediet.”

Woordvoerder Jenny Vereker van de Thomson Reuters Foundation bevestigde impliciet de authenticiteit van de gelekte documenten in een antwoord per e-mail op vragen van The Grayzone. Ze voerde echter aan: “De conclusie dat de Thomson Reuters Foundation betrokken was bij ‘geheime activiteiten’ is verkeerd en geeft een onjuiste voorstelling van ons werk dat wij in het algemeen belang doen. We steunen al decennia lang openlijk een vrije pers en doen ons best om journalisten wereldwijd te helpen bij het ontwikkelen van de vaardigheden die nodig zijn om onafhankelijk te rapporteren.”

De tranche van gelekte bestanden lijkt sterk op UK FCO-gerelateerde documenten die tussen 2018 en 2020 zijn vrijgegeven door een hackerscollectief dat zichzelf Anonymous noemt. Dezelfde bron heeft verantwoordelijkheid opgeëist voor het verkrijgen van de laatste hoeveelheid documenten.

De Grayzone rapporteerde in oktober 2020 over gelekt materiaal dat werd vrijgegeven door Anonymous, dat een enorme propagandacampagne blootlegde die werd gefinancierd door het Britse FCO om steun te genereren voor regime-change in Syrië. Kort daarna beweerde het ministerie van Buitenlandse Zaken dat zijn computersystemen waren binnengedrongen door hackers, waarmee de authenticiteit ervan werd bevestigd.

De nieuwe lekken laten in verontrustend detail zien hoe Reuters en de BBC – twee van de grootste en meest vooraanstaande nieuwsorganisaties ter wereld – hun best probeerden te doen om tegemoet te komen aan het verzoek van het Britse ministerie van Buitenlandse Zaken om de “mogelijkheden om repliek te geven en onze boodschap in heel Rusland te promoten” te verbeteren. En om “het verhaal van de Russische regering te weerspreken.” Volgens de directeur van de CDMD was een van de doelstellingen van de Britse FCO om “de invloed van de Russische staat op zijn naaste buren te verzwakken”.

Reuters en de BBC wisten voor miljoenen dollars aan contracten binnen te slepen om de interventionistische doelstellingen van de Britse staat te bevorderen, waarbij ze beloofden Russische journalisten te cultiveren via door de FCO gefinancierde rondleidingen en trainingssessies, beïnvloedingsnetwerken in en rond Rusland op te zetten en pro-NAVO-verhalen te promoten in Russisch sprekende regio’s.

In verschillende voorstellen aan het Britse ministerie van Buitenlandse Zaken pochte Reuters te beschikken over een wereldwijd beïnvloedingsnetwerk van 15.000 journalisten en personeel, waaronder 400 in Rusland.

De UK FCO-projecten werden heimelijk uitgevoerd en in samenwerking met zogenaamd onafhankelijke, spraakmakende online media-instellingen, waaronder Bellingcat, Meduza en de door Pussy Riot opgerichte MediaZona. Bij Bellingcat’s deelname ging het blijkbaar om een Britse FCO-interventie bij de verkiezingen van 2019 in Noord-Macedonië namens de pro-NAVO-kandidaat.

De nieuwe documenten bieden kritische achtergrondinformatie over de rol van NAVO-lidstaten zoals het VK bij het beïnvloeden van de protesten in kleurenrevolutie-stijl die in 2020 in Wit-Rusland werden gevoerd, en roepen verontrustende vragen op over de intriges en onrust rond de gevangengenomen Russische oppositiefiguur Alexei Navalny.

Verder roepen de stukken ernstige twijfel op over de onafhankelijkheid van twee van ‘s werelds grootste en meest prestigieuze mediaorganisaties, waarbij Reuters en de BBC worden onthuld als schijnbare tussenschakel van inlichtingendiensten die zich te goed doen aan de trog van Britse nationale veiligheidsstaat die hun nieuwsdiensten steeds minder genegen zijn te onderzoeken.

Reuters zoekt een geheim contract van het Britse ministerie van Buitenlandse Zaken om Russische media te infiltreren

Een reeks officiële documenten die in januari 2020 werd vrijgegeven, onthulde dat Reuters in de jaren zestig en zeventig in het geheim werd gefinancierd door de Britse regering om een anti-Sovjetpropaganda organisatie bij te staan die werd geleid door de inlichtingendienst MI6. De Britse regering gebruikte de BBC als een doorgeefluik om betalingen aan de nieuwsgroep te verbergen.

De onthulling bracht een woordvoerder van Reuters ertoe te verklaren dat “de regeling in 1969 [met de MI6] niet in overeenstemming was met onze vertrouwensprincipes (“Trust Principles”) en dat we dit tegenwoordig niet zouden doen.”

Deze Trust Principles schetsten de contouren van een missie, bedoeld om “het behouden van [Reuters] onafhankelijkheid, integriteit en vrijheid van vooringenomenheid bij het verzamelen en verspreiden van informatie en nieuws.”

In haar eigen beginselverklaring verkondigt de BBC: “Vertrouwen is het fundament van de BBC. We zijn onafhankelijk, onpartijdig en eerlijk.”

De nieuw gelekte documenten die door The Grayzone zijn geanalyseerd, lijken echter te onthullen dat zowel Reuters als de BBC opnieuw een niet-transparante relatie hebben met het Britse ministerie van Buitenlandse Zaken om Rusland tegen te werken en te ondermijnen.

In 2017 leverde de non-profit tak van het media-imperium Reuters, de ‘Thomson Reuters Foundation’ (TRF), een formeel bod uit om “een contract aan te gaan met de minister van Buitenlandse Zaken, vertegenwoordigd door de Britse ambassade in Moskou, voor de levering van een project ‘Capaciteitsopbouw in Russische media’.” De brief werd op 31 juli 2017 ondertekend door Reuters CEO Monique Ville.

De aanbesteding van Reuters was een reactie op een oproep tot het indienen van biedingen door de FCO, die hulp zocht bij de uitvoering van “een programma van thematours naar het VK door Russische journalisten en online influencers”.

Via de Britse ambassade in Moskou probeerde het FCO een “attitudeverandering bij de deelnemers” teweeg te brengen en een “positieve impact” op hun “perceptie van het VK” te bevorderen.

In 2019 kwam het FCO met een soortgelijk initiatief, dit keer met een agressiever plan om “het narratief van de Russische regering en diens dominantie van de media en het informatiespectrum tegen te werken”. In feite probeerde de Britse regering de Russische media te infiltreren en haar eigen verhaal te verspreiden via een beïnvloedingsnetwerk van Russische journalisten die in het VK waren opgeleid.

Reuters reageerde op beide oproepen van de FCO met gedetailleerde aanbestedingsvoorstellen. In zijn eerste bod pochte de mediagigant over het opzetten van een wereldwijd netwerk van 15.000 journalisten en bloggers door middel van “interventies door capaciteitsopbouw”. In Rusland beweerde men minstens 400 journalisten te hebben klaargestoomd door middel van de trainingsprogramma’s.

Reuters beweerde namens de Britse ambassade in Moskou tien eerdere trainingsreizen te hebben uitgevoerd voor 80 Russische journalisten. Het stelde er nog acht voor, met de belofte om “Britse culturele en politieke waarden” te promoten en “een netwerk van journalisten in heel Rusland te creëren”, met elkaar verbonden door een gedeelde “interesse in Britse aangelegenheden”.

De aanbestedingsvoorstellen van Reuters benadrukte de institutionele vooroordelen en de interventionistische agenda die de trainingsprogramma’s kenmerkten. Bij het uitwerken van een reeks door het FCO gefinancierde programma’s van het VK die gericht waren op “het tegenwerken van door de Russische staat gefinancierde propaganda”, koppelde Reuters de verhalen van de Russische regering aan extremisme. Ironisch genoeg verwees het naar zijn eigen pogingen om ze te verzwakken als “onpartijdige journalistiek”.

Tegelijkertijd leek Reuters te erkennen dat zijn geheime samenwerking met de Britse ambassade in Moskou zeer provocerend en potentieel destructief was voor de diplomatieke betrekkingen. Terugblikkend op een door het FCO gefinancierde Britse tour voor Russische journalisten in het midden van de Sergei Skripal-affaire, nadat de Britse regering Moskou had beschuldigd van het vergiftigen van een overgelopen Russische inlichtingenofficier die spioneerde voor Groot-Brittannië, vermeldde de aanbesteding dat “[Thomson Reuters Foundation] in constante communicatie met de Britse ambassade in Moskou zou zijn, om de risiconiveaus te beoordelen, inclusief reputatierisico’s voor de ambassade”.

De vermelding door Reuters van het Wit-Russische tv-station Belsat en de bijzondere relevantie ervan “voor het vermogen van de Britse regering om de verspreiding van Russische informatie op te sporen en tegen te gaan” was opmerkelijk. Hoewel Belsat zichzelf omschrijft als “het eerste onafhankelijke televisiekanaal in Wit-Rusland”, is het, zoals de aanbesteding van Reuters duidelijk maakt, een instrument voor NAVO-invloed.

Belsat, gevestigd in Polen en gefinancierd door het Poolse ministerie van Buitenlandse Zaken en andere EU-regeringen, speelde een invloedrijke rol bij het promoten van de protesten in kleurenrevolutie-stijl die in mei 2020 uitbraken om de afzetting van de Wit-Russische president Alexander Loekasjenko te eisen.

Uiteindelijk lijkt het bod van Reuters succesvol te zijn geweest, aangezien het een contract van juli 2019 kreeg van het ‘Conflict, Stability & Security Fund’ (CSSF) van FCO. Maar geen van beide entiteiten leek te willen dat het publiek op de hoogte was van hun samenwerking aan een project dat bedoeld was om Rusland tegen te werken. Het contract kreeg de aantekening:“Strikt vertrouwelijk”.

“Het verzwakken van de invloed van de Russische staat”

De programma’s die door het laatste lek van documenten aan het licht zijn gekomen, opereren onder auspiciën van een schimmige divisie van het Foreign and Commonwealth Development Office (FDCO) met de naam ‘Counter Disinformation & Media Development’ (CDMD). Deze staat onder leiding van een inlichtingenagent genaamd Andy Pryce en gehuld in geheimzinnigheid.

En de Britse regering heeft inderdaad een Wob-verzoek om openbaring van de begroting van de divisie geweigerd en heeft parlementsleden zoals Chris Williamson die gegevens over de begroting en agenda zochten, tegengewerkt met het argument dat de nationale veiligheid daarmee in gevaar zou komen.

“Toen ik dieper probeerde te onderzoeken,” vertelde voormalig parlementslid Williamson aan The Grayzone, “weigerden de ministers mij toegang te geven tot documenten of correspondentie met betrekking tot de activiteiten van deze organisatie. Mij werd verteld dat het vrijgeven van deze informatie ‘de effectiviteit van het programma zou kunnen verstoren en ondermijnen’.”

Tijdens een bijeenkomst die op 26 juni 2018 in Londen bijeengeroepen werd, schetste Pryce een nieuw FCO programma “om de invloed van de Russische staat op zijn naaste buren te verzwakken”. Hij vroeg een consortium van bedrijven om de Britse staat te helpen bij het opzetten van nieuwe en ogenschijnlijk onafhankelijke mediakanalen om de door de Russische regering gesteunde media in de onmiddellijke invloedssfeer van Moskou tegen te gaan en om de boodschap van de NAVO-regeringen te versterken.

Uitgaand van een veronderstelde bedoeling van Rusland om “verdeeldheid en natuurlijk verstoring van democratische processen te veroorzaken”, was de campagne die Pryce opzette agressiever en ingrijpender dan alles waarop Rusland in het Westen ooit werd betrapt.

Pryce benadrukte dat geheimhouding van essentieel belang was en waarschuwde dat “sommige betrokkenen niet met de FCO willen worden verbonden”.

Een jaar later ontwierp de CDMD divisie van de FCO een programma dat doorloopt tot 2022 tegen een kostprijs van $ 8,3 miljoen ten laste van de Britse belastingbetaler. Het was bedoeld om nieuwe kanalen op te zetten en reeds bestaande media-operaties te ondersteunen “om de inspanningen van Rusland om verdeeldheid te zaaien tegen te gaan” en “om de veerkracht te vergroten tegen vijandige berichten van het Kremlin in de Baltische staten.” Dus ging de Britse regering op pad met een reeks inlichtingenprofessionals om de Baltische media te domineren met pro-NAVO-berichten en misschien zelf enige verdeeldheid te zaaien.

Zoals hieronder te zien is, heeft de BBC een ogenschijnlijk succesvol bod gedaan om deel te nemen aan het geheime Baltische programma via haar non-profit tak, bekend als ‘BBC Media Action’.

De BBC stelde ook voor om deel te nemen aan een afzonderlijk FCO mediapropagandaprogramma van het VK in Oekraïne, Moldavië en Georgië. Het noemde Reuters en een – niet langer actieve – inlichtingenprofessional genaamd Aktis Strategy, die deelnam aan eerdere FCO CDMD-programma’s, als belangrijke bondgenoten in dit consortium.

De BBC selecteerde lokale partners zoals Hromadske, een in Kiev gevestigd omroepnetwerk dat werd geboren in het midden van de zogenaamde Maidan “Revolutie van Waardigheid” in 2014, dat vertrouwde op ultra-nationalistische spierballen om een gekozen president te verwijderen en een pro-NAVO-regime te installeren. Hromadske kwam bijna van de ene op de andere dag tot stand met startkapitaal en logistieke steun van het Amerikaanse Agentschap voor Internationale Ontwikkeling (USAID) en het ‘Network Fund’ van de miljardair en mediamagnaat Pierre Omidyar.

BBC Media Action stelde voor om via ‘Aktis’ te werken om pro-NAVO-media te cultiveren en te laten groeien in conflictgebieden zoals de Donbas-regio in Oost-Oekraïne, waar sinds 2014 een proxy-oorlog woedt tussen het door het westen gesteunde Oekraïense leger en pro-Russische separatisten. Het was informatie-oorlogsvoering volgens het boekje, waarbij omroepmedia als wapen werd gebruikt om het tij van de strijd te keren in een langdurig, slepend conflict.

De Britse FCO-propagandacampagne waarschuwde dat “aan het Kremlin gelieerde structuren” het project zouden kunnen ondermijnen als dit algemeen bekend zou worden. Voor een mediaorganisatie die beweert vertrouwen centraal te stellen in haar Normen en Waarden statuut opereerde de BBC zeker onder een hoge mate van geheimhouding.

De inmenging van het Britse FCO in Oost-Europa en de Baltische staten veroorzaakte een stormloop onder aannemers die ‘capaciteitsopbouw’ en media-ontwikkelingshulp wilden bieden in de periferie van Rusland. Onder de bieders waren Reuters en ervaren FCO aannemers die hadden deelgenomen aan een reeks informatieoorlogscampagnes van Syrië tot aan het Britse thuisfront.

Het Consortium

Onder de inlichtingenaannemers die boden om deel te nemen aan het door de FCO gefinancierde consortium in het VK, waren het ‘Zinc Network’ en ‘Albany Communications’. Zoals journalist Kit Klarenberg opmerkte in een artikel van 18 februari over de recente FCO-lekken, “beschikken deze firma’s over personeel in het bezit van [veiligheids] machtigingen, personen die voorheen op het hoogste niveau van de regering, het leger en de veiligheidsdiensten dienden. Ze hebben bovendien uitgebreide ervaring in het uitvoeren namens Londen van wereldomvattende informatieoorlogsvoering.”

Zinc, voorheen bekend als ‘Breakthrough’, heeft een contract gesloten voor het Britse ministerie van Binnenlandse Zaken om heimelijk mediaprojecten uit te voeren die Britse moslims met propaganda bewerken onder auspiciën van het ‘Preventie en de-radicalisering initiatief’. In Australië werd Zinc betrapt op het uitvoeren van een clandestien programma om de steun voor het overheidsbeleid onder moslims te bevorderen.

Ben Norton rapporteerde voor The Grayzone over Albany’s prestaties op het gebied van “het beveiligen van de deelname van een uitgebreid lokaal netwerk van meer dan 55 stringers [freelancers], verslaggevers en videografen” om mediaverhalen te beïnvloeden en westerse doelstellingen voor regimeverandering in Syrië te bevorderen, terwijl hij PR-diensten verleent namens extremistische Syrische milities die door NAVO-lidstaten en Golfmonarchieën worden gefinancierd om het land te destabiliseren.

In zijn bod op het Britse FCO-mediaprogramma in de Baltische regio stelde Albany een reeks satirische “interactieve spellen” voor, zoals “Putin Bingo”, om de oppositie tegen de Russische regering aan te moedigen en gebruik te maken van “frustraties die de Russen in de EU ervaren”.

Albany zette in Letland in door middel van een gevestigde site genaamd ‘Meduza’ als ‘een verfent voorstander van deze spellen’. Meduza, een topwebsite onder Russische aanhangers van de oppositie, kon rekenen op financiële steun gekregen van de Zweedse regering en verschillende door miljardairs gesteunde pro-NAVO-stichtingen.

In haar rol als Britse FCO contractant zei het Zinc Network dat het niet alleen “doelgroepsegmentatie en gerichte ondersteuning bood” aan Meduza, maar ook aan ‘Mediazona’, een zogenaamd onafhankelijke media-onderneming opgericht door twee leden van de anti-Kremlin performancekunstgroep Pussy Riot. Een van de oprichters van Mediazona, Nadya Tolokonnikova, deelde het podium met de voormalige Amerikaanse president Bill Clinton tijdens de conferentie van de Clinton Foundation in 2015. Het jaar daarop belasterde Tolokonnikova de nu gevangengenomen Wikileaks-oprichter Julian Assange met de bewering: “Hij heeft banden met de Russische regering en ik voel dat hij er trots op is.”

Naast het leveren van “gerichte ondersteuning” voor “onafhankelijke” internetkanalen die de juiste koers volgen tegen het Kremlin, stelde Zinc voor om UK FCO-financiering te gebruiken voor een programma van rechtstreekse betalingen en hogere Google resultaten binnen te halen voor hun spellen. De inlichtingendienst tussenpersoon was expliciet over zijn wens om de vindbaarheid via zoekopdrachten van de door de Russische overheid gesteunde omroep RT.com te verminderen.

Het VK financierde en beheerde heimelijk een netwerk van Russische YouTubers en “geactiveerde” protestcontent tegen de regering

In een document dat als “privé en vertrouwelijk” werd aangeduid, onthulde Zinc de rol van het Consortium bij het opzetten van een ‘YouTuber-netwerk’ in Rusland en Centraal-Azië, bedoeld om de boodschap van het VK en zijn NAVO-bondgenoten te verspreiden.

Volgens Zinc ondersteunde het Consortium “deelnemers die internationale betalingen doen en ontvangen zonder geregistreerd te zijn als externe financieringsbronnen”, vermoedelijk om de Russische registratievereisten voor door het buitenland gefinancierde mediakanalen te omzeilen.\

Zinc hielp de YouTube-influencers ook bij het “ontwikkelen van redactionele strategieën om kernboodschappen over te brengen” terwijl ze eraan werkten “hun betrokkenheid vertrouwelijk te houden”. En het voerde zijn hele programma van geheime propaganda uit in de naam van “het bevorderen van de integriteit van de media en democratische waarden.”

Misschien wel de meest prominente Russische YouTube influencer is Alexei Navalny, een voorheen marginaal nationalistische oppositiefiguur die werd genomineerd voor een Nobelprijs nadat hij het doelwit was geworden van een spraakmakend vergiftigingsincident dat de betrekkingen tussen Rusland en het Westen naar een dieptepunt na de Koude Oorlog bracht.

De veroordeling van Navalny door de Russische regering tot een gevangenisstraf van 2,5 jaar wegens het ontwijken van voorwaardelijke vrijlating heeft geleid tot een nieuwe golf van protesten tegen de regering. In 2018 sponsorde Navalny persoonlijk nationale demonstraties tegen het verbod op de gecodeerde berichten-app Telegram.

n zijn bod op een UK FCO-contract onthulde Zinc dat het een rol speelde achter de schermen “om binnen 12 uur na de recente telegramprotesten een reeks inhoud te activeren.” Of bij die activiteiten Navalny of zijn directe netwerk betrokken was, was onduidelijk, maar de privé-onthulling door Zinc bleek te bevestigen dat de Britse inlichtingendienst een rol speelde bij het versterken van de protesten van 2018.

Russische inlichtingendiensten hebben verdekt opgenomen videobeelden vrijgegeven van Vladimir Ashurkov, de uitvoerend directeur van Navalny’s FBK anticorruptie-organisatie, die in 2013 een ontmoeting had met een vermoedelijke Britse MI6-agent genaamd James William Thomas Ford, die opereerde vanuit de Britse ambassade in Moskou. Tijdens het rendez-vous kan Ashurkov worden gehoord die 10 tot 20 miljoen dollar vraagt om “een heel ander beeld” van het politieke landschap te genereren.

In 2018 verscheen Ashurkovs naam in gelekte documenten die een geheim, UK FCO-invloedsnetwerk, het ‘Integrity Initiative’, blootlegden. Zoals The Grayzone meldde, opereerde het Integrity Initiative onder de dekmantel van een denktank genaamd het ‘Institute for Statecraft’, die zijn eigen locatie verborg via een nepkantoor in Schotland.

Gerund door een groep militaire inlichtingenofficieren, werkte de geheime propagandagroep via clusters van media en politieke opiniemakers om de spanningen tussen het Westen en Rusland te laten escaleren. Ashurkov stond op de lijst van de Londense cluster van anti-Russische influencers.

De militaire directeuren van het Integrity Initiative schetsten hun agenda in grimmige, ondubbelzinnige bewoordingen. Zoals de uitgelekte memo hieronder illustreert, probeerden ze de media, denktanks en hun invloedennetwerk te exploiteren om zoveel mogelijk hysterie over de zogenaamd kwaadaardige invloed van Rusland aan te wakkeren. Sinds ze aan hun geheime campagne begonnen zijn, zijn bijna al hun wensen uitgekomen.

Na de vergiftiging van Alexei Navalny werkte hij samen met het Britse “open source” journalistieke apparaat Bellingcat om de misdaad op de Russische FSB-inlichtingendiensten te pinnen. Hoewel het algemeen bekend is dat Bellingcat wordt gefinancierd door de National Endowment for Democracy, een Amerikaanse overheidsentiteit die operaties voor regime-change over de hele wereld ondersteunt, is dat feit nooit genoemd tussen alle stapels complimenteuze artikelen die commerciële media, waaronder Reuters, hebben gepubliceerd over de organisatie.

De rol van Bellingcat als partner in het door het UK FCO gefinancierde EXPOSE Consortium van het Zinc Network kan een extra laag van wantrouwen over de claim van de site op onafhankelijkheid toevoegen.

In de gelekte documenten van 2018 werd Bellingcat inderdaad vermeld als een belangrijk lid van het ‘Netwerk van ngo’s’ van Zinc. Onder de leden van het netwerk bevond zich het Institute for Statecraft, de facade voor de Integrity Initiative.

Bellingcat-oprichter Eliot Higgins heeft met klem ontkend financiering van de Britse FCO te aanvaarden of ermee samen te werken. Maar nadat begin 2019 Zinc documenten naar buiten kwamen, maakte Higgins bekend dat een versie van het Zinc voorstel groen licht had gekregen van het ministerie van Buitenlandse Zaken.

Christian Triebbert, een medewerker van Bellingcat die door de Zinc-documenten werd genoemd als potentiële trainer en nu hoofd van de videoonderzoekseenheid van de New York Times, beweerde dat het programma bestond uit goedaardige workshops over “digitaal onderzoek en verificatievaardigheden”.

Wat hij en Higgins echter niet noemden, was dat Bellingcat blijkbaar door het Zinc Network was uitgezonden om te “reageren” op de parlementsverkiezingen van 2019 in Noord-Macedonië. De inzet was hoog, aangezien de verkiezingen waarschijnlijk zouden bepalen of het kleine landje de NAVO en de EU zou toetreden. De pro-NAVO-kandidaat zegevierde, en niet zonder een beetje hulp van het Britse ministerie van Buitenlandse Zaken en zijn bondgenoten.

Volgens het voorstel van Zinc heeft Bellingcat training gegeven aan het ‘Most Network’, een Macedonisch mediakanaal. Het werd bijgestaan door ‘DFR Lab’, een project van de door de NAVO en de VS gefinancierde Atlantic Council in Washington, DC.

Na blijkbaar deel te hebben genomen aan de geheime door de UK FCO gefinancierde interventie in Noord-Macedonië, publiceerde Bellingcat voorafgaand aan de parlementsverkiezingen van 2020 een artikel met de titel “Ruslands inmenging in Noord-Macedonië”.

Gevraagd door The Grayzone hoe de deelname van Reuters aan door de UK FCO gefinancierde programma’s om Rusland tegen te werken in overeenstemming was met de Trust Principles van de nieuwsorganisatie, verklaarde woordvoerder Jenny Vereker: “Deze financiering ondersteunt ons onafhankelijke werk om journalisten en journalistiek over de hele wereld te assisteren, als onderdeel van onze missie om een vrij en levendig wereldwijd media-ecosysteem te versterken om meerdere stemmen te ondersteunen en de stroom van nauwkeurige en onafhankelijke informatie te behouden. We doen dit omdat nauwkeurige en evenwichtige berichtgeving een cruciale pijler is van elke vrije, eerlijke en geïnformeerde samenleving.”

In de afgelopen jaren hebben de BBC en Reuters een steeds agressievere rol gespeeld bij het demoniseren van de regeringen van landen waar Londen en Washington regimewisseling nastreven. Ondertussen zijn er schijnbaar van de ene op de andere dag spraakmakende online onderzoeks-sites zoals Bellingcat ontstaan om deze inspanningen te ondersteunen.

Met de publicatie van de UK FCO-documenten moeten er vragen worden gesteld of deze gewaardeerde nieuwsorganisaties echt de onafhankelijke en ethische journalistieke entiteiten zijn die ze beweren te zijn. Terwijl ze zich bezighouden met “autoritaire” staten en kwaadaardige Russische activiteiten, hebben ze weinig te zeggen over de machinaties van de machtige westerse regeringen in hun directe midden. Misschien zijn ze terughoudend om in de hand te bijten die hen voedt.

(Dit artikel verscheen eerder bij mijn eigen weblog GoedFout)