Gaza beroert de geesten en de harten – zoveel is duidelijk. Kristien Hemmerechts, van wie ik al jaren opiniestukken en interviews lees met meestal grote instemming, schreef op 14.11.23 het volgende.

“Lieve mensen, wat gij vandaag ook doet, denk aan de mensen die vastzitten in het al-Shifa ziekenhuis in Gaza, de baby’s, de zieken, de dapperen die hen niet in de steek laten; denk aan de mensen die gegijzeld zijn en niet weten wat hun te wachten staat; denk ook aan hen die moeten doden en dat ook doen en die – zo mogen we hopen – dat ook nooit hebben gewild…”

Vanmorgen – 17 november – vond ik plots woorden om een mogelijk betekenisvol antwoord te formuleren. Omwille van de dynamiek van het schrijfgesprek citeer ik ook deze beschouwing  letterlijk.

“…Behartenswaardige, vrome wensen en intenties, Kristien.
Maar wat de laatste wensdroom betreft, echt wel naïef.
Zo is de werkelijkheid niet.
Zo wensen vrouwelijke geesten dat ze is.

In realiteit heb je tijdens veldslagen in oorlogen soldaten nodig die gretig de vijand aanvallen en die vijandelijke soldaten gretig doden.
Die mannen blijken telkens weer in meer dan behoorlijke aantallen voorhanden.

Net las ik over de slag in de Dardanellen en Gallipoli, in maart 1915. Dat tweede front – terwijl in Frankrijk en Vlaanderen al twee miljoen geallieerden waren gesneuveld in uitzichtloze belegeringen en charges in de modder – was een verstandige zet van het War Cabinet en van Winston Churchill [in zijn functie van First Lord of the Admiralty in het  kabinet Asquit.]

Weet u hoe het komt dat die slag mislukt is?
Ik laat u twee keer raden.
Door gebrek aan strijdlust en agressiviteit bij enkele leidende generaals!
Door een teveel aan voorzichtigheid; onnodige angst een slagschip te veel te verliezen.
Na een aanvankelijk succesvol verloop van de strijd! Die de oorlog had kunnen doen kantelen en jaren vroeger had kunnen beëindigen. Met miljoenen minder slachtoffers.

Het lijkt de hoogste tijd dat u wat Krijgsgeschiedenis leest. Een advies dat zonder twijfel eveneens opgaat voor veel land- en tijdgenoten.

Vriendelijke groet”

Als concrete leestip over Krijgsgeschiedenis geef ik met plezier het eerste deel van de driedelige biografie op: “Winston Spencer Churchill. The Last Lion. 1874-1932 Visions of Glory”. Dat boek werd mij aangeprezen door hoogleraar Koert Debeuf. Die schreef onlangs “Waarom dit niet de laatste oorlog is. Over de psychologie van internationale conflicten”. Vorige maand was Debeuf over dit thema een geëerde gast in Japan. De laatste dagen heeft hij zes lezingen en 60 interviews gegeven  over het militaire conflict in Gaza, zo lees je op zijn profiel. Van Koert kreeg ik dit  leesadvies nadat ik hem had laten weten hoe briljant ik het derde deel in de lijvige en befaamde biografie vond, dat de rol van Churchill behandelt tijdens de tweede wereldoorlog en zijn nadagen tot zijn dood in 1965.