Daniel Maes (72), norbertijn van Postel en afkomstig van Arendonk, loopt een seminarie in het zesde eeuwse klooster Mar Yakub in Qâra, gelegen op 90 km van Damascus. In Syrië zijn er 2,4 miljoen christenen op 24 miljoen inwoners. Een verre droom van de Vlaamse norbertijn Maes is om van het klooster Mar Yakub een tweede Taizé te maken, dicht bij de bronnen van het christendom, in dialoog met joden en moslims.

* * *

Woensdag 21 september 2011

Deze morgen heeft moeder Agnes-Mariam buitenshuis een afspraak en zr.
Carmel moet nog enkele boodschappen doen. David en ik blijven thuis.
Hij begint met me ondertussen het evangelie van Mattheus te leren
lezen in het Arabisch. We lukken er ’s middags ook aardig in om wat
bij elkaar te krijgen dat een middagmaal zou kunnen zijn. Voor de
ingrediënten heeft zr. Carmel goed gezorgd. In de namiddag moeten we
noodgedwongen afscheid nemen van David en hem terug naar de Karmel in
Harissa brengen want morgen rijden we terug naar Syrië.

Alex (een Vlaming van 26 jaar) en David (een Amerikaan van 31 jaar)
zijn al zowat twee jaar samen in Mar Yakub. Het zijn twee totaal
verschillende karakters maar hebben ondertussen een ongelooflijke
eenheid van geloof, hoop, liefde, gebed, eenvoud, inzet, blijheid en
humor. Toen ik voor het eerst vorig jaar hun levensgetuigenis hoorde,
spraken ze over hun samen werken en David eindigde zijn verhaal op
laconieke wijze aldus: het grootste wonder dat God tot heden in ons
leven gedaan heeft, is wel dat wij elkaar nog niet vermoord hebben!
Beiden hebben al lang besloten in deze gemeenschap monnik en
priester te worden. Dat aan David plots een verlenging van zijn
verblijfvergunning geweigerd werd is een pijn voor hen beiden en voor
ons allen. Daarom verblijft hij voorlopig in de karmel van Harissa,
het moederklooster van moeder Agnes-Mariam, waar ze erg blij zijn met
hem. Hij volgt heel het gebedsleven mee en verricht er allerlei
schilderwerken. Ook hij is gelukkig in zijn ballingsoord, maar toch
mist hij Alex en Mar Yakub, zoals omgekeerd ook hij erg gemist wordt.
Tot heden is er nog geen oplossing in zicht, al werd reeds veel
ondernomen. Misschien zijn dit moeilijkheden en pijnen die bij een
groots project horen en ik hoop hieraan iets te mogen meehelpen. In
elk geval hebben David en ik deze dagen hier in Adonis, Libanon een
heel aangenaam samenzijn gehad.

Goed nieuws van een geheel andere soort is dat zr. Carmel ondertussen
de juiste machine (pressoir) gevonden heeft die zr. Claire-Marie al
jaren zoekt, waarmee ze  grote hoeveelheden  fruit en groenten kan
verwerken. Wel moet de machine nog besteld en geleverd worden, maar ze
kan dan volgende maand meegenomen worden.

Donderdag 22 september 2011

Deze morgen verlaten we het mooie Libanon en ons appartement in Adonis
aan de Middellandse zee, 15 km van Beiroet om terug naar Syrië te
rijden. Het is een prachtig landje om te doorkruisen. Wanneer we bijna
aan de grens zijn is het al middag. We stappen af bij de familie
Hannouche. Emile Hannouche is een bekend antiquair die oude en
waardevolle iconen opzoekt en koopt om het christelijk erfgoed zo veel
mogelijk te bewaren. Vorig jaar hebben we hem ook al eens bezocht.
Inmiddels heeft hij weer een hele reeks zeer kostbare christelijke
iconen en kunstwerken aangeschaft. Moeder Agnes-Mariam onderzoekt de
iconen en doeken van allerlei vorm en afmetingen en bevestigt dat er
enkele zeer kostbare bij zijn.

Bij ons vertrek koopt zr. Carmel enkele gevulde pistolets die we al
rijdend verorberen. Zo komen we aan de verschillende grensposten van
de Libanese en Syrische grens. Vorig jaar ben ik driemaal met veel
miserie heen en weer door al die posten gegaan en het is deze keer met
het minste oponthoud. Het verloopt nu overal vlotter dan voorheen. Ik
heb het hier nog niet zo rustig gezien als nu. Wel zie ik in een
Syrische post een spotprent tegen de muur hangen:  een dikke
Amerikaan, gedecoreerd met een davidster probeert Syrië op te blazen!

In Damscus hebben we verschillende afspraken op erg uiteenlopende
plaatsen. Er is een groepje vurige evangelische christenen die in en
met Mar Yakub een tweedaagse willen houden om de eenheid onder de
christenen te versterken. Omdat we hen veel later aantroffen dan we
afgesproken hadden zaten ze al te eten in een mooi restaurant. Ze
nodigden ons bij hen uit. Er werd intens van gedachten gewisseld, er
werden afspraken gemaakt en we hebben samen gebeden.  Het deed hen en
ons deugd. Wij konden niet langer blijven en reden naar de volgende
afspraak, waarover ik later  nog wel iets zal zeggen. Vandaar ging het
naar het patriarchaat van de “Grieks-melchietische katholieke kerk,
van Antiochië, van heel het Oosten, van Alexandrië en Jeruzalem”. Zo
luidt de tekst op de briefwisseling. De eigenlijke patriarch zetelt in
Libanon. Hier is het de  “vicaire patriarchal”, mgr. Josep  Absi. We
kenden elkaar al omdat we vorig jaar samen met moeder Agnes-Mariam de
eerste privé-universiteit van Syrië bezocht hebben in Kalamoon. Het is
een erg vriendelijk man. Hij was ook graag bereid om voor een foto te
poseren maar omdat hij in zwart hemd en zwarte broek met bretellen
zat, deed hij eerst zijn toog aan die aan de kapstok hing. In zijn
bureau hing een grote foto van de patriarch Gregorios III Laham in
Libanon. Een foto van hem in vol ornaat (die ik veel mooier vond)
stond bescheiden verdoken op de vensterplank, niet direct zichtbaar.

Het was al half zes vooraleer we Damascus verlieten. We hebben alles
samen toch wel enkele uren in Damascus rondgetoerd vooraleer we
iedere plek die we zochten, gevonden hadden. Ik heb goed rondgekeken
maar niets verdachts opgemerkt. Overal de gewone foto’s van de
president, hier en daar een standbeeld van hem op een plein waar
kinderen aan het spelen zijn, af en toe een auto met een foto van de
president op de achterruit, zoals ik vorig jaar ook zag en winkels met
een foto van de president. Hier en daar een soldaat en veel
politieagenten die het verkeer trachten te regelen. Er zijn geen
wegmarkeringen zodat soms auto’s in vijf rijen naast en door elkaar
proberen te kruipen terwijl in tegenovergestelde richting
doodgemoedereerd een fietser tegen het verkeer in rijdt, met één hand
aan het stuur en de andere aan zijn gsm, druk telefonerend! Er zijn
wel verkeersregels maar men maakt er zich niet druk over. Eigenaardig
was wel dat we ergens waren waar de televisie op stond en plots
verscheen een tekst: “Stop massacre Syrië!”. Er is een media-oorlog
bezig die de wereld wil wijsmaken dat Syrie in brand staat terwijl het
zwaar bewapende en vanuit het buitenland gesteunde islamisten zijn
die op alle mogelijke wijze moorden begaan. Zij willen de zogenaamde
“nieuwe orde” brengen. Uit goede bron verneem ik hier dat deze
terroristen al 600 soldaten en veiligheidsmensen hebben gedood en soms
op gruwelijke wijze verminkt. In elk geval heb ik vandaag noch in
Damascus noch op de lange weg naar Qâra iets ongewoons gemerkt van
opstanden tegen het regime. Integendeel.

Bij onze thuiskomst horen we de gemeenschap de vespers zingen. Daarna
is het weer een blij weerzien van allen en een aangenaam tafelen.
Omdat het donderdagavond is (morgen geen les voor de kinderen) wordt
een komische  film gedraaid. Wanneer pastor Nader met zijn gezin
binnen valt  wordt alles even stil gelegd. Hij vertelt dat de Fransen,
toen zij het protectoraat hadden over Syrië en Libanon een protocol
getekend hebben dat zij de christenen zouden beschermen en telkens  er
een nieuwe patriarch gekozen wordt, wordt hij door de Franse president
uitgenodigd. Ditmaal heeft de maronitische patriarch met de andere
christenen vooraf contact genomen om een eensgezind standpunt te
verdedigen. In feite beschermen de Fransen de christenen niet. Nu
werd, zo zegt pastor Nader, recent hier in de buurt gas gevonden en
Syrië heeft al gezegd dat ze dat niet aan Frankrijk zullen geven maar
wel aan Rusland.

Zo werd het weer een zeer aangename, goed gevulde dag en avond. Wij
bidden opdat de stabiliteit in Syrië mag terugkeren en dat de
christenen in éénheid hun getuigenis zullen geven in dit land dat de
bakermat is van het christendom.

Priester Daniel Maes.

Qâra, Syrië.