Uit het internationale TALIS-2018-onderzoek (Teaching and Learning International Survey) blijkt dat leerkrachten in Vlaanderen meer disciplinaire problemen ondervinden dan in de meeste andere landen.
Gemiddeld besteden ze een zesde van hun lestijd aan ordehandhaving. Wanneer jongeren de klas op stelten zetten komt er van leren weinig in huis. Jong geleerd is oud gedaan. Hoe kan je nadien, gelijk waar, orde op zaken houden?
De man die in Torhout dronken een gezin dood reed was al veertienmaal veroordeeld. In beide voorbeelden gaat het om hetzelfde fenomeen: een totaal gebrek aan normbesef. Hoe zou dat kunnen komen en wat kan je er aan doen?
Dit was hét besluit van de parlementaire onderzoekscommisie over het gerechtelijk onderzoek Dutroux: alles was het gevolg van een “afstomping” van de norm. In plaats van die norm te herstellen gebeurde het tegenovergestelde.
Werken werd autonome straf, om vervolging te vermijden moet eerst worden bemiddeld, fraudeurs kunnen hun straf afkopen, uitvoering van een celstraf wordt bepaald door het aantal beschikbare cipiers, op de ondernemingsrechtbank krijgen veelplegers een zoveelste kans om ten nadele van de schuldeisers hun wankele “onderneming” verder te zetten.
Zelfs de hoogste norm, de Grondwet, werd een “vodje papier”. Justitieminister Stefaan De Clerck (CD&V, 1995-1998 en 2008-2011) mocht in de afhandeling van het onderzoek naar misbruik in de kerk, ongestraft de Grondwet schenden met een zelf bedachte nieuwe strafprocedure die langs een commissie van de kerk moest gaan.
In Kazachgate, het onderzoek over de wordingsgeschiedenis van de afkoopwet , bleek dat zowel parlementairen als hoge magistraten hun boekje te buiten gingen om fraudeurs uit de wind te zetten. Er was een tussenkomst van het Grondwettelijk hof nodig om de miskenning van de norm te herstellen.
De door justitieminister Koen Geens (CD&V, 2014-2020) doorgevoerde afkoopwet moest tweemaal worden herzien om te kunnen voldoen aan de vereisten van eerlijk procesvoering.
Om de Grondwettelijke vereiste voor een staatshervorming van tweemaal een tweederde meerderheid te ontlopen stelde N-VA-voorzitter Bart De Wever voor dat “extralegaal”, buiten de norm, te doen. Dat zou moeten gebeuren tijdens de regeerperiode van de komende Arizona-regering ter voorbereiding van wat N-VA-senator Sander Loones er wil van maken.
Empathie is het vermogen om je in te leven in de gedachten en belevingswereld van anderen. In de 27 miljard besparingen die De Wever wil doorvoeren is daarvan geen spoor.
De btw op basisproducten zoals brood, melk, voedsel, en mogelijk zelfs energie, wordt 9%, de automatische indexering wordt afgezwakt, loonindexering niet langer een indexering van het brutoloon maar alleen een verhoging van het nettoloon, herinvoering van de “carensdag” – de eerste onbetaalde dag bij ziekte voor werknemers – opheffing van het verbod op zondagswerk, afschaffing van verplichte sluitingsdagen, uitbreiding van flexi-jobs, afschaffing van de regeling voor “nachtwerk” tussen 20 uur en middernacht.
Dat de PVDA hier brandhout van maakt is niet verwonderlijk. Zowat de voornaamste verwezenlijkingen van de welvaartsstaat worden teruggeschroefd, een eeuw sociale strijd weggetoverd. De Wever gaat door met de door Guy Verhofstadt (Open VLD) en Johan Vande Lanotte (Vooruit) ingezette uitverkoop van onze kroonjuwelen.
Belfius, Ethias, Proximus of bpost komen in aanmerking voor privatisering. Dat Belfius gered werd met miljarden overheidsgeld maakt niet uit. In plaats van er opnieuw een overheidsbank van te maken moet ze verkocht worden aan de privé.
De Vlaamse regering van Jan Jambon (N-VA) moet niet onderdoen als het om marktversterkende ambities gaat. Het Rekenhof bekeek de personeelsbesparingen binnen de Vlaamse overheid. De regering Jambon schrapte bijna 1.400 jobs, maar moest vervolgens geregeld dure consultants inhuren om het werk alsnog gedaan te krijgen.
Sommige overheidsdiensten moesten toch extra mensen aanwerven, omdat ze er tal van taken bijkregen. Het resultaat is dat er ondanks de besparingen eind 2022 weer meer ambtenaren aan de slag waren dan in 2019: van 29.011 ging het naar 29.119.
Walter Pauli omschreef het duidelijk: “Zo goed als elk aspect van de Vlaamse samenleving wordt potentieel opengesteld aan de markt.” Wat is openstelling aan de markt? Het was de aanleiding voor het ontslag van Johan De Muynck, ceo van Zorgbedrijf Antwerpen, en van schepen Tom Meeuws (Vooruit). Dat bevoegd N-VA-schepen Els van Doesburg dé parel van de socialistische beweging in Antwerpen, het zorgbedrijf, aan de privé wil verpatsen, ligt hen niet.
“‘t kan verkeren” zei Bredero toen hij op zijn leven terugkeek. Beeldbank Amsterdam/Public Domain
Dit heeft niets meer te maken met partijpolitieke overtuiging. Dit gaat over een werkelijke maatschappijhervorming die in navolging van de dwanggedachten van VS-president Ronald Reagan en Brits premier Margaret Thatcher werd ingezet en door de regeringen Verhofstadt-Vande Lanotte slaafs werd uitgevoerd.
Het privébelang werd voor dat van de gemeenschap gesteld, onze kroonjuwelen werden “vermarkt”, de besparingen die door jean-Luc Dehaene (CD&V) werden doorgevoerd om in de monetaire Eurozone te geraken werden opgesoupeerd. Om dat mogelijk te maken werd de norm die dat kon beletten “ afgestompt” en zelfs bij wet gewijzigd.
Het gaat dus niet enkel over besparingen, over alleen maar geld. De twee voornaamste voorwaarden om aan politiek te doen, normbesef en empathie gaan op de schop. De Wever is er de verpersoonlijking van.
Incivisme en ongehoorzaamheid aan de norm staat in de beginselverklaring van zijn partij. Cynisme is zijn karaktertrek, waarmee hij als machtigste politieker van Vlaanderen boven al de anderen werd gesteld.
Maar ‘het kan verkeren’ zei de beroemde dichter Gerbrand Bredero (1585-1618) reeds 400 jaar geleden.
Het besef dat het ten tijde van de sociale welvaartsstaat, die ook een rechtsstaat en een verzorgingsstaat was, anders was, groeit.
