Voor beducht debater-parlementair Peter De Roover volstaat het dat Vlaams Belang in het parlement op de groene knopjes drukt om een toekomstig gemeenschappelijk regeerakkoord te verwezenlijken.
De kiezer zal achteraf wel bepalen op welke wijze het doen en laten van de individuele mandatarissen in de meerderheid dient gesteund of afgestraft?
Binnen de eigen N-VA zal de ijzeren discipline wel het verschil maken?

Waar maakt de Vlaming of Brusselaar die niet voor N-VA of VB heeft gestemd zich eigenlijk druk over?
Wel, als een vooraanstaand CD&V politicus destijds de communautaire toer opging met een boutade als “geef mij 5 minuten politieke moed” dan is het waarschijnlijk dat die dynamiek vleugels heeft gegeven aan de partij die als marktleider met een Vlaams-nationaal programma naar de kiezer trekt.
Wie met beleidsverantwoordelijkheid jarenlang verklaart zich in het migratiebeleid door VB te laten inspireren, neemt hetzelfde risico natuurlijk. Gelukkig was Bart De Wever er als de kippen bij om de meest ranzige uitspraken of campagnes in te trekken, maar het geeft ons te raden naar de geest in de fles. Het is in dit verband niet de N-VA zelf, maar wel onderzoeksjournalistiek die een breuk met Schild en Vrienden heeft noodzakelijk gemaakt.

Waar kan de Vlaming en Nederlandstalige Brusselaar zich vandaag best zorgen over maken:
– Het is duidelijk dat we vandaag direct met de problemen van de wereld worden geconfronteerd: oorlogen, misdadige regimes en klimaatproblemen.
– Dat het kibbelkabinet van conservatief-liberale signatuur er niet is in geslaagd om een dynamiek te creëren in de vergrijzingsproblematiek van Vlaanderen (en in mindere mate in Brussel) of om de vraag naar doorgedreven flexibilisering van de arbeidsmarkt en activering van de beroepsbevolking via sociaal overleg te sturen.
– Stoute tongen beweren dat het probleem met het structureel begrotingsevenwicht en de afbouw van de schuld er de Regering Michel niet van heeft weerhouden om ongefinancierde maatregelen door te voeren (vermindering werkgeversbijdragen via zogenaamde taxshift) maar wel steevast de Sociale Zekerheid (want federaal?) in the picture hield bij begrotingsonderhandelingen. N-VA was er niet vies van om geïsoleerde misbruiken bij communicatie centraal te stellen (bv. inzet privédetectives voor onbestaande leefloners met buitenlandse activa) of om institutionele hervormingen als wonderolie te gebruiken in plaats van structurele ontsporingen weg te werken (bv. wildgroei ereloonsupplementen en hospitalisatieverzekeringen).
Als belangrijkste “saneringsmaatregelen” werden de verminderde rentelasten op de overheidsschuld in rekening gebracht om het begrotingsdeficit te milderen.
De werknemers in dit land ondergingen een indexsprong die de beoogde internationale concurrentiepositie van onze bedrijven niet heeft verbeterd door de hogere inflatie in ons land ingevolge de gelijktijdige verhoging van het BTW-tarief op elektriciteit.

De wetgevende verkiezingen hebben intussen volop de onvrede gekanaliseerd naar de beschikbare conservatieve of marxistische extremen. Beleidspartijen betalen voor hun onmacht die de concrete onvrede heeft laten aanmodderen en de oppositie voor haar gebrek aan visie en betrokkenheid.

Het ergste wat ons nu kan overkomen is dat de onverdraagzaamheid die we herkennen bij VB-mandatarissen en als aanwezige ondertoon bij N-VA, morgen verder gedoogd wordt en in de publieke opinie ongeremd kan gedijen. Vandaag stelt zich al de verontrustende vraag of de verkiezingsuitslag vooral een gevolg is van onvrede bij de Vlaming of ook veroorzaakt wordt door nieuwsoortige dualiserende ideologieën uit alt-right vaten die internationaal opgang maken.

De echte oorzaken van onvrede zijn tijdens de verkiezingscampagne goed in beeld gekomen. Sedert de verkiezingsdag komt er een salonfähige coalition of the willing van zeer diverse pluimage bovendrijven: N-VA met haar conservatief sociaal-economisch programma vindt VB met haar niet-gefinancierde sociale maatregelen. Samen trekken ze zich terug om vanuit een confederalistische agenda beleidsverantwoordelijkheid op te nemen. Een thema dat afwezig was tijdens de ganse verkiezingscampagne.

Sociaal-economisch leunen de concrete voorstellen van VB (denk maar aan het gegarandeerde pensioen van 1.500) dicht aan bij wat de sociaaldemocraten voorstellen. Maar de onberedeneerde financiering en de conservatieve maatschappelijke betrokkenheid zijn allicht vreemd aan de sociaaldemocratie. Even incompatibel als het volkseigene karakter van het nationalistisch programma van het VB aan dat van de N-VA waarvoor Bart De Wever garant moet staan voor het inclusieve karakter.

Het probleem in de argumentatie van Peter De Roover is dat wie enkel op basis van het stemgedrag in het parlement coalities zou sluiten, voorbij gaat aan de uitvoerende macht.
Het parlement bestaat uit fracties die elk met hun partijprogramma door de kiezers worden gemandateerd. Een regeerakkoord daarentegen gaat niet exclusief uit van visieontwikkeling maar beoogt met een democratische meerderheid inhoud te geven aan beleid vanuit het algemeen belang. Wie zich als burger niet terugvindt in dit regeerakkoord is aangewezen op de oppositie in het parlement. Niet op de rechterlijke macht om discriminatoir beleid te bestrijden.

Het migratiebeleid van Theo Francken is niet zo verschillend geweest van dat van zijn destijds al even populaire voorgangster Maggie De Block. Toen Francken staatssecretaris werd was er een breuk met de anti-PS taal die hij vanuit de oppositie stelselmatig gebruikt had. Geleidelijk kwamen de migranten en asielzoekers samen in het vizier. Afwisselend gekoppeld aan pamperende NGO’s, het PS bestuur in Brussel-Stad, het Défi bestuur in Schaarbeek of de mensensmokkelaars.
Dat het echte beleid er moet komen via multilaterale migratieakkoorden heb ik niet principieel horen ontkennen, ondanks de internationale dynamieken om te breken met multilaterale contacten en in een Trumpiaanse logica bilateraal te werken vanuit het recht van de sterkste: je kan desnoods ook eenzijdig vrijhandelsakkoorden in vraag stellen om je tegen migratie te beschermen.
Zou de kritiek op de samenwerking met de uitgenodigde Soedanese ambtenaren van het misdadig El Bashir-regime daar in België voor iets tussen zitten? Met diezelfde kritiek zitten we nochtans bij de echte redenen van mondiale migratiestromen…

Met de dag wordt het duidelijker dat er ook binnen N-VA onvrede is over haar dubbele communicatielijn. Wie geen probleem heeft met de sporadische ontsporingen vindt de samenwerking met VB een natuurlijke evolutie. Wie een inclusief programma verdedigt wordt allicht, vroeg of laat, geconfronteerd met de onverenigbare dynamieken binnen het Vlaams-nationalisme anno 2019.

Institutionele hervormingen of onafhankelijkheid waren geen thema bij de jongste wetgevende verkiezingen. Op basis van de verkiezingsresultaten en de startende coalitiegesprekken vandaag des te meer. Maar wie wind zaait zal stormen oogsten. De onvrede naar de mond spreken kan electoraal succesvol zijn maar maakt je als coalitiepartner onbetrouwbaar en voor de kiezers onberekenbaar.