1 De kans is groot dat er over enkele decennia een pak minder mensen (voltijds) kunnen, mogen of moeten werken. De meest alarmistische beweringen hebben het over een wel heel snelle evolutie.
http://deredactie.be/cm/vrtnieuws/economie/1.2823258
“De digitale revolutie gaat jobs die al generaties bestaan doen verdwijnen”. Dat voorspelt internetondernemer Davy Kestens. Hoewel de digitalisering ook nieuwe jobs zal creëren, zullen er volgens de 28-jarige Limburger over de komende jaren zo veel jobs verloren gaan dat we over 10 tot 20 jaar een werkloosheid van 50 procent zullen hebben. Hoe zal de werkloze helft van de bevolking een inkomen krijgen? De oplossing ligt volgens Kestens in het basisinkomen.”
Het kan wel zo zijn dat hij bedoelt dat vrij snel al maar 50 % van de bevolking tussen 15 à 18 en 65 à 67 zal/zou werken. (Laten we hopen dat hij niet bedoelt: van een procent of 8 of 12 of 15 naar 50 “echte” werklozen. En voorspellingen komen niet altijd uit, maar aangezien hij één van de velen is …) Terwijl het gewenste activiteitsniveau in de EU in 2020 73,2 % is, en het in België zich midden de 60 bevindt en hopelijk niet te ver van de 70 % tegen dan. Dan zou het in 2035 of wat eerder of later kunnen gaan om 1,4 miljoen banen minder, waarvan bijvoorbeeld 350 à 400 000 alleenstaanden en ruim 1 000 000 helften van koppels die al dan niet bijkomend een uitkering nodig hebben. Dit zou wel eens kunnen leiden tot ruim 30 miljard minder inkomsten uit sociale lasten, en de noodzaak om meerdere miljarden – 10 lijkt me het minimum minimorum – extra uit te geven. Het is meer dan duidelijk dan “onze bruin het niet zal kunnen trekken”. Tenzij het juiste fiscale en sociale beleid wordt gevoerd in liefst heel de EU, en dat moet over enkele jaren worden aangevat en opgebouwd worden.
2 Een universeel basisinkomen en dus een vaste onvoorwaardelijke som voor “iedereen” is niet haalbaar, tenzij het laag zal zijn. Zij die ervoor pleiten dat diegenen die wel een (behoorlijk) inkomen hebben uit arbeid of andere bronnen zoals vastgoed, pensioen, levenspartner, … evenveel zouden moeten krijgen als de niet-actieven, slaan de bal dus (uiteraard) compleet mis. Zelfs een magere 40 miljard en rond de 10 % van het BNP, dat toch deels fiscaal zal moeten bijeengeharkt worden, verdelen is volstrekt niet voldoende voor alle 7 à 8 miljoen volwassen die niet met pensioen zijn, laat staan voor nog eens de kinderen erbij. Een miljard of 10 uitsparen door 20 % minder overheidspersoneel en misschien 3 of zelfs 6 door minder werkingsmiddelen voor gebouwen, de verwarming en elektriciteit, transport, en minder hoge pensioenen een paar jaren later voor de niet-werkenden … etcetera is natuurlijk niet voldoende. Een vermogensbelasting van een miljard of 8, dan zitten we aan de helft. Zelfs maar 500 euro per volwassene per maand, ook diegenen die werken en zelfs genoeg verdienen om de rekeningen te betalen voor 1, 3, 5, … anderen in het huis of tot die “meelevenden” behoren, per maand is al ruim 40 of misschien zelfs tegen de 50 miljard per jaar. Dat bedrag verdelen over een huishouden of 3 miljoen, gemiddeld 14 000 à 17 000 per jaar “netto”, uiteraard minder voor alleenstaanden, alleen dat volstaat om geen armoede-epidemie te organiseren. (Met vervolgens miljarden meer uit te geven aan gezondheidszorg, schuldenkwijtschelding en -beheer, sociale woningen, …) Maar dan is er nog het probleem van dat bedrag bij elkaar te krijgen.
Ook niet te vergeten: het zou kunnen dat ruim 20 miljard ervan terug in de schatkist terechtkomt (terugverdieneffecten via BTW e.d.). Zelfs als 45 miljard of zo betaalbaar zou zijn mits grote besparingen en extra fiscaliteit, is het complete onzin dat te verdelen over “iedereen”. En het probleem van vele miljarden minder inkomsten als de sociale lasten sterk zouden afnemen, komt er dan nog bij. Wel zou het hele benodigde bedrag dat moet worden gevonden voor het basisinkomen “netto” minder zijn, omdat de huidige vervangingsinkomens al een miljard of 13 beslaan. Maar anderzijds neemt het aantal gepensioneerden, waaronder ook een pak meer vrouwen die in toenemende mate zijn gaan werken (uit huis), ook enorm toe, en hoeveel dat zou kosten aan extra pensioenen, los van de extra uitgaven op het vlak van gezondheid en welzijn? Het zou me niet verbazen een miljard of 6 tegen 2035. (Misschien vind ik ergens op het internet cijfers.)
———————-
En jawel:
“Het belang en de impact van de vergrijzing kunnen moeilijk overschat worden. Enkele cijfers om de uitdaging te schetsen: elke maand, ja élke maand, komen er in ons land 10.000 gepensioneerden bij, die gemiddeld ook allemaal steeds langer leven. En de kost? Elk jaar stijgen de totale pensioenuitgaven met 1,5 miljard euro, inderdaad per jaar, nu al zeker tot 2020. Als een federale regering op zoek gaat naar 3 miljard besparingen, dan is daarvan elk jaar de helft al opgesoupeerd door de stijgende pensioenlasten. Economieprofessor Gert Peersman van de Universiteit Gent drukt het als volgt uit: “Hoe we ook besparen, door de kosten van de vergrijzing krijgen we het gat in de begroting nooit gedicht”.
…
Minister van Sociale Zaken en Volksgezondheid Maggie De Block drukt het nog anders uit: “Vandaag zijn er 2,5 actieve mensen die bijdragen voor 1 zeventigplusser; in 2035 is dat maar 1,5”. Het spreekt vanzelf dat dat niet houdbaar is. En dus is het verwonderlijk dat de vergrijzing zo weinig aandacht krijgt in het regeringsbeleid. Het is vijf voor twaalf, maar paniekvoetbal is nu ook weer niet nodig, zoals prof. Jef Vuchelen (VUB) en Mark Scholliers doen in hun recente boek ‘Het grote pensioenbedrog’. Frank Vandenbroucke, nu als professor aan de Universiteit van Amsterdam, daarover: “Het stelsel zal niet direct instorten, maar het hervormingsdebat moet dringend gevoerd worden, op basis van objectieve gegevens”.’
https://www.fedustria.be/blog/de-vergrijzing-is-een-koekoeksjong
Oh Oh … Ik wist dat het veel ging zijn maar dit? Misschien wel 27 miljard meer uitgaven aan pensioenen (zonder inflatie) in 2035 tenzij men er een flink aantal behoorlijk gaat verlagen? Lijkt me aan de hoge kant. Met 3,5 miljoen gepensioneerden in 2050 in het vooruitzicht is de gemiddelde jaarlijkse aangroei circa 45 000 personen. Maar hoeveel is het gemiddelde pensioen uitgekeerd door de overheid? 40 miljard gedeeld door een 2-tal miljoen is 20 000 euro per jaar. Als dit klopt, gaat het om ongeveer 900 miljoen x 17 = ruim 15 miljard meer in 2035. Wat er ook van zij, het is veel en het ziet er niet goed uit. Hopelijk gaat “men” de hogere pensioenen stevig verlagen en de lagere enigszins verhogen. 15 miljard of wat meer tegen dan besparen op overheidspersoneel en werkingskosten is dan wel mogelijk of zelfs noodzakelijk, maar veel meer? En dat geld kan niet naar de basisinkomens gaan. Nee, het zal moeten komen van de bedrijven die het op hun beurt verhalen op hun klanten. Dat is geen probleem, als in “alle” landen hetzelfde gebeurt en vervolgens de lonen en uitkeringen mee stijgen.
—————————-
“Men vergeet daarbij echter dat 70 procent van de sociale uitgaven naar pensioenen en geneeskundige zorg gaat. Slechts 13,4 procent (of 6,6 procent van alle uitgaven) van de sociale uitgaven gaat naar werkloosheiduitkeringen en uitkeringen door het Rijksinstituut voor Ziekte en Invaliditeitsverzekeringen (RIZIV).”
Nee, het is ontoelaatbaar dat het in die richting gaat en dat de politici niet in de vroegst mogelijke fase ingrijpen. Tankers moet men bijsturen kilometers voor de ijsberg niet te ontwijken meer valt.
Wordt vervolgd, want mijn VVV-BI-concept is bijna af.
Vrijwillig Het moet worden aangevraagd of aanvaard.
Voorwaardelijk Niet iedereen heeft het/evenveel ervan nodig, en sommigen zullen voorrang krijgen als hun problemen het meest prangend zijn of hun ambities het meest indruk maken.
Variabel Wie nog x aantal uren erbij kan werken, maximaal 600 per jaar tenzij met toestemming meer, krijgt minder; bijvoorbeeld 12 000 i.p.v. 14 000 euro voor een alleenstaande of 17 000 i.p.v. 19 000 voor een gezinshoofd in een “vol” jaar. De bedoeling kan niet zijn een geprivilegieerde minderheid zoveel mogelijk te laten bijverdienen en de meerderheid niets. Ideaal is twee “klassieke” banen van een uur of 75 per week samen te verdelen onder twee “normale” werknemers, één laaggeschoolde jongere of een inwijkeling, één iemand met een arbeidsbeperking en één 55-plusser, elk een uur of 15.