Beste leden van de federale overheid,
Wat een optimisme, bleef ik denken de voorbije weken! Ondanks de adviezen van de GEES om zeker traag te versoepelen, ondanks de reële dreiging van een tweede golf, ondanks het gezonde verstand, besloten jullie de exit-strategie te versnellen op roep van de luidste stemmen. Hiermee zeg ik niet dat die luidste stemmen geen terechte bezorgdheden opperden. Alleen stel ik vast dat de stilste stemmen voor u simpelweg collateral damage zijn.
Wel, mijn naam is ‘Collateral Damage’. En ik ben niet alleen. Wij zijn met velen. Eigenlijk hoef ik ons niet voor te stellen. U weet perfect wie wij zijn. U noemt ons risicogroepen en raadt ons de grootste voorzichtigheid aan. Wij, dat zijn diabetespatiënten (naar schatting 880.000 Belgen, de kinderen zelfs niet meegerekend), hartpatiënten (200.000 Belgen met een stijging van 15.000 per jaar), longpatiënten(± 680.000 Belgen lijden aan COPD, ± 500.000 mensen aan astma en ± 1.500 Belgische kinderen, jongeren en volwassenen aan mucoviscidose), nierpatiënten (tot 500.000 patiënten in België hebben in meer of mindere mate slechtwerkende nieren, waarvan ongeveer 8.000 terminaal), patiënten met bepaalde chronische neuromusculaire aandoeningen, 65-plussers (2 220.000 Belgen in 2019) en alle personen van wie het immuunsysteem verzwakt is, zoals kankerpatiënten (35.017 in 2017) tijdens en nà hun behandeling en eigenlijk eender wie aan het herstellen is van een zware ingreep of behandeling.
Uiteraard mag je van deze patiëntengroepen geen simpele optelsom maken, aangezien er zoiets bestaat als comorbiditeiten. En gelukkig zijn niet alle 65-plussers chronisch ziek, maar je komt al snel bij enkele miljoenen in de meest voorzichtige schatting. En dit is, hoe je het ook draait of keert, snel 25 procent van de bevolking (of meer) die u dient te vertegenwoordigen!
Maar dat doet u onvoldoende in de maatregelen die u neemt. Nochtans had u tot hiertoe van ons geen last. Wij lijden meestal in stilte. Wij trachten onze beperkingen vaak voor onszelf, ons gezin, onze familie- en vriendenkring te negeren, te verstoppen, te overwinnen zodat ze ons niet bepalen. Als je ons ziet, zie je vaak niet eens dat we ziek zijn. En nog beter: wij besmetten u niet!
Is het dan zo veel gevraagd dat u ook met ons rekening houdt in deze exit-strategie? Is het onredelijk van ons om te vragen dat ook wij de publieke ruimte kunnen betreden na weken van lockdown? Want de vrijheid die niet-risico-Belgen zich momenteel permitteren (en kúnnen permitteren op basis van de geldende richtlijnen en het gebrek aan controle), neemt de mijne weg. Ik kan niet meer veilig buitenkomen in deze context.
De impact van deze versnelde procedure is jullie, in jullie ivoren toren, overduidelijk ontgaan. Eender wie ik spreek, vraagt me: begrijp jij hier nog iets van? Langer dan tien weken wordt ons gezegd: anderhalvemeteren en handen wassen. Vandaag lijkt het wel alsof ineens alles kan.
Die afstand hanteren in leslokalen gaat niet? Oké, dan maar zonder afstand. De mensen vinden die mondkapjes wat ongemakkelijk en hun nut is niet bewezen? Oké, dan verplichten we het niet. Bubbels van vier vinden we lastig, dus maken we er van tien. En ga zo maar door.
Nochtans gebeurt de aangekondigde brede testing nog niet op grote schaal, hoewel jullie dat beweren, en contact-tracers stellen vast dat besmette mensen geen info geven uit angst hun privacy prijs te geven. Verder stel ik zelf vast dat mensen die besmet raken en dus samen met hun bubbel zouden moeten quarantainen, dat simpelweg niet doen.
Hét probleem zit niet enkel in de eenzijdige keuzes die jullie maken. Hét probleem is jullie communicatie. Het zijn de flagrante “toegevingen” in de exit onder druk van die luidste stemmen. Het is het door opportunisme gevoede verdraaien van wetenschappelijke informatie: de geruststelling voor ouders dat kinderen elkaar nauwelijks besmetten, is géén feit maar een hypothese die niet door iedereen gedeeld wordt, zoals heel duidelijk te lezen valt op de website van Sciensano. (cfr. FACT SHEET COVID-19 disease (SARS-CoV-2 virus) – 15 MAY 2020, VERSION 4).
Op deze manier suggereren jullie voor wie niet goed luistert, voor wie niet tussen de regels leest, voor wie enkel hoort wat hij/zij wil horen, dat we dit virus onder controle hebben. Jullie hebben helemaal niks onder controle! Jullie geven mensen een vals gevoel van veiligheid. En wat is het resultaat? Haast niemand draagt een mondkapje in ruimtes waar velen samenkomen en de 1,5m afstand niet kan gegarandeerd worden.
Grappig trouwens, hoe u dat vals gevoel van veiligheid niet als een gevolg ziet van uw vreselijke communicatie maar dat u het als argument gebruikt om geen mondkapjes te verplichten.
En kijk, vrijdag liet de WHO weten dat nieuwe wetenschappelijke informatie bevestigt dat mondmaskers wel degelijk een barrière vormen voor de potentieel infectieuze druppels die vrijkomen bij spreken, roepen, zingen, lachen, hoesten en niezen. De directeur van de WHO, Dr. Tedros Adhanom Ghebbreyesus, zei daarover: “In het licht van de voortschrijdende, op wetenschappelijk bewijs gebaseerde inzichten, adviseert de WHO dat regeringen hun burgers sterk moeten aanmoedigen om maskers te dragen overal waar de kans op besmetting groot en de mogelijkheid tot afstand klein is, zoals het openbaar vervoer, in winkels en andere beperkte of drukbezochte omgevingen.”
En dus, beste leden van de regering, kom ik tot een heel eenvoudige vraag, gebaseerd op een heel eenvoudige vaststelling. Uw communicatie heeft geleid tot een tendentieuze tweespalt in de samenleving: de braven versus de stouterds, de lafaards versus de moedigen, of zoals ik het beleef: de zieken versus de gezonden. Dit is uw verantwoordelijkheid.
De gezondheid van de volledige bevolking, is uw verantwoordelijkheid. Ik wil geloven dat het niet uw bedoeling was. Maar zet uw fout recht. Vraag alle Belgen om mondkapjes te dragen overal waar de 1,5m niet gehandhaafd wordt. Geef handelaars, eigenaars, uitbaters, dienstverleners … het recht om mensen te weigeren die niet solidair zijn met hen en met andere klanten/bezoekers. En voer in godsnaam controles uit.
Want de burgerzin, waarover u zichzelf zo graag hoort spreken, is ver te zoeken. Het begrip voor en de solidariteit met chronisch zieken was al vóór corona bijzonder klein. Maar aangezien wij een significant deel van de Belgen vertegenwoordigen, is het uw plicht om ons te horen en ons hierin bij te staan. Het kan en mag toch niet de bedoeling zijn dat miljoenen Belgen simpelweg collateral damage heten?
Vriendelijke groeten en #StaySafe
Inneke Tengrootenhuysen
