Het is misschien eigenaardig ons af te vragen of we onze wereld kennen of hoe we die kennen. Om de poging te wagen, moeten we teruggaan naar de Verlichting.

Prof. Jonathan Israel verdeelt de befaamde Verlichting in 2 stromingen.

Wij volgen hem, en kiezen voor de radicale Verlichting waar Baruch Spinoza (1632-1677) de voornaamste denker is. Deze jood van Portugese afkomst werd uit de joodse gemeenschap gestoten. Hij was van beroep lenzenslijper, maar schreef in stilte een indrukwekkend filosofisch oeuvre.

Hij laat zich kennen als diepreligieus en met een buitengewone waardering voor Christus. Hij stelde dat de kerken het evangelie verraden hebben. Christus’ leer betekende voor Spinoza rechtvaardigheid, gelijkheid en naastenliefde. Dit alles werd overspoeld door dogmatiek en logge hiërarchische structuren.

De fundamentele kritiek van Spinoza blijft overeind. Ook vandaag zit de evangelische leer van Christus bedolven onder de dogmatiek en strakke hiërarchie…

De radicale Verlichting moest het afleggen tegen de meer gematigde Verlichting, die ons nu de parlementaire democratie en de vrije markt opgeleverd heeft.

Vandaag komt er wel kritiek op de huidige toestanden. En terecht. Wij refereren hier naar het laatstverschenen werk van de (nog jonge) KULeuven-onderzoeker Thomas Decreus (°1984) “Een paradijs waait uit de Storm” (Epo, 2013) waarin hij als hoofdstrekking de democratie neemt als verzet.

Decreus valt de machtsongelijkheid van de Vrije Markt aan. Het is een fundamentele kritiek. Decreus wil geen kantklare oplossingen aanreiken maar de principes stellen om vanuit het streven naar democratisering het actieve verzet tegen de vrije markt aan te wakkeren.

Wij koppelen het recent verschenen boek van Annelien Kenis en Matthias Lievens “De mythe van de groene Economie” (Epo 17,79 euro) aan het boek van Decreus.

Het echte doel van alle “groene” economie moet zijn, het klimaatprobleem aan te pakken. De universiteiten nemen veel te veel de rol aan van uitvoerders van het onderzoek dat betaald wordt door de internationale kapitaalsgroepen bij  biogenetische experimenten. Dat is bewezen door de veroordeling van Barbara Van Dijck en co bij de aanslag op het aardappelenproefveld.

Onze wereld kennen is een lastig en moeilijk proces. Kennen dient steeds tot iets. Dat wil ook zeggen dat wanneer we willen oordelen over onze samenleving, we die moeten kennen. Kenis en Lievens geven een uitzonderlijke kritiek op de huidige stand van zaken. Het is hoog tijd om te handelen. Het is pijnlijk dat de kiezers dat slechts zeer gedeeltelijk beseffen. Voortdurend stellen we vast dat veel mensen tegen hun eigen voordelen stemmen. Dat blijkt nu reeds duidelijk bij de vele Vlamingen die voornemen om voor de N-VA te stemmen, tegen hun eigen belangen in dus.

De sociaal-economische belangen liggen in de politiek en de economie. Het is dringend dat de “Vrije Markt” gedemocratiseerd wordt en daarop aansluitend dat men stemt op partijen die meer sociale rechtvaardigheid op hun agenda zetten.

De democratie moet voor meer sociale rechtvaardigheid zorgen. Om onder andere die reden is het boek van Kenis is Lievens buitengewoon belangrijk.