In het tweede deel van de 20ste eeuw bevrijdde de generatie van mensen die nu zo ongeveer jonggepensioneerd zijn ons van meer dan 1000 jaar katholicisme. Het conservatisme maakte plaats voor vrijheid omtrent het lichaam en vrijheid om met elkaar om te gaan op een spontane manier. Nu anno jaren ’20 van de 21ste eeuw zien we een trend terug naar af die op een soort van neo-preutsheid wijst.

Voorbeelden te over:

Wanneer Macron een minister innig omhelst vinden sommigen dit ongepast.

Een feministische organisatie eiste 2.5 jaar (!) gevangenisstraf voor Luis Rubiales nadat hij, inderdaad ongepast, een speelster kuste na de overwinning.

Holebi’s worden vaker lastig gevallen.

De Vlaamse Trainersschool vraagt aan trainers om bij een aanraking eerst toestemming te vragen aan de sporter (gedaan spontane schouderklop).

Steeds minder dames zitten monokini op het strand.

In Blankenberge, De Panne en Knokke-Heist is er een verbod op blote bovenlijven en bikini’s in de stad.

Kinderen en jongeren die samen douchen in de sportclub doen dat vaker met ondergoed aan.

Enkele zaken komen in de jaren ’20 samen:

Er was corona, toen ons tot vervelens toe is ingeprent dat een medemens een gevaar kan zijn voor u gezondheid en je afstand dient te houden.

Er is de smartphone waardoor iedereen van jongs af aan met een camera rondloopt terwijl hier geen of weinig culturele etiketten rond heersen. Vroeger was het bijvoorbeeld not done om te filmen in een zwembad, nu zie je dat, met de komst van de smartphone wel regelmatig en ook elders filmen we erop los.

Er is de multiculturele samenleving, zo gelden er binnen de (conservatieve) Islam erg preutse culturele gewoonten betreffende gender. Japanners raken elkaar nauwelijks aan, Indiërs vinden zoenen onhygiënisch terwijl Zuid-Amerikanen dan weer niet vies zijn van een aanraking en voor je het weet letterlijk rond u lijf hangen.

Er zijn de schandalen in de Kerk en anderen omtrent kindermisbruik.

Er is me-to geweest.

Er is de pornografie online waardoor naaktheid met seks wordt geassocieerd.

Er is een toegenomen individualisme.

Al deze zaken samen maakt dat we een preutsheidsrevolutie meemaken. We weten niet goed meer wat kan en wat niet. Dat geldt in het versieren maar ook bijvoorbeeld bij een begroeting. Voor corona kuste en hand schudde de Belgen er op los, nu is het wel eens een vuistje of een zwaai. Iemand met een Islam of Joodse achtergrond weigert vaak een hand van iemand van het andere geslacht, iemand die erg bezorgd is met corona besmet te worden weigert de hand van iedereen. Zulke zaken kunnen onzeker maken omtrent de juiste begroeting en bij een begroeting ben je soms sowieso al wat onwennig.

Sociale omgangsvorm onder druk.

Waarom worden puberjongens die uit een preutse cultuur komen soms zo hitsig op een zwoele dag als ze naar het strand gaan (zo erg dat Stad Gent het nodig vond een hek te bouwen rond een recreatiedomein)? Ze zijn niet gewoon van schaars geklede vrouwen te zien dus dat prikkelt hen. Het zijn pubers, ze weten met hun gevoel geen blijf en gedragen zich ongepast.

Waarom zijn zo veel pubermeisjes onzeker over hun lichaam? Ze zien te weinig andere lichamen dat hun kan doen besluiten dat het hunne normaal is.

Onzekerheid over het lichaam komt, ga ik vanuit, veel minder voor bij wie opgegroeid is in een naturistische sfeer dan bij wie opgroeit in een preutse sfeer waar je je lichaam dient te bedekken.

De idealen die de culturele revolutie qua klederdracht, holebirechten en genderomgang hebben gerealiseerd na de jaren ’50 waren nochtans mooie idealen. De sociale etiketten die toen zijn ontstaan staan nu onder druk:

Het lichaam is niet seksueel maar gewoon wat het is.

Naaktheid is geen erotiek.

Een hand of wangzoen als begroeting afwijzen is onbeleefd.

Een aanraking van de ene mens naar de andere kan maar van bepaalde lichaamsdelen blijf je af.

Is het allemaal kommer en kwel. Neen. Er zijn ook voorbeelden die erop wijzen dat we nog niet helemaal zijn door gekanteld richting neo-preutsheid. Denk maar aan de muilenboom van bij de Gentse Feesten ll., de openheid omtrent seks speeltjes in de media en Ben Weyts die in boxershort voor de klas gaat staan 🙂