NOS Teletekst 105 Museum verklaart Gouden Eeuw taboe
Het Amsterdam Museum doet de term 'Gouden Eeuw' met onmiddellijke ingang in de ban.Op zijn website schrijft het museum dat de stap een mogelijkheid is om andere perspectieven op die tijd mogelijk te maken. Nederland was in de 17e eeuw een wereldmacht,zowel economisch als militair.Vandaar de aanduiding 'Gouden Eeuw'.Maar volgens conservator Tom van der Molen "negeert de term negatieve kanten als armoede,oorlog,dwangarbeid en mensenhandel". In de permanente tentoonstelling over Hollanders in de 17e eeuw is voortaan de term 'Gouden Eeuw' taboe
|
Het Amsterdam Museum doet met onmiddellijke ingang de term ‘Gouden Eeuw’ in de ban. Het museum ziet de stap als een mogelijkheid om “inclusiviteit en andere perspectieven op die tijd mogelijk te maken”, meldt het op zijn website.
De zeventiende eeuw kreeg de bijnaam ‘Gouden Eeuw’ omdat Nederland in deze eeuw een economische en militaire wereldmacht was, zegt conservator Tom van der Molen. “De term negeert negatieve kanten als armoede, oorlog, dwangarbeid en mensenhandel.”
Van der Molen bestrijdt niet dat kunst en met name de schilderkunst in deze periode bloeide, maar dat is voor hem geen reden om de zeventiende eeuw Gouden Eeuw te noemen.
Andere verhalen
De term zou er ook toe bijdragen dat deze eeuw vanuit het perspectief van de toenmalige machthebbers wordt gezien. Door hem niet meer te gebruiken, hoopt het museum ruimte te bieden aan mensen en verhalen “die nog niet gehoord worden”.
AMSTERDAM MUSEUM GEBRUIKT TERM ‘GOUDEN EEUW’ NIET MEER
Het Amsterdam Museum zal vanaf heden de term ‘Gouden Eeuw’ niet meer gebruiken om de periode van de 17e eeuw aan te duiden. Volgens het museum dekt de term de lading van de 17e eeuw niet. Het Amsterdam Museum is al geruime tijd actief om voor steeds meer mensen relevant te zijn en ziet het afstand doen van de term ‘Gouden Eeuw’ als stap om andere perspectieven op die tijd mogelijk te maken.
Het museum wijzigt de term in de komende tijd in al zijn uitingen op de diverse locaties waar het museum zijn collectie toont en past de titel van zijn permanente tentoonstelling ‘Hollanders van de Gouden Eeuw’ in de Amsterdam-vleugel in de Hermitage aan naar ‘Groepsportretten van de 17e eeuw’.
Het museum stelt dat ‘Gouden Eeuw’, een term die in heel Nederland decennialang routinematig wordt gebruikt als aanduiding van het tijdvak van de 17e eeuw waarin de Republiek een economische en militaire wereldmacht was, hun streven naar inclusiviteit en het tonen van meerdere perspectieven op de geschiedenis in de weg staat. Tom van der Molen (conservator 17e eeuw van het Amsterdam Museum): ‘’In de westerse geschiedschrijving neemt de ‘Gouden Eeuw’ een belangrijke plek in die sterk gekoppeld is aan nationale trots, maar positieve associaties met de term zoals voorspoed, vrede, weelde en onschuld dekken de lading van de historische werkelijkheid in deze periode niet. De term negeert de vele negatieve kanten van de zeventiende eeuw als armoede, oorlog, dwangarbeid en mensenhandel.’’ Daarnaast draagt de term er volgens het Amsterdam Museum toe bij dat de geschiedenis van de Nederlandse 17e eeuw slechts vanuit het perspectief van de machthebbers wordt bezien en dat daardoor veel verhalen helemaal niet verteld worden. Van der Molen: ‘Iedere generatie en elk persoon moet in staat worden gesteld zijn of haar eigen verhaal over de geschiedenis te vormen. De dialoog daarover heeft ruimte nodig, de naam ‘Gouden Eeuw’ beperkt die ruimte.’’
Meer inclusief
Het museum benadrukt dat het afstand doen van de term ‘Gouden Eeuw’ een stap is in een proces om het Amsterdam Museum meerstemmig en inclusief te maken, waar het museum samen met mensen uit de stad, al jaren mee bezig is. Het museum wil een plek zijn die voor iedereen relevant is en waar alle mensen zich welkom voelen. Daarom geeft het Amsterdam Museum ruimte aan mensen en verhalen die nog niet of onvoldoende gehoord worden.
HOLLANDERS VAN DE GOUDEN EEUW
Dertig reusachtige groepsportretten uit de 17de eeuw afkomstig uit de collecties van het Amsterdam Museum en het Rijksmuseum zijn te bewonderen in de Hermitage Amsterdam.
Al meer dan 750.000 bezoekers!”
HOLLANDERS VAN DE GOUDEN EEUW.NL
https://www.hollandersvandegoudeneeuw.nl
”OVER DE TENTOONSTELLING
Dertig reusachtige groepsportretten uit de 17de eeuw afkomstig uit de collecties van het Amsterdam Museum en het Rijksmuseum zijn voor het eerst verzameld in de Hermitage Amsterdam. Deze ‘broers en zussen’ van De Nachtwacht zijn uniek in de wereld en vanwege hun formaat zelden te zien.
Samen illustreren zij het verhaal van het voor Nederland zo typerende collectieve burgerschap. Zij houden ons als het ware een spiegel voor. Want de onderlinge verhoudingen van toen liggen aan de basis van de hedendaagse normen en omgangsvormen. Wilt u weten waarom de Nederlander vrijheid en gelijkheid zo hoog in het vaandel heeft staan? Het antwoord hangt – levensgroot – aan de muur in de Hermitage Amsterdam.”
HOLLANDERS VAN DE GOUDEN EEUW/DE TENTOONSTELLING
https://www.hollandersvandegoudeneeuw.nl/te-zien/hollanders-van-de-gouden-eeuw
[6]
[7]
”KIJK DIE HERMITAGE NOU! MUSEUM PROPAGEERT NATIONALISME EN KOLONIALISME MET DE EXPOSITIE ”HOLLANDERS VAN DE GOUDEN EEUW”
HARRY WESTERINK
14 FEBRUARI 2017
[8]
Mensenhandel
Nederland actief in de slavenhandel
Het is een bittere geschiedenis, de ruim twee eeuwen waarin Nederland actief is in de trans-Atlantische slavernij.
Het begint in de 17e eeuw als Nederland zich mengt in de strijd met andere Europese landen om rijkdom en winst te vergaren via koloniën in Noord- en Zuid-Amerika.
De Spanjaarden en Portugezen hebben dan al diverse koloniën gesticht in de Nieuwe Wereld en verschepen totslaafgemaakte Afrikanen vanuit de kust van West-Afrika om op de grootschalige suiker-, koffie- en katoenplantages te werken. De oorspronkelijke bevolking wordt niet geschikt gevonden voor dit zware werk en is bovendien voor een deel door de kolonisten uitgeroeid.
Als de Nederlandse West-Indische Compagnie (WIC) in 1630 een deel van Brazilië verovert op de Portugezen, krijgt Nederland ook belangstelling voor de Afrikaanse slavenhandel.
De WIC verovert in 1637 een belangrijk bastion in West-Afrika op de Portugezen: fort Elmina in Ghana. Vanaf dat moment hebben de Nederlanders een machtsbasis op het Afrikaanse continent, waarvandaan ze kunnen meedoen aan de georganiseerde slavenhandel.
De Nederlanders verschepen zo’n 600.000 Afrikanen, 5 procent van het totaal van naar schatting 12 miljoen die tussen de 15e tot de 19e eeuw door de Europeanen als slaaf worden verhandeld.
https://www.astridessed.nl/michiel-de-ruyter-zetbaas-van-de-nederlandse-slavenhandel/
Het boek ‘Op zoek naar Papa Koenders’ van onderzoeker Jules Rijssen en co-auteurs André Reeder en Roy Wijks, gaat over de kritiek op het koloniale onderwijs en Koenders’ strijd voor de geestelijke verheffing van vooral de Afro-Surinamers na de verschrikkingen van het door Nederland uitgevoerde systeem van slavernij in Suriname. Over het koloniale Nederlandse onderwijssysteem zei hij:
“….ik tot die activiteiten ben gekomen toen rotsvast de overtuiging zich in mij vestigde, dat het onderwijssysteem van het kolonialisme met een voor de Neger volslagen vreemde taal als voertaal, een groot onrecht, een misdaad is geweest en nog is, want het heeft ons gemaakt tot achterlijke mensen met twee halve talen, met voorkeur naar klater boven gedegen goud….”
De auteurs Jules Rijssen, Roy Wijks en Andre Reeder zijn op zoek gegaan naar het onbekende verhaal van Koenders. Dat hebben ze op allerlei manieren gedaan. Na ruim 6 jaar is hun zoektocht naar deze bescheiden man ten einde gekomen met de publicatie van een boek. Het heet: “Op zoek naar Papa Koenders. Over een strijder voor emancipatie in het koloniale Suriname”
|
Verzonden: woensdag 1 februari 2017 22:47
Aan: Tom van der Molen <t.vandermolen@amsterdammuseum.nl>
CC: Info Hollanders van de Gouden Eeuw <info@hollandersvandegoudeneeuw.nl>; Annemarie de Wildt <A.deWildt@amsterdammuseum.nl>
Onderwerp: Reactie/”Uw tentoonstelling over de Gouden Eeuw ”Kijk Ons Nou in de Hermitage”
-
-
Astrid Essed >AAN DE DIRECTIE VANHET MUSEUM DE HERMITAGEOnderwerp:Uw tentoonstelling over de Zeventiende Eeuw [de zogenaamde”Gouden Eeuw”] ”Kijk Ons Nou in de Hermitage”Uw verheerlijking van rovers en massamoordenaars.Geachte dames en heren,”Heb je je ooit afgevraagd waarom de Nederlander vrijheid en gelijkheid zo hoog in het vaandel heeft staan? Het antwoord hangt levensgroot aan de muur in de vorm van dertig reusachtige groepsportretten in de Hermitage Amsterdam. Het museum wijdt een tentoonstelling aan de Hollanders van de Gouden Eeuw. De onderlinge verhoudingen van toen liggen aan de basis van de hedendaagse normen en omgangsvormen.” [1]Dit lees ik op uw website, waarop u reclame maaktvoor de tentoonstelling ”Kijk ons Nou”,over de ”Gouden Eeuw”U durft ook nog te schrijven”Samen illustreren zij het verhaal van het voor Nederland zo typerende collectieve burgerschap.” [2]En ik moet u eerlijk zeggen:Ik kon mijn ogen niet geloven!Hoe is het mogelijk, dat u bij een tentoonstelling over de GoudenEeuw en de Hollandse rijken [over wie het hier gaat] [3], dewoorden ”vrijheid” en ”gelijkheid”, in de monddurft te nemen?Dat u een dergelijke tentoonstelling durft aan te kondigen metde volzin ”Kijk ons Nou” [4], alsof het gaat om mensen,op wie je trots kunt zijn?Als het niet zo ernstig was, zou het the joke of the year zijn!Want deze ”Kijk Ons Nou” helden, die u zo de hemel in prijst,hebben niet alleen de mensen in de Republiek der VerenigdeNederlanden opschandalige wijze onderdrukt en wrede straffen uitgevoerd[5], maar zich bovendien schuldiggemaakt aan massaontvoeringen, massaverkrachtingen,massaslachtingen en ontmenselijking van aardbewoners opverbijsterende schaal.Zaken, die in de geschiedenis te boek staan als MISDADENTEGEN DE MENSELIJKHEID.Nog niet duidelijk?Ik heb het hier over de meest grootschalige mensenroof uitde geschiedenis, de transatlantische slavenhandel en de slavernij! (6)Ik heb het hier over de bloedige onderdrukking van de bevolking vanwat later Indonesie heette, waar trouwens ook slavernij is geweest. (7)SLAVERNIJ, DIE MISDAAD TEGEN DE MENSELIJKHEIDU verheerlijkt dus de Hollandse rijken, van wie een groot deelbetrokken geweest is bij de transatlantische slavenhandelen slavernij (8), die misdaad tegen de menselijkheid.(9)Beneden alle peil.Toegegeven, op de website van uw tentoonstelling vermeldt u ook(u verbeeldt hier de gedachtenwereld van die Hollandse rijken)´´‘Maar op zee en in onze kolonieen deinzen we niet terug voor geweld” (10)Dat is tenminste iets, maar veel, veel te weinig!Vandaar voor u nog even een college in het kortDie slavernij, die trouwens van alle tijden is (11), was een misdadigsysteem, waarbij mensen als ´´dingen´´ werden beschouwd, die je mochtverhandelen, kopen en verkopen en die -en dat is belangrijk –als gratis arbeidskrachten anderen (waaronder die Kijk Ons Nouhelden van u) rijk gemaakt hebben, ergo een grote bijdrage hebben gegevenaan economische ontwikkelingen (hier de welvaart van de Republiek,waarvan trouwens maar een kleine groep profiteerde), aan welkevoordelen zij part noch deel hadden! (12)Die transatlantische slavenhandel, waaraan uw Kijk Ons Noulieden zo veel verdiend hebben, was dus de handel inAfrikanen, die werden gestolen, gekidkanpt en verhandeldvan Afrika naar
de beide Amerika’s Noord en Zuid-Amerika.
12 miljoen Afrikanen waren dat. (13)Het aandeel van de Nederlandse betrokkenheid wordtgeschat van 500 000 tot 600 000. (14)SAMENVATTENDDat u een tentoonstelling houdt over de Gouden Eeuw, de17e eeuw dus, is prima, wat mij betreft.Tenslotte is het van belang, welke periode in de geschiedenisook te belichten, zeker de 17e eeuw, die de bloeiperiodeis geweest voor de Republiek der Verenigde Nederlanden, ophandelsgebied en de basis gelegd heeft voor de Nederlandseexpansie in de wereld.Maar dan bent u dan ook zowel vanuit moreel alshistorisch oogpunt verplicht, voor het voetlichtte brengen wat de basis is geweest van die Nederlandseexpansie, althans in het Caraibisch gebied:De transatlantische slavenhandel en slavernij.Want op het bloed van de slaven is de gestolenrijkdom uit de Caraibische gebieden gebouwd.Geroofd door de WIC. [15]En op het bloed van de bevolking in het toenmalige”Indie” viel de rijkdom uit ”De Oost” de happy fewin de Republiek ten deel.Geroofd door de VOC. [16]Dit niet noemen, zoals u in uw tentoonstellinggedaan hebt, leidt tot geschiedvervalsing.Het zich in verheerlijkende, bewonderende zinuitlaten over de rijke Hollandse 17e eeuwers getuigtbovendien van een stuitend disrespect tegenoverhun slachtoffers:De slaven in de West en de onderdrukte bevolkingin de Oost.Ik weet niet, of er ook een schilderij hangt van eenvan de beruchtste massamoordenaars, Jan PieterszoonCoen [17]Weet u wat hij gedaan heeft bij een opstand op deBanda-eilanden?”Hij liet de hele bevolking op de Banda-eilanden uitroeien: 15.000 mannen, vrouwen en kinderen.” [18]Dat is genocide en ook in die tijd kwam het hem op stevigekritiek te staan, ook van de kant van de ”Heeren Zeventien” [VOC] [19],al was dat voor de VOC geen reden, de barbaarse politiekvan Coen te wijzigen. [20]Dat u hiervoor geen oog heeft gehad, vind ik een schande!SHAME ON YOU!EIS AAN U:Verander die malle aanhef van uw tentoonstelling ”Kijk ons Nou”,alsof het hier om mensen mer een positieve verdienste gaat [quodnon] en belicht op overtuigende manier de bloed-kantvan de door u bejubelde Gouden Eeuw, de transatlantischeslavenhandel en slavernij EN de bloedige onderdrukkingin ”Indie” [Indonesie dus]Zo niet, dan zal het consequenties hebben.U zult belanden op de vuilnisbelt van de geschiedenis.Dus word integer en willig deze eis in.Vriendelijk bedankt voor het lezen van deze briefVriendelijke groetenAstrid EssedAmsterdamNOTEN[1]”Heb je je ooit afgevraagd waarom de Nederlander vrijheid en gelijkheid zo hoog in het vaandel heeft staan? Het antwoord hangt levensgroot aan de muur in de vorm van dertig reusachtige groepsportretten in de Hermitage Amsterdam. Het museum wijdt een tentoonstelling aan de Hollanders van de Gouden Eeuw. De onderlinge verhoudingen van toen liggen aan de basis van de hedendaagse normen en omgangsvormen.”KIJK ONS NOU IN DE HERMITAGE[2]”Samen illustreren zij het verhaal van het voor Nederland zo typerende collectieve burgerschap.”HOLLANDERS VAN DE GOUDEN EEUW/[3]”Dertig reusachtige groepsportretten uit de 17e eeuw afkomstig uit de collecties van het Amsterdam Museum en het Rijksmuseum zijn sinds november 2014 voor het eerst verzameld in de Hermitage Amsterdam. Deze ‘broers en zussen’ van De Nachtwacht zijn uniek in de wereld en vanwege hun formaat zelden te zien. Ze tonen ons regenten, schutters en kooplieden van allerlei rangen, standen en religies, gebroederlijk naast elkaar. Rembrandts ‘Anatomische Les van Dr. Deijman’ en schuttersportretten van onder meer Govert Flinck en Nicolaes Pickenoy zijn slechts enkele voorbeelden van topstukken die in de Portrait Gallery of the Golden Age te zien zijn”PORTRAIT GALLERY OF THE GOLDEN AGE[4]IS GESCHIEDENISGESCHIEDENIS VAN HET KIELHALENRECHTSPRAAK IN DE 17E EEUW(6)
NEDERLAND BETUIGT SPIJT OVER SLAVERNIJVERLEDEN/GEEN SPIJT, MAAR EXCUSES/MENSENRECHTENSCHENDING ENIN NEDERLAND ANNO 2013ASTRID ESSED10 JULI 2013(7)KENNISLINKRUIM DRIEHONDERD JAAR BLEEF NEDERLAND DE BAASDE NEDERLANDSE SLAVERNIJGESCHIEDENIS IN DE OOST(8)WIKIPEDIATRANSATLANTISCHE SLAVENHANDEL(9)In het Statuut van het Internationaal Strafhof zijn misdrijven tegen de menselijkheid gedefinieerd als ‘moord, uitroeiing, slavernij, deporta tie, willekeurige gevangenneming, marteling, ver krachting, vervolging op politieke, raciale of religieuze gronden en andere onmenselijke daden, indien deel uitmakend van een wijdverbreid of stelselmatig patroon’.AMNESTY INTERNATIONALMISDRIJVEN TEGEN DE MENSELIJKHEIDCommentaar op De Slavernij, aflevering 4Het absolute dieptepunt in de bagatellisering van een misdaad tegen de menselijkheidCOMMENTAAR OP NTR SERIE DE SLAVERNIJ/AFLEVERING 4SANDEW HIRANEDERLAND BETUIGT SPIJT OVER SLAVERNIJVERLEDEN/GEEN SPIJT, MAAR EXCUSES/MENSENRECHTENSCHENDING ENIN NEDERLAND ANNO 2013ASTRID ESSED10 JULI 2013(10)´‘Maar op zee en in onze kolonieen deinzen we niet terug voor geweld”HOLLANDERS VAN DE GOUDEN EEUW(11)´´Slavernij is van alle tijden. Zowel in de klassieke oudheid als in de moderne tijd komen we slavernij tegen. Buitengewoon opvallend is dus de weerbarstigheid van dit instituut. Het is zowel een oud- als een modern instituut, dat is de paradox van slavernij.´´NINSEESLAVERNIJ(12)NEDERLAND BETUIGT SPIJT OVER SLAVERNIJVERLEDEN/GEEN SPIJT, MAAR EXCUSES/MENSENRECHTENSCHENDING ENIN NEDERLAND ANNO 2013ASTRID ESSED10 JULI 2013SLAVERNIJ EN JIJ