President Emmanuel Macron bracht van 27 tot 30 oktober een driedaags bezoek aan Marokko, vergezeld door een 120-koppige delegatie van ministers, bedrijfsleiders, kunstenaars, sportlui, enzovoort.

Centraal tijdens het bezoek stond de kwestie van de Westelijke Sahara en de strategische alliantie tussen Marokko en Frankrijk, zowel van Parijs als van de Europese Unie.

Op 29 oktober herhaalde Macron voor het Marokkaanse parlement het standpunt dat hij op 30 juli al in een brief aan de Marokkaanse koning had uiteengezet, namelijk dat “het heden en de toekomst van de Westelijke Sahara binnen het kader van de Marokkaanse soevereiniteit vallen”.

De Westelijke Sahara is een betwist gebied aan de noordwestkust van Afrika, in het noorden begrensd door Marokko, en in het zuiden en oosten door Mauritanië. Kaarten: Universalis, Wikimedia Commons / CC BY-SA 4.0

Tegen Internationaal Gerechtshof

Macron negeert daarmee dat de Westelijke Sahara sinds 1963 op de Verenigde Naties-lijst van “niet-zelfbesturende gebieden” staat, dat wil zeggen, gebieden waarvoor de Verenigde Naties het recht op zelfbeschikking erkent.

Ook het Internationaal Gerechtshof (ICJ) besloot in zijn advies van 16 oktober 1975 “dat de elementen en informatie die te zijner kennis zijn gebracht, niet aantonen dat er een band van territoriale soevereiniteit bestaat tussen het grondgebied van de Westelijke Sahara en het Koninkrijk Marokko”.

Tegen Europees Hof van Justitie

Macron gaat daarmee ten slotte ook in tegen de uitspraak van het Europees Hof van Justitie van 4 oktober 2024 over de overeenkomsten tussen de Europese Unie en Marokko die de Westelijke Sahara opnamen in het toepassingsgebied van deze handelsovereenkomsten voor visserij- en landbouwproducten.

Die uitspraak stipuleert: “De bevolking van de Westelijke Sahara heeft hier niet mee ingestemd. Deze overeenkomsten zijn gesloten met veronachtzaming van de beginselen van zelfbeschikking en de relatieve werking van verdragen.”

Zonder overleg met Frans parlement

Overigens heeft Macron dit standpunt ook nooit voorgelegd aan het Franse parlement.

Voor Franse grote bedrijven

Voor grote Franse bedrijven is de nieuwe positie het Élysée direct winstgevend. Het persbericht van het Élysée van 30 oktober vermeldt aan het einde een lijst met “Commerciële contracten”.

Op die lijst staan onder andere: de vergunning van het contract aan het Franse bedrijf Egis voor de hogesnelheidslijn Kénitra-Marrakech, de levering van materieel voor de aanleg van de treinsporen op deze lijn aan het bedrijf Vossloh, een contract dat is gegund aan Total-Energie voor de productie van groene waterstof, enzovoort.

Frankrijk lapt hier een fundamenteel recht – het recht op zelfbeschikking – aan zijn laars in ruil voor winst voor zijn grote bedrijven

In totaal zijn tijdens deze presidentiële reis een tiental grootschalige overeenkomsten gesloten.

Frankrijk presenteert zich altijd graag als het land van principes, rechten en waarden, maar lapt hier wel een fundamenteel recht – het recht op zelfbeschikking – aan zijn laars in ruil voor winst voor zijn grote bedrijven.

Samen met Marokko, belangrijkste bondgenoot van Israël in Noord-Afrika

Verder kondigde president Macron de oprichting aan van een strategisch partnerschap met het Koninkrijk Marokko, gericht op de regio, Afrika en het Midden-Oosten, aldus hetzelfde persbericht: “Op regionaal niveau benadrukten de twee staatshoofden het centrale belang, in hun bilaterale strategische dialoog, van Afrika en de Atlantische Oceaan, evenals de betrekkingen met de landen rond de Middellandse Zee en het Nabije en Midden-Oosten.”

“Ze kwamen overeen hun dialoog te ontwikkelen met het oog op het bevorderen van gezamenlijke initiatieven die erop gericht zijn om samen met de betrokken landen bij te dragen aan de veiligheid, stabiliteit en ontwikkeling van deze regio’s.”

Deze mooie intenties komen nota bene van een Franse president die door Mali, Burkina Faso en Niger hun land werd uitgewezen vanwege zijn neokoloniaal beleid, en van een Marokkaanse koning die een strategische bondgenoot is geworden van de genocidale staat Israël.

Meer informatie

– LDH, Westelijke Sahara: verklaring Emmanuel Macron in strijd met internationaal recht, persbericht van 29 oktober 2024