Over het wanbeheer van burgemeester Koen T’Sijen lopen zes dossiers.

Vooreerst zijn er de twee onderzoeken van Audit Vlaanderen. Daarin worden aan de hand van keiharde bewijzen, zijn eigen e-mails, een reeks van bestuurlijke inbreuken maar ook de strafbare feiten van belangenvermenging en van schending van het beroepsgeheim, aangetoond, opgesomd en besproken.

Dan zijn er vier strafdossiers, allen over mogelijke corruptie. Minstens één ervan steunt alweer op onweerlegbaar bewijs, een opname van een telefoongesprek.

Hoewel er alles aan gedaan werd om het allemaal geheim te houden sijpelde de waarheid toch door. Na Apache besteedde De Gazet van Antwerpen er meerdere artikels aan. Dat wijzigde in niets het kiesgedrag van de Boechoutenaren.

T’Sijen mag zijn wanbeleid met dezelfde meerderheid verderzetten. Dat doet hij dan ook met overtuiging. Het Ruimtelijk Uitvoerings Plan (RUP) Vijverhof, waar de miserie mee begon, wordt onmiddellijk opnieuw op de agenda gezet.

Het vorige RUP Vijverhof, de “appartementisering” van een typische parkvilla, strandde op burgerverzet. De Raad van State gaf de duizend ondertekenaars van dat verzet gelijk en vernietigde de bouwvergunning.

Door een vooraf gemaakte samenwerkingsovereenkomst tussen de burgemeester en de twee lokale bouwpromotoren werden de burgers immers buiten spel gezet. Ook de Raad voor Vergunningsbetwistingen gaf burgers gelijk.

Een vergunning voor het lozen van met PFOS verontreinigd grondwater in het grote project Het Midden werd eveneens vernietigd.

De strafonderzoeken over belangenneming en strafbare poging tot corruptie zijn intussen nog aan de gang. Recent werd er het dossier over het wanbeleid van het Autonoom Gemeentebedrijf Sneppenbos aan toegevoegd.

Ook daaromtrent liet T’Sijen zich van zijn beste kant zien. Hij zette de van belangenneming beschuldigde uitbater op zijn kieslijst. In zijn huidig bestuur verankert hij zelfs dezelfde beschuldiging. De dochter van de bouwpromotor wordt schepen.

Wie een antwoord wil op de vraag waarom het ook bij ons mogelijk is moet opnieuw naar Amerika kijken. De oorzaak is dezelfde: ook onze instituten die de democratische rechtsstaat moeten beschermen werken niet meer.

Vlaams Minister van Binnenlands bestuur Bart Somers (Open VLD) weigerde een tuchtprocedure te starten, hoewel de rapporten van zijn eigen agentschap Audit Vlaanderen er alle bewijzen voor aanreikten.

Om zijn verantwoordelijkheid te kunnen ontvluchten bedacht hij een nietszeggende en reglementair onbestaande maatregel van ‘verscherpt toezicht’. Zonder enige schroom haalde hij zelfs een bewijsstuk uit het dossier.

Ook de procureur te Antwerpen had geen zin om te vervolgen. Hij seponeerde de eerste audit, liet de vaststellingen van de auditeurs zonder gevolg en verzette zich tegen een behandeling van de andere dossiers in openbare zitting.

Waarom doet een minister niet wat zijn opdracht is, miskent hij daarenboven de rapporten van zijn eigen agentschap, en haalt hij zelfs zonder enige tegenspraak het bewijs uit het dossier? Waarom verzet de procureur zich tegen een behandeling voor de strafrechter in een openbaar en tegensprekelijk debat waarin iedereen, en dus ook de procureur, zijn zeg kan doen?

Het antwoord is erg duidelijk. Recente berichtgeving in de media wijst op het bestaan van een ernstig Vlaams fenomeen. “Vergunningenwaakhond keldert zes op de tien aangevochten projecten” (De Tijd, 5 augustus 2023). Hoe zou dat komen?

“Bijna de helft van alle gemeentelijke diensten Stedenbouw vermoedt dat er sprake is of was van een belangenconflict in het beleid, zo blijkt uit een anonieme rondvraag.” Vooral bij kleinere gemeenten is er frustratie.

Afhankelijk van de politieke strekking worden dossiers geweigerd of vergund. De ambtenaren verwijzen daarvoor in de eerste plaats naar vriendjespolitiek.

“Ze stellen vast dat familieleden van politici soms een vergunning krijgen voor bepaalde bouwplannen, terwijl andere gelijkaardige plannen tegengehouden worden. Of dat een bouwopdracht in de gemeente naar een bevriende projectontwikkelaar of architect gaat” (De Standaard, 4 augustus 2023).

Acht van de tien burgemeesters hebben banden met de immobiliënsector. Volgens verklaringen van de ambtenaren zitten de enveloppen tussen de plannen. Bijna een op de drie door de Raad voor Vergunningsbetwistingen vernietigde beslissingen is er een van de provincie Antwerpen.

Het fenomeen is dus erg goed gekend. Waarom het kan blijven voortwoekeren ook. Omdat noch de politiek-bestuurlijke noch de gerechtelijke overheden doen wat hun opdracht is. Meteen heb je ook een verklaring waarom de burger er geen vertrouwen meer in heeft.

Voor de huidige Vlaamse Minister van Binnenlands bestuur Hilde Crevits (CD&V) en voor de nieuw aangestelde Antwerpse procureur-generaal Guido Vermeiren ligt er dus werk op de plank.

Wie wil er wat aan doen en wie doet er ook wat aan?