De community ruimte is een vrije online ruimte (blog) waar vrijwilligers en organisaties hun opinies kunnen publiceren. De standpunten vermeld in deze community reflecteren niet noodzakelijk de redactionele lijn van DeWereldMorgen.be. De verantwoordelijkheid over de inhoud ligt bij de auteur.

Kleurt de Msasa vroeger rood in Zimbabwe?
Zimbabwe, Jasmijnrevolutie, Mugabe -

Kleurt de Msasa vroeger rood in Zimbabwe?

zaterdag 26 februari 2011 14:01
Spread the love

Vandaag  zaterdag viert Zimbabwe’s president Mugabe zijn 87ste verjaardag met een grootse politieke meeting. Buiten een hap uit de ceremoniële taart en het galspuien over de vijanden van de koloniale ontvoogding die hij tot stand heeft gebracht, zou hij ook wel eens een heikeler punt kunnen aansnijden: de volgende verkiezingsdatum. Sinds 2000 geeft deze aankondiging immers ook meteen aan wanneer de pletwals van repressie op de oppositie zal worden losgelaten. Dit jaar staat bovendien in het teken van het einde van de overgangsregering van nationale eenheid van 2009. Tegen het einde van het jaar moet een grondwetsherziening de weg effenen naar een stabielere democratie.
Onvoorspeld stak de Jasmijnrevolutie in Tunesië ook de lont aan de opgekropte frustratie van het jonge stedelijke volk in andere Arabische dictaturen zoals Egypte of Libië. Hiermee komt de hete adem van jonge internauten wel heel dicht in de verweerde nekken van de vrijheidsstrijders in Zimbabwe blazen. Vorig weekend werd in Harare al een eerste groep ‘samenzweerders’ gearresteerd die samen video’s over de Arabische revoluties kwamen kijken om ‘lessen’ te trekken. Betekent dit een eerste aanzet in een revolte tegen het regime dat al meer dan 30 jaar aan de macht is, en publiekelijk ver buiten de lijnen kleurt inzake goed bestuur en mensenrechten. Kan men naar analogie met Tunesië, van een ontluikende Msasarevolutie gewagen? De typische Msasaboom (Brachystegia speciformis) verliest tegen juni zijn bladeren, en neemt in september eerst een rode lentekleur aan vooraleer terug groen te worden. De groeiende speculaties over een revolutie naar Arabisch model zijn maar gedeeltelijk gefundeerd. Door de miljoeneninflatie , economische recessie en uitholling van de publieke dienstverlening staat het water de bevolking inderdaad aan de mond. En net zoals in de Arabische dictaturen houd je die maar beter, gezien de alomtegenwoordigheid van ordehandhavers en partijknokploegen. De dagelijkse overlevingsstrategie vereist eveneens het smeren van de corruptiemachine, eerder dan er verontwaardiging over te laten blijken. En als jongere mag je je gelukkig prijzen als een familielid zich als een van de drie miljoen Zimbabwanen in het buitenland om jou bekommert. Of als je zelf deze sprong kan wagen. Tot hier gaat de vergelijking duidelijk op.
De Zimbabwaanse constellatie verschilt echter grondig op drie punten. Vooreerst kent de economie onder de eenheidsregering voor het eerst opnieuw een groei en behoren de tijden van acute schaarste net tot het verleden. Buitenlandse donorgelden liggen in de koelkast, wachtend op de grote dooi die met de eenheidsregering zou worden ingezet. Ten tweede heeft de strategie van nepotisme en regionalisme in de herverdeling van economische en politieke macht tot een omvangrijkere elite geleid dan in de familiedictaturen van Ben Ali of Moebarak. De trouw die de legertop aan de ideologie en de leiders van de koloniale ontvoogdingstrijd zweert, dient ook in dit licht gezien worden. Een laatste belangrijk verschil ligt in de mobilisatiekracht van de achtergebleven bevolking. Ofschoon ook de mobilisatie in de Arabische steden buiten alle verwachting groot en langdurig blijkt, werken in Zimbabwe niet allen de ‘cultuur van de vrees’ voor de brutale staatsrepressie maar ook de anarchistische sociale mediacultuur tegen. Omwille van het overwegend rurale karakter, wordt de toegang tot internet maar op 13 procent van de bevolking geschat. Bovendien kent de samenleving een bijzonder pijnlijke en recente geschiedenis van infiltratie en verraad tijdens de kolonisatie en bevrijdingsoorlogen. Men is dan ook niet geneigd om zo maar de oproep tot verzet van gezichtsloze facebookers of twitteraars te volgen.
Het ziet er dus naar uit dat de Msasa ook ditmaal pas op het einde van het jaar zal bloeien en rood kleuren. Hoe rood hangt echter af van wat ‘de oude man’ bij de verjaardagstaart aankondigt. Gaat hij met stellige overgave een volledige ambtstermijn aan, inclusief een kiesstrijd in de meest letterlijke zin? Of dingt hij slechts voor een korte overgangstermijn mee, opdat de nieuwe grondwet en allianties voldoende garanties bieden dat de bevrijdiging van Zimbabwe door Mugabe en co. in steen gebeiteld is? Zoals de Msasa met een luide knal zijn zaden wegschiet? Of gaat hij voor een stille maar gevrijwaarde exit, en laat hij de politieke kemphanen onder de Msasa  tot  een nieuw vergelijk komen? In het licht van wat zijn Arabische collega’s overkwam, neemt de jarige de machtsoverdracht toch best wat meer ter harte wil hij voorkomen dat de Msasa diep bloedrood kleurt.

Evert Waeterloos

take down
the paywall
steun ons nu!