Zonder de illusie te koesteren ultieme verklaringen te kunnen aanbrengen, wil ik op een paar aspecten van de strijd in het Midden Oosten een persoonlijk licht laten schijnen. Waarbij opgemerkt zij dat een verklaring of begrip opbrengen voor daden die vele doden maken, geen goedkeuring of excuus vormt. Een adequaat perspectief vinden om alleen al te begrijpen wat er gaande is, lijkt alleszins al waardevol op zich. Een ramp die jou of je tijdgenoten overkomt zonder dat je ook maar kan vermoeden waarom, is nog lastiger te verteren, dat is bekend. Beide bedenkingen die volgen schreven we uit op onze sociale media in de laatste vijf dagen, geïnspireerd door de observaties, verslagen geboden door derden uit buitenlandse media en bedenkingen van landgenoten met diverse achtergrond, kijk en sympathieën. De gedachte, het nieuws dat intussen veertigduizend mensen, Palestijnen, zijn omgekomen in de oorlog die de Joodse regering en het leger hebben opgestart na de moordpartij door Hamas op 7 oktober 2023, is bijna niet te vatten en bijna ondragelijk. Wat kan die kant bezielen om met de aanvallen door te gaan?
Sommigen wijzen erop dat de Joden aan “voldoende afschrikking” willen doen; al decennia lang. Zij vrezen invallen in hun land.
In de beginfase van de geschiedenis van de “heilige thuisland” waar Joden massaal heil zochten na de tweede wereldoorlog en de nazi-misdaden op het volk gepleegd, was er een poging gekomen, geleid door Egyptische tanklegers, om de Joden “terug in zee te drijven”. De Jom Kippoer oorlog draaide echter tot verwondering van de hele wereld uit op een eclatante overwinning van het jonge Israëlische leger, dat in drie dagen de overwinning behaalde. De generaal Moshe Daian, met opvallende ooglap, was in die dagen begin jaren zeventig een bekend gezicht, ook voor jongeren zoals wij.
In het Noorden van Israël zouden tienduizenden burgers op de vlucht zijn gegaan uit angst voor aanvallen door Hezbollah, in de dagen voor Israël (de geheime dienst Mossad) de aanval inzette; eerst met het tot ontploffing brengen van de communicatietoestellen van Hezbollah medewerkers, en de laatste uren met bombardementen op Libanon.
Sommige observatoren houden intussen vol dat een groot deel van de “veertigduizend” wel degelijk uit gewapende militairen, leden van Hamas, zouden bestaan. Dat de ratio militairen/burgers zowat 1 op 2 zou zijn; dat dit cijfer in militaire kringen wereldwijd als “aanvaardbaar in oorlogstijd” zou worden beschouwd. Dat zijn feiten en opinies die verrassen voor wie enkel de berichten via grote media zoals de VRT en de grote kranten krijgt.
Een man, S, schrijft ter verklaring van de aanvallen van het Israëlische leger het volgende. De situatie is inderdaad ingewikkeld, complex. De houding van de Arabische staten in de omgeving lijkt soms onverklaarbaar in haar gebrek aan zorg voor de Palestijnen.
“Een directeur van de UNRWA, Alexander Galloway, stelde in 1952 reeds dat de Palestijnse vluchtelingen door de Arabische landen met opzet statenloos werden gehouden. De vluchtelingenproblematiek werd geïnstitutionaliseerd als onderdeel van een strategie om de staat Israël niet te erkennen en in een later stadium te blijven bestrijden. Het welzijn van de vluchtelingen was hierbij van geen tel. Dit leidde tot de bizarre situatie waarbij heden tot op vandaag 26% van de bewoners van de Westbank en 66% van de Palestijnen in Gaza nog steeds de officiële status van vluchteling dragen, en door de eigen autoriteiten nog steeds niet als volwaardige Palestijnse burgers worden beschouwd. Ze worden verplicht in vluchtelingenkampen te leven in Gaza en de Westbank. Ze zullen ook geen burger kunnen worden van een toekomstige Palestijnse staat omdat de Palestijnse Autoriteit er van uit gaat dat Israël hen ooit opnieuw zal opnemen. Dat is dus de diepere betekenis van de “Marches of return” in Gaza enkele jaren geleden… Zowel de Palestijnse Autoriteit als Hamas blijven de eigen bevolking gebruiken als politieke pionnen en hen een ‘recht op terugkeer’ voorspiegelen. Als Arafat in 2000 tijdens de Camp David onderhandelingen niet wenste in te gaan op het voorstel van Barak, dan had dit hoogstwaarschijnlijk te maken met het feit dat hij het nooit aan deze mensen verkocht zou krijgen dat er uiteindelijk geen ‘terugkeer’ zou zijn, en dat zij dus zonder enige reden, “voor niets” decennialang in ‘vluchtelingenkampen’ zouden hebben geleefd… Ook de buurlanden (Libanon, Syrië, Jordanië) zijn ‘hun’ Palestijnen liever kwijt dan rijk, en dus geen voorstander van een vredesakkoord zonder ‘terugkeer’. De Palestijnse vluchtelingen werden in het verleden steeds geëxploiteerd door de eigen leiders en door regionale spelers… Ook de huidige Gaza-oorlog dient het expansionisme van Iran… Wat een cynisch verhaal…”
Waarop Eva bedenkt:
“Daar ben ik het mee eens; de Palestijnse bevolking is al 76 jaar de pineut. Ze kunnen geen kant op en er is geen greintje hoop. In die zin kan ik de aantrekkingskracht van extremistische groeperingen als Hamas wel plaatsen, al is zeker niet elke Palestijn uit op de vernietiging van Israël. De meesten willen gewoon wat iedereen wil; een veilige plek waar hun kinderen een toekomst hebben en de vrijheid om te gaan en staan waar ze willen. Ik neem het op voor die mensen. Het gaat er bij mij nog steeds niet in dat elke jood ter wereld zich in Israël mag vestigen terwijl er 6 miljoen Palestijnen al generaties lang in kampen zitten. Als Europa en de VS van mening zijn dat zij niet terug naar Israel kunnen, dan stel ik voor dat we ze allemaal hier opvangen. Alle Israel-supporters kunnen hen hun huis en bezittingen afstaan, ter compensatie voor wat ze ginder hebben moeten achterlaten.”
“Voor WOI waren de joden in de minderheid in Palestina en leefden joden, christenen en moslims in vrede met elkaar. Ik vind het niet gek dat de Arabische bevolking niet opgezet was met de duizenden joden die daar hun toevlucht zochten en de zionistische aspiraties om daar een joodse staat op te richten, en nog minder met de terreur dat daarmee gepaard ging. Bovendien hadden de Britten al beloofd aan de Arabieren dat Palestina een onafhankelijke natiestaat zou worden na hun vertrek. Natuurlijk konden ze zich dus niet scharen achter het Partitionplan van de UN; in de eerste plaatst omdat ze nooit betrokken werden in de onderhandelingen maar nog meer omdat de verdeling totaal onaanvaardbaar was: de Joden zouden 56% van het territorium krijgen terwijl de Arabische bevolking dubbel zo groot was. Bovendien vonden ze dat de verdeling van Palestina sowieso het recht op nationale zelfbeschikking schond, wat ik helemaal terecht vind. Het was niet aan de UN om Palestina te verdelen. Stel je voor dat er plots 3 miljoen vluchtelingen uit het Midden-Oosten hier toekomen en de UN besluit om Vlaanderen te verdelen in een Arabisch gedeelte in Limburg, Vlaams-Brabant en Antwerpen en een Vlaams gedeelte in West- en Oost-Vlaanderen. Ik denk niet dat veel Vlamingen zich daar zomaar bij neer zouden leggen, en het is ook niet wettelijk. En dan hebben we het nog niet over de openlijke aspiraties van de zionisten als Ben Gurion om dat gebied mettertijd zoveel mogelijk uit te breiden, wat hen ook gelukt is. Nu zitten de meeste Palestijnen in kampen, of in Gaza of de WB. Nee, dit zootje is veroorzaakt door de UN en wordt in stand gehouden door de bondgenoten van Israel. Laat hen er dan ook maar de verantwoordelijkheid voor dragen. Misschien kunnen we Florida aan de Palestijnen geven…”
Waarop ik de bedenking maak: