Ze gaan traag maar ze gaan ver
Een groep Spaanse Indignados vertrok op 26 Juli in Madrid voor een lange voetmars naar Brussel. Hun motto is: “We gaan traag, maar we gaan ver”. Ook groepen uit Toulouse en nog andere plaatsen zijn al onderweg of hebben reeds een traject naar Brussel gepland. Zij roepen iedereen op om te participeren en zullen bij elke tussenetappe onderweg volksvergaderingen houden. Het is uitdrukkelijk de bedoeling om onderweg ideeën te verzamelen voor een groot congres. In België is reeds een ontvangstcommittee actief.
Het is nog niet duidelijk wanneer die verschillende marsen allemaal in Brussel zullen aankomen. Aanvankelijk werd 16 September vooropgesteld, maar zeker is intussen wel dat 15 oktober door Democracia Real Ya werd uitgeroepen als de internationale dag van de directe democratie.
Democracia Real Ya! is een massale beweging die zich zich verenigd heeft rond de strijd voor vernieuwing van het democratisch politiek systeem en de strijd voor sociale rechtvaardigheid. Het reageert tegen de soberheidspolitiek die opgedrongen wordt door de Europese regeringen en de financiële markten. Hun mensen voelen zich niet langer vertegenwoordigd door de traditionele politieke partijen (PSOA, PP in Spanje) en zeker niet door de niet-verkozen Europese Bureaukraten. Daarom eisen ze ook directe democratie in Europa.
Van een apolitieke beweging naar een massale politieke strijd
De Indignados van de Spaanse 15 Mei-beweging noemden zichzelf – zie hun eerste manifest – apolitiek maar hun oproep om niet te gaan stemmen bij de laatste gemeenteraadsverkiezingen kon ook wel als antipolitiek geïnterpreteerd worden. De beweging dreef aanvankelijk voor een groot deel op internetcommunicatie. #nolesvotes en #votachorizo waren de hashtags van hun campagne tegen de gemeenteraadsverkiezingen. En, sommige kiezers voegden ook daadwerkelijk een schijfje chorizo (Spaanse worst) bij hun stembrief. ‘Chorizo’ staat in het Spaans ook voor corrupte politicus. Bij deze verkiezing steeg het aantal stemmen voor kleine partijtjes en het aantal blancostemmen met 1 miljoen. Het aantal stemmen voor de PSOE daalde met 1;6 miljoen, maar de PP won slechts vierhonderd duizend kiezers bij. De beweging had dus wel degelijk invloed maar alsnog geen perspectief.
Tijdens de bezetting van de Plaza del Sol in Madrid had Democracia Real Ya wel haar eigen televisiekanaal met al vlug meer dan een 10 miljoen bezoekers. Niet mis voor een land van 45 miljoen inwoners. De beweging ging echter gelukkig niet alleen in de breedte maar ook in de diepte. Ze koos er resoluut voor om het debat aan te gaan met alle burgers EN misschien wel het belangrijkste, ze koos voor de face to face discussie op straat, op de pleinen tot diep in de dorpen van het achterland. Er werden ook solidariteitsacties gevoerd tegen de huisuitzettingen van burgers die hun leningen niet meer konden afbetalen. De beweging zegt zo meer dan 60 uitzettingen verhinderd te hebben. Het internet heeft misschien wel gezorgd voor de snelle verbreiding over het ganse land maar de verschillende acties, marsen en pleinbezettingen, het face to face debat, hebben wel degelijk gezorgd voor de verdere uitdieping van de strijd.
De eis van directe democratie voor Europa is geen klein bier als het werkelijk om een politiek project gaat en het niet blijft bij louter een slogan van enkelen. Maar aangezien de Indignados zelf stellen dat ze traag maar wel ver willen gaan, lijkt het er toch op dat ze de impakt van hun eisen beseffen. Deze eis komt op het juiste moment en is zeker een haalbare kaart. Europa verkeert momenteel in dezelfde hopeloos verdeelde en ondemocratische situatie als Zwitserland in de tweede helft van de 19de eeuw. Toen is daar onder druk van radicale democraten en socialisten directe democratie doorgevoerd op alle niveaus. In tegenstelling tot wat velen denken is directe democrtie een eis die voortkomt uit de socialistische beweging ten tijde van de Eerste Internationale. De grondlegger van de idee van Directe Democratie was trouwens een lid van de Eerste Internationale en een van de medeoprichters van de Duitse Socialistische Partij Moritz Wittinghauzen.
Democracia Real Ya werkte ook een voorstel uit dat regelrecht ingaat tegen de financiële politiek die gedicteerd wordt door de EU. Dit voorstel voor audit van de Spaanse schuld bevat onder andere de oprichting van een overheidsbank en roept op om de bankverliezen ontstaan door onverantwoorde speculatie niet langer af te wentelen op de burgers. Zij stellen dat de ontlenende banken al gul genoeg beloond worden voor het risico dat ze lopen bij een lening door de hoge interesten die ze krijgen. Dat ze bovendien die risicos nu afschuiven op de staat en zo op alle burgers, vinden ze hoogst onrechtvaardig.
Bronnen
Aanbevolen extra lectuur
Initative and Referendum institute Europe
Democracy International
