Wat een mooi en terecht pleidooi, die wens dat mensen elkaar weer zouden vertrouwen! Daar begint het allemaal mee, met diep vertrouwen. Persoonlijk ben ik dus, zoals in recente blogs nog aangegeven, ervan overtuigd dat het grotendeels wegvallen van de koesterende relatie die mensen als kind hadden met hun altijd beschikbare “huismoeder” voor schrikbarende achteruitgang heeft gezorgd. We dachten (ook vorig jaar nog bij monde van een paar Wetstraatpolitici) dat het moederschap iets van het verleden was, dat mama’s beter en nuttiger konden bijdragen leveren aan de samenleving via professionele arbeid buitenshuis, maar dat lijkt een nefaste visie.

Om het in biochemische termen uit te drukken: te weinig de ervaring van warm lichaamscontact meemaken in de kindertijd, komt neer op een gebrekkige dosis Oxytocine in je organisme. Oxytocine dat in de volksmond heet… het vertrouwenshormoon. Hoe kan je zo iets natuurlijks en van fundamenteel belang ooit vervangen? Al die uren van warme zekerheid? Al die oxytocine? Die moeders, vaders, ooms en tantes die de kleinen niet meer zoveel aanraken, dat creëert een onvervangbare leemte in het mystieke lichaam van de mens. ²

In mijn eigen bestaan heb ik zeer veel deugd gehad aan vriendschappen met serene, waardige, wijze oudere mannen. Op de avond van deze rouwdag zat ik bijvoorbeeld samen met onze oud professor filosofie bij een glas in het statige café Gambrinus aan de Grote Markt. Gedurende een jaar of tien mocht ik de man graag gidsen in de natuur en in de bossen bij de Zoete Waters in de Dijlevallei ten zuiden van onze thuisstad Leuven. Ik lees een stukje voor uit deel 4 van de gebundelde kortverhalen van A. Tsjechov, dat ik bij me heb. Het verhaal heet Angst. Het verhaal van mijn vriend, en na vier bladzijden voor te lezen, is mijn oude vriend aangenaam onder de indruk; hij noemt dit soort proza ‘interessant’ en kan niet geloven dat ik de passage niet vooraf had uitgekozen, maar ben beginnen lezen waar het boek open viel. Ook met de professor geschiedenis van de nieuwe tijd, die eveneens een jaar of drieënnegentig is, heb ik bijna twintig jaar een persoonlijke vriendschap onderhouden. Daarbij de wijze raad van de toenmalige assistent van professor Eddy Stols (die onlangs overleed), Luc Duerloo indachtig over vriendschap. Tijdens een studiereis naar Londen in het jaar 1986 hield hij ons jonge gezelschap van een vijftiental studenten voor, ik zal het nooit vergeten: “Kijk, ik rook mijn pijp met geurige tabak; die gaat regelmatig uit; de tabak dan telkens weer met de lange lucifer aansteken, dat hoort bij het ritueel van pijproken; op dezelfde manier moet je je Vriendschappen onderhouden: telkens opnieuw contact maken”. Na de geschiedenis van de irreversibele emigratie van onze papa enkele jaren voordien, stonden mijn oren wel naar dit soort advies: het is niet aangenaam wanneer mensen die betekenisvol zijn voor je ontwikkeling en welbevinden, uit je leven verdwijnen. Een kringetje van vrienden en kennissen om je heen opbouwen en in stand houden, is dat niet een van de meest natuurlijk-sociale gedragspatronen die je kunt verrichten? Doen personen uit allerlei volkeren precies dat niet al vele duizenden jaren? Om overeind te blijven in deze tijden met meer dan genoeg afleiding en genoegens, met digitale impulsen bij de vleet, lijkt het verstandig voldoende door de eeuwenoude tradities beproefde “good practices” te oefenen. Zoals ontmoetingen en gesprekken, maaltijd houden met vrienden, als typische momenten  in te lassen waar de tijdsdruk wegvalt. Waar je gehoord wordt. De omgang met oude vertrouwde mensen en de rust die zij uitstralen zelf, dat lijkt mij een goed antidotum tegen de spanningen, tegen bepaalde angsten en tegen het verlies aan vertrouwen in de Mens en in de Wereld.

Aan de andere kant van het spectrum is het zeker niet slecht waar mogelijk contacten en ontmoetingen met kinderen te koesteren. Ook in hun aanwezigheid heb ik ervaren dat, wanneer ik me tot op hun niveau kon “verlagen” en met hen om kon gaan als gelijke, ik alle zorgen van me af kon zetten. Kinderen zijn meestal heel wat energieker, meer onbevangen, vrolijk, vriendelijk ook en zeer open. Dat soort mensen ontmoeten is een krachtig middel tegen verlies van vertrouwen in het leven en in de wereld die meer en meer door technologie wordt overeind gehouden, gestuwd en helaas ook voor een stukje “ontmenselijkt”. Onpersoonlijk gemaakt. Dat kan het niet zo aangename sentiment van de Vervreemding oproepen en aanwakkeren, dat erg negatief op de innerlijke vrede kan inwerken. Behoud dus waar mogelijk het contact met het kind in jezelf, en laat dat innerlijke wezentje in contact gaan met kinderen om je heen. Een advies is dit dat aansluit bij wat wetenschappelijke auteurs daarover zeggen, en dat ontsproot aan eigen ervaringen; dat we meegeven in het besef dat dit ideaal niet voor iedereen binnen bereik zal liggen. Kwestie is ons in deze tijden niet te laten doen door angst of wantrouwen: zoals de professor emeritus filosofie en theologie het vanavond op het einde van de ontmoeting stelde: het is goed wanneer je je als mens, ongeacht wat je overkomt of wat je wordt aangedaan, goed weet te verdedigen.

Fvb695ttv20525