Als het om terrorisme gaat, kunnen media niet relativeren. Terroristen zaaien dood en verderf. De media zaaien angst.
Meer dan 60 doden door aanslagen in Mpeketoni in Kenia. Een ramp, ik wil dat niet bagatelliseren.
Maar laten we het fenomeen eens nader bestuderen. Het doel van de
terroristen is angst aanjagen bij de bevolking. En daarvoor hoeven ze
verrassend weinig te doen. Met enkele mentaal en fysiek getrainde
extremisten is redelijk snel veel geweld aangericht.
Vanaf daar nemen de internationale media het stokje over: zij creëren de
angst die het land onbestuurbaar maakt en de economie onderuit haalt.
Een correspondent die roept dat het met het toerisme
gedaan is, zonder te relativeren, is medeplichtig
Als je als correspondent wel gaat roepen dat het met het toerisme
gedaan is, zonder dat je de zaak relativeert, dan ben je medeplichtig.
Dan spreek je niet alleen voor je beurt – het moet immers nog blijken,
je creëert ook een selffulfilling prophecy.
De argeloze toerist kijkt zo vlak voor het seizoen immers wel uit als
een autoriteit als Kees Broere tegenover de NOS verkondigt dat: ‘steeds
minder toeristen naar Kenia komen’.
En als een instituut als Koert Lindijer in de Volkskrant schrijft:
‘De aanslag op Mpeketoni brengt ook de economisch zeer belangrijke
toerisme-industrie verder in de problemen’, dan lijkt Kenia me ineens
een minder ontspannende vakantiebestemming.
De correspondenten vertellen wat er feitelijk gebeurt. De aanslag,
wie er achter zit en hoeveel slachtoffers er vallen. Tot zo ver valt hen
niks te verwijten. Ze doen gewoon hun werk.
Maar wanneer ze vertellen dat het toerisme in gevaar komt door de
aanslagen, dan gaan ze te kort door de bocht. Dan vergeten ze de
nuances. Want wanneer je het aantal slachtoffers in perspectief plaatst
is het eigenlijk helemaal niet zo veel. En toeristen zijn wel de
laatsten die gevaar lopen.
Want wat is er nu helemaal aan de hand? Ja. Al Shabaab zaait dood en
verderf. Jaarlijks nemen ze tientallen levens weg. Soms zelfs meer dan
honderd per jaar.
Het
verkeer in Kenia eist per dag evenveel slachtoffers als het terrorisme in een jaar
Maar wat zijn dat voor cijfers in vergelijking met bijvoorbeeld het
aantal verkeersslachtoffers? De bronnen zijn weinig betrouwbaar, maar de
data die voorhanden zijn spreken over duizenden doden per jaar. Het
verkeer in Kenia, mag je gevoeglijk stellen, eist per dag grofweg net zo
veel slachtoffers als het terrorisme in een heel jaar.
Is Kenia een onveilig land? Zeker. Zeer onveilig. Ga niet naar Kenia, want het verkeer is dodelijk.
En het terrorisme? Het terrorisme is een lachertje! Zeker voor de
westerse toerist. Want waar worden de aanslagen gepleegd? Die lafaards
van Al Shabaab kiezen vrijwel altijd de makkelijke doelwitten: lokale
busstations, lokale kerken en lokale kroegen. Niet de nationale parken,
niet het Nationaal Museum, niet de grote hotels.
De aanslag op de Westgate Mall kwam nog het dichtste bij, al komen
ook daar nauwelijks toeristen. Maar dit is wel wat de media constant
blijven herhalen in plaats van te relativeren.
De terroristen mogen de media dankbaar zijn. Zij verzaken de
berichten in perspectief te plaatsen. De media zijn daarmee in de eerste
plaats schuldig aan het zaaien van angst. Niet die laffe terroristen.
Marc van der Sterren is freelance journalist en blogger bij FarmingAfrica.net