Tegelijk met de verhoging van het minimumuurloon tot het nog steeds schamele bedrag van 1,21 euro verzwakte en sloopte het bewind van Zelenski de toch al beperkte onafhankelijkheid van de vakbonden en hun mogelijkheden tot juridisch argumenteren. Een hoogtepunt in dat beleid was de arbeidswetgeving van december 2019, met onder meer de volgende bepalingen:
- Nulurencontracten zijn toegestaan. Dat wil zeggen dat de werknemers niet weten hoeveel uren zij kunnen werken, terwijl ze toch permanent beschikbaar moeten zijn voor het geval ze opgeroepen worden. Voor die beschikbaarheid worden ze niet betaald, alleen voor de gepresteerde uren. Of ze zullen opgeroepen worden, weten ze niet. Een akelige combinatie van onvrijheid en inkomensonzekerheid.
- Ontslagen hoeven niet gemotiveerd te worden. De werkgever kan met volkomen willekeur werknemers ontslaan, elke kritiek of elk protest of elke eis kunnen dus leiden tot ontslag.
- Individueel onderhandelde contracten worden gepromoot. Dat komt erop neer dat de werkgever het loon bepaalt, want omwille van de hoge werkloosheid kan de werknemer geen eisen stellen. In ondernemingen met minder dan 250 werknemers – dat zijn meer dan 95 % van de bedrijven – hoeven geen collectieve arbeidsovereenkomsten onderhandeld te worden.
Daarnaast werden de toch al verzwakte vakbonden beroofd van hun vermogen. Uit het Sovjettijdperk hadden ze nog immobiliën, ze bezaten gebouwen en gronden. Dat zijn “resten” uit de Russische tijd die Zelenski via onteigening afpakte. Daarmee is ook de materiële basis van de vakbonden weggeroofd.
Wat doet de EU om de “Westerse waarden” inzake werknemersrechten te vrijwaren of te herstellen?
Tegen deze afbraak van de werknemersrechten en van wat overgebleven was van syndicale organisatie en macht protesteerden honderdduizenden Oekraïners, maar in de Westerse media was daar weinig of geen aandacht voor. Op 9 september 2021 stuurden Europese syndicale organisaties aan de Oekraïense regering en aan het EU-comité dat met de integratie van Oekraïne belast was een brief. Daarin wezen ze erop dat de nieuwe Oekraïense arbeidswetgeving een schending is van alle werknemersrechten die door de UNO erkend zijn en die welke gehanteerd worden door de ILO (International Labour Organisation), en zelfs van de toch al lage normen van de EU. Daar kwam geen reactie op.
Je kan je alweer afvragen waarom de EU zozeer Oekraïne omhelst en prijst en verdedigt. Een geheime sympathie voor de sloop van werknemersrechten en het vrij spel geven aan ondernemingen? Stille hoop op uitbreiding van de “deregulering” van de arbeid?
—————-
De in het Engels gestelde brief van 9/9/2021 is te lezen op: http://pmguinfo.dp.ua/images/photo-news/09_2021/original_lista.pdf Hij is gericht aan president Zelenski, aan de premier, aan de voorzitter van het parlement (deVerkovna Rada) en een aantal andere ministers en politieke functionarissen. Hij begint, vertaald, als volgt:
Geachte heren,
Naar aanleiding van onze eerdere brief die we u in mei van dit jaar hebben gestuurd, schrijven we u opnieuw om onze ernstige bezorgdheid uit te spreken over de aanhoudende regressieve hervorming van de arbeidswetgeving die in Oekraïne plaatsvindt.
Deze brief is verzonden namens het Internationale Vakbondsverbond (ITUC), dat 200 miljoen werknemers in 163 landen en gebieden vertegenwoordigt en 332 nationale aangesloten organisaties heeft, en het Europees Vakbondsverbond (EVV), dat 45 miljoen leden van 90 vakbondsorganisaties vertegenwoordigt in 38 Europese landen.
In onze eerdere correspondentie hebben wij uw aandacht gevestigd op verschillende wetgevingsvoorstellen die in behandeling zijn bij de Verkovna Rada van Oekraïne en die onverenigbaar zijn met de internationale arbeidsnormen vervat in de ILO-instrumenten, evenals onverenigbaar met regionale instrumenten, zoals het Europees Sociaal Handvest en het acquis communautaire van de Europese Unie. Wij hebben ook uw aandacht gevestigd op het gebrek aan goed overleg met de vakbonden over deze wetten.
We hebben onder meer onze zorgen geuit over het wetsontwerp nr. 5388 over de deregulering van arbeidsverhoudingen en over het wetsontwerp nr. 5371 over wijzigingen van bepaalde wetgevingshandelingen met betrekking tot de vereenvoudiging van de arbeidsverhoudingen voor kleine en middelgrote bedrijven en over het verlichten van de administratieve lasten inzake het bedrijfsleven en het wetsontwerp inzake de veiligheid en gezondheid van werknemers op het werk.
Wij herhalen dat deze ontwerpen ernstige zorgen baren wat betreft de onverenigbaarheid van de bepalingen ervan met de internationale arbeidsnormen. Wij willen graag uw aandacht vestigen op het feit dat deze ontwerpen onlangs zijn onderworpen aan een technische analyse, uitgevoerd door deskundigen in het kader van twee technische samenwerkingsprojecten van de ILO: het technische samenwerkingsproject “Rights at work: Improving Ukraine’s compliance with key International Labour Standards ” en het EU-IAO-project “Naar veilig, gezond en niet-zwart werk in Oekraïne”. De experten hebben hun bezorgdheid uitgedrukt over het niet-overeenstemmen van heel wat regelingen in deze ontwerpen met internationale normen inzake arbeid.
(…)
(Wordt vervolgd)
https://www.industriall-union.org/ukrainian-unions-oppose-anti-worker-labour-law-reform
