Over kansarmoede en armentekort

“ Je bent gelukkig, je hebt het goed, je hebt geen financiële zorgen. Maar toch knaagt het wat, je wil iets veranderen in de maatschappij. In Antwerpen organiseert de vzw Armentekort opleidingen tot buddy. Kansrijke buddy’s leren er om kansarme mensen bij te staan. Kan dit de kansarmoede uit de wereld helpen? Panorama focust 2 jaar lang op een uniek sociaal experiment. Zondag, 22 mei om 20u10 op Canvas.”

Met belangstelling zaten we zondagavond voor de buis.

Er was iets vreemds met de uitzending. Al vanaf het begin. Men kreeg mij niet overtuigd. En dan heb ik het niet over alle goede bedoelingen die de revue passeerden. Ook niet over het idee van het buddy systeem wat absoluut niet nieuw is en dat haar waarde al meermaals bewees. Ik denk spontaan aan ‘een Paar Apart’ waarbij iemand die in armoede leeft dingen samen doet met iemand die niet in armoede leeft en zo diens netwerk verbreedt.
 

Opschalen

Het waren de termen opschalen van 50 naar 500 en dan naar 5000 die me deden fronsen. En de uitspraak ‘We willen binnen 10 jaar een model hebben waarbij je een pakketje kan afleveren over hoe je kansarmoede aanpakt.’ en ‘Het systeem verdient zichzelf terug. Een werkloze kost de maatschappij 33.000 euro per jaar dus als 1 op 10 werk vindt, betaalt het project zich terug in 1 jaar tijd. ‘ Armoede en kansarmoede gaan over meer dan enkel het hebben van werk. Soms is werk een deel van de oplossing om uit de armoede te geraken. Soms ook niet. 

Is Armentekort een systeem voor de brave hardwerkende middenklasse om zich beter te voelen?

Waar bleven de kritische vragen van de reportagemakers? Waar was de diepgang na een project 2 jaar gevolgd te hebben? Waar was de gekleurde armoede die ik zelf dagelijks tegenkom? En is kansarmoede te herleiden tot enkel zelfwaarde en geloven in jezelf? Het is zeker belangrijk. Maar is dat de toverformule? Is het allemaal zo eenvoudig? Of is de reportage en het project een manier om kansarmoede bij een breed publiek bekend te maken? Is Armentekort een systeem voor de brave hardwerkende middenklasse om zich beter te voelen? Vragen die ik als reportagemaker zou gesteld hebben. Al was het maar om ze weerlegd te zien. 

Buddy’s

Alle respect voor de buddy’s Sara en Tom en ik geloof 100 % in hun goede bedoelingen. En chapeau als er een klik is tussen een kansarme en kansrijke en als dit werkt zoals we in de reportage heel mooi zagen gebeuren bij Tom en Dirk. Er zijn talrijke gelijkaardige initiatieven die niet zo uitgebreid in de media komen en vaak kleinschalig zijn. De slaagkracht van zo’n projecten hangt vaak af van vertrouwen winnen, in de diepte werken, van tijd nemen, van investeren in mensen, van durven falen en steeds weer opnieuw beginnen.

Sociale sector 

Ik geloof dan ook in een sociale sector die in de diepte werkt, die luistert naar mensen en daar tijd voor kan maken in tegenstelling tot wat Tom zei dat professionelen geen tijd meer hebben om te luisteren. Ik geloof in professionals in de sociale sector. Ik geloof in vrijwilligerswerk. Ik geloof ook in het buddy systeem als het goed omkaderd wordt. In die zin is opschalen niet zo simpel als het lijkt.Ik geloof in de kracht van mensen om op hun tempo en binnen hun mogelijkheden vooruit te gaan. Werk hebben is hierbij niet het enige wat telt en is niet zaligmakend. Ik geloof in een overheid die investeert in de sociale sector, ook in kleinschalige initiatieven en in experimenten. Ik geloof in de kracht van mensen. Met vallen en opstaan. Ik geloof in opstaan maar ook in mogen vallen en daar niet voor veroordeeld te worden.
 

De vermarkting

Ik geloof veel minder in ‘de vermarkting’ van de sociale sector en ook minder in ‘de vermaatschappelijking van de zorg’, zeker als er tegelijkertijd bespaard moet worden. Ik geloof ook niet in het simplificeren van de term kansarmoede in termen zoals ‘schaalbaarheid’. Maar als het tegendeel bewezen wordt, sta ik op de eerste rij om te applaudisseren. Beloofd. 
 
Veerle Beernaert, 23 mei 2016. 
De volledige Panorama uitzending, is te bekijken op: http://deredactie.be/cm/vrtnieuws/videozone/programmas/panorama/2.44358
  
Artikel op sociaal.net: http://sociaal.net/opinie/opschalen-mensen-armoede/ 
 
 
https://www.facebook.com/notes/veerle-beer/over-kansarmen-en-armen-tekort/1070254243047952