Je zou maar een kind in Israël zijn. Van bij je geboorte hoor je verhalen over onderdrukking van je volk, aanvallen op je cultuur en de nood aan verzet. De Israëlische kinderen worden de gevaren van het antisemitisme met de paplepel ingegeven en de Palestijnse kinderen leren zich verzetten tegen de gevolgen van de Nakba zoals wij als Belgische kinderen werden gewaarschuwd voor de vreemde man die je in de straat snoepjes aanbiedt. Een kind laat zich snel beïnvloeden door deze beangstigende boodschappen en de gevolgen kan je zelden inschatten. Ben ik door mijn voorzichtige kindertijd gespaard gebleven van een ontvoering of enkel van een extra tandartsbezoek door het weigeren van snoep? Leven de Israëliërs en Palestijnen nog door hun waarschuwende opvoeding of was de paranoia ongegrond? Steeds zeer moeilijk om een preventieve actie te evalueren.

Het jeugdwerk in dit land heeft de belangrijke taak om de kinderen in een veilige omgeving eens weg te nemen van deze dreigende woorden en hen onder te dompelen in een wereld van fantasie en mogelijkheden die het leven binnen de maatschappij zelden biedt.

De maand voor mijn aankomst heeft mijn organisatie negen kortfilms gemaakt en ik was zeer benieuwd naar de resultaten er van. Wat zijn de gedachten en interesses van deze kinderen als je hen wegvoert van de moeilijke realiteit?

In de eerste kortfilm werd een Palestijnse jongen ingeschakeld als Israëlisch informant en natuurlijk is de moraal van het verhaal dat je niets kan winnen door te collaboreren met de vijand. De tweede film was hoopgevender. Hier werd een tirannieke vader opgevoerd die zich schaamt voor zijn zoon die in een rolstoel zit. De dochter bevrijdt de jongen uit zijn kamer en door de hulp van wat sociale diensten ziet ook de slechte vader de kwaliteiten van zijn zoon. Prachtige boodschap, toont mooi de patriarchale maatschappij en sluit af met de zin “aanvaard gehandicapten anders dood je ze twee keer”. Ik vroeg mijn collega’s of mensen in een rolstoel hier als “reeds dood” aanzien werden en niemand kon me juist uitleggen hoe ik het wel moest interpreteren. Misschien was de moraal van het verhaal vatbaar voor verbetering maar voor één keer kwamen er geen militairen in voor. In zes van de volgende getoonde kortfilms werden onder andere kinderen door militairen verhindert om naar school te gaan, werden de gevolgen van de laatste bombardementen op Gaza getoond,…

Allemaal zeer leerrijke beelden om de leefwereld van de kinderen te leren kennen maar geen kind die door de het maken van een film even aan zijn dagelijkse sleur kon ontsnappen. De organisatoren bewonderden in hun nabespreking de acteurs die in hun zomervakantie voor drie weken ononderbroken aan de films hadden gewerkt en bijgevolg ook de helft van hun vakantie pamfletten hebben zitten maken tegen de bezetting van hun land. De kinderen werden onder het motto van ontwikkelingswerk getraind tot activisten in de strijd tegen het onrecht dat hun wordt aangedaan. Aan beide kanten van de muur hebben de kinderen geen kans om in onschuld op te groeien en de middelen die uitgetrokken worden voor het creëren van deze schaarse onschuldige momenten worden jammer genoeg ook vaak besteed aan de strijd tegen het antisemitisme of de bezetting.

De regisseurs van de film vertelden me dat dit de thema’s waren waar de kinderen het liefst rond wilden werken maar een creatieve jeugdwerker kan de gedachten juist op een natuurlijke laten afglijden van de realiteit. Een kind is hier anders nooit kind en een jeugdwerker is hier blijkbaar ook geen jeugdwerker maar ook weer een activist die de kinderen als fotogeniek materiaal voor de lens brengt.

Sedert mijn aankomst in het land zag ik onder de vrijwillige hulpverleners grotendeels mensen die als regisseur of fotograaf actief waren. Zij vervullen de broodnodige taak om het onrecht dat beide bevolkingsgroepen wordt aangedaan in het nieuws te houden maar de mensen die het onrecht willen ombuigen ontbreken al te vaak.

Dit conflict is duidelijk te mediageniek geworden. Iedere hulp bevat het sensibiliseren van de bevolking die sowieso van bij de geboorte non-stop de wandaden van de andere bevolkingsgroep door de strot geramd krijgt. Hopelijk komen er spoedig demonstraties met minder journalisten dan demonstranten. Hopelijk ondernemen er ooit meer mensen zaken in het belang van de bevolking dan dat er mensen aan de zijlijn staan te noteren wat er allemaal misloop.

T.T.

Deze reportage kwam tot stand met de steun van het Fonds Pascal Decroos: