Hebt U de beleidsverklaringen van Kris Peeters en Elio Di Rupo gevolgd? Dan is U mogelijk opgevallen dat het er wel erg unisono aan toe gaat. Er zijn twee dingen belangrijker dan al de rest: een budget in evenwicht en competitiviteit.
Die budgettaire orthodoxie komt van Europa. Waar wij als kleine Belgjes bijzonder hard aan meekleuren, maar dat terzijde. Ja, van Europa moeten we tegen 2015 het deficit wegwerken. Het is een voorwaarde uit het “Fiscal Compact”, opgelegd door Duitsland om hun namaak-solidariteit thuis te kunnen verkopen. Opgelet, de gewone europese burger IS solidair met de landen in moelijkheden. Alleen zijn de zogenaamde reddingen van landen eigenlijk reddingen van Europese banken. 80% van de redding van Griekenland ging naar Duitse, Franse en Griekse banken.
Op één of andere manier is er een ongelooflijke PR-stunt gelukt. Je hebt een crisis, veroorzaakt door de banken. Die banken worden zonder debat ten gronde en zonder een afrekening gered. In België dan nog door een demissionaire regering met een gigantisch belangenconflict, maar dat terzijde. Een percentje of tien bij de staatschuld, hoppa. En daarna slaagt men er in van het debat te laten gaan over de te hoge staatsschuld, en wordt er volop rondgekeken om onze welvaartsstaat uit te hollen, want uiteraard is het de geldverslindende overheid en onze al te riante sociale zekerheid die het probleem zijn. Van een succesvol afleidingsmaneuver gesproken. En dat economen (Paul Krugman, Joseph Stiglitz, Paul De Grauwe) zeggen dat besparen op de overheid in tijden van crisis een dom recept is? Of dat het IMF moest toegeven dat ze de negatieve effecten van besparingen in Zuid-Europa onderschat heeft? Naastkijken, orthodox zullen we zijn.
En dan is er ook de eeuwigdurende heilige graal competitiviteit. Jawel, in een via het “vrijhandels”-triootje TTIP, TPP en TISA weldra nog eenzijdiger geglobaliseerde wereldeconomie moeten wij gewoon competitief blijven, en dan komt alles goed. Iedereen blijven voorthollen achter eeuwigdurende groei, al de gegenereerde rijkdom zal ooit op onze hoofden neerregenen. Een discours dat van Reagan komt, en zo lek is als een zeef. Inderdaad, we zijn niet vergeten dat er 35.000 miljard euro in offshore-accounts geparkeerd staat terwijl grote bedrijven op grote schaal belasting ontwijken.
Bijzonder verfrissend was het dan om gisteren het debat tussen de partijvoorzitters te zien, waar Wouter Van Besien als enige niet gelijk in het bovengenoemde straatje ging hollen zonder omzien. Hij schetste, O de horror, eerst de context. Die van een BANKENcrisis. Dat het toch onbegrijpelijk is dat er nog geen hervorming is van de banken. Maar we doen dat, met Europa, zei Wouter Beke. Kijk maar, bankentoezicht! Hij zei er niet bij dat wij Belgen mee garant staan voor het reddingsfonds ESM en dat banken met nood aan kapitaal daar in de toekomst rechtstreeks in kunnen grabbelen. Hoera! U valt een beetje van uw stoel? Tja, een debat over dat soort dingen is enkel weggelegd voor het Duitse parlement lijkt het wel. En dan zei Bruno Tobback dat hij met belangstelling uitkeek naar de voorstellen omtrent de hervorming van de banksector van minister Koen Geens. Anders ik wel – elke hervorming die niet neerkomt op een scheiding van consumentenbankieren en zakenbankieren, of die gewoon niet uitgevoerd wordt, is een regelrechte schande. We weten dat ons spaargeld mee in het vizier is bij bankenreddingen, sinds Cyprus en Jeroen Dijsselbloem. We wéten dat de grootbanken en hun gigantische derivatenportefeuilles reuzen op lemen voeten zijn. Die scheiding dan niet doorvoeren is ronduit crimineel.
It’s the stupid economy, en in een normale wereld staat die ten dienste van de mensen. Dat is duidelijk niet het geval. Bijgevolg is de economie tot heilige graal verheffen zónder naar die context te kijken boerenbedrog. Mogen we het eindelijk eens over het systeem gaan hebben? Ik durf wedden van Erika wel.