In Frankrijk escaleert de strijd om de genderneutrale spelling, de “écriture inclusive”. François Jolivet, volksvertegenwoordiger van de LREM, de partij van Macron, heeft een wetsvoorstel ingediend om deze schrijfwijze te verbieden in administratieve documenten en ook voor alle personen die in of voor een openbare dienst werken. Deze spelling zou een daad van “persoonlijk militantisme” zijn, die de boodschap vertroebelt en het leren van de Franse taal bemoeilijkt. Tegelijk werd in de media bekendgemaakt dat bij een examen aan de universiteit het niet gebruiken van de genderneutrale spelling voor puntenverlies kan zorgen en dat er diensten zijn die mails in traditionele spelling niet beantwoorden… En – dat kon niet uitblijven – in de lezerscommentaren van de media lees je over “Onze islamogauchistische experten, pedagogisten die de nationale opvoeding en het hoger onderwijs noyauteren en destabiliseren (…) Delirium van gauchistische boosdoeners.” en wordt er gesproken over “criminele socialisten”. Van haar kant sprak de mottenballenkast die Académie française heet van een “dodelijk gevaar” voor de Franse taal…
In de discussie over de inclusieve spelling worden nogal wat zaken met elkaar vermengd. Om te beginnen is er de ideologische kant van de zaak. Conservatieve stemmen wijzen de feministische maatschappijanalyse die ze achter de nieuwe spelling zien helemaal af en spreken bijvoorbeeld over de “veronderstelde” suprematie van het mannelijke over het vrouwelijke in de samenleving of zien een links complot. Dan heb je de taalkundige kant: kloppen de analyses en beweringen van de voorstanders van de nieuwe spelling linguïstisch? Wat is de relatie tussen woordgeslachten en maatschappelijke genderstructuren? Hoe zit het met de leesbaarheid van teksten in de inclusieve spelling? De pedagogische overweging is dan weer: wordt het leren van de taal en haar spelling niet bemoeilijkt in het nieuwe systeem?
De estheten zien de schoonheid van de Franse taal ten onder gaan. De juristen stellen vast dat de bestaande praktijk in heel wat scholen en universitaire instellingen niet in overeenstemming is met de officiële regelgeving die de nieuwe spelling verbiedt. En tot slot is er de pijnlijke kwestie van de sociale omgang met de twee systemen. Studenten meer of minder punten geven volgens de spelling die ze volgen is dubieus: het is een dwangmechanisme om een ‘progressieve’ spelling op te leggen. En een boycot van een professor die een lezing komt geven om de klassieke spelling te verdedigen, getuigt ook niet van respect voor de academische vrijheid en van wetenschappelijke ingesteldheid. Het wettelijk verbieden van de nieuwe schrijfwijze is een autoritaire oplossing die het maatschappelijk en wetenschappelijk debat kortsluit en allerminst democratisch is.
Het beste zou wellicht zijn dat er een afkoelingsperiode komt en een de-ideologisering en dat de verschillende aspecten van het probleem eens grondig geïnventariseerd en waar nodig verder onderzocht worden. Maar de gang van de geschiedenis lijkt eerder te gaan naar verdere escalatie, het autoritair doorhakken van knopen, en de te verwachten verzuring en subversie. Vive le République!
https://www.lefigaro.fr/actualite-france/ecriture-inclusive-mode-d-emploi-d-une-lubie-20210223
