Niet iedereen heeft het goed, niet elke mens kan nog verder. Hier aan de Lei in Leuven hebben wij als passanten vanmorgen (070223) een politieteam erbij gehaald nadat we een vrouw van Oost-Aziatische afkomst, een jonge dertiger, kennelijk in eenzame wanhoop op haar rugzakje zagen knielen. Het hoofd bijna tegen de grond, als in nederig smeekgebed verzonken, in de vrieskoude, nabij een publiek toilet bij de Dijle-oever…
Sommige gebruikers van sociale media zien dit soort berichten en beelden liever niet. Ik heb er goed over nagedacht voor ik dit beeld en de woorden erbij, deelde. De uitdrukking “Een beeld zegt meer dan 1000 woorden” gaat immers zelden op. Hier zien we heel concreet wat het betekent wanneer observatoren, columnisten, sociologen, en filosofen zoals Herman De Dijn, en ikzelf onze lezers een spiegel voorhouden en trachten van koers te laten veranderen wanneer wij aanklagen “Pas op! Het sociale Weefsel ontrafelt!”. Als we oproepen meer “tijd te verliezen ” met gesprekken met elkaar, ook met nog onbekende passanten onderweg. En zeker met vrienden of kennissen, en soms zelfs familie, die weg dreigen te kwijnen in vereenzaming. Om dit soort pijnlijke toestanden te helpen vermijden vermelden we in onze blogs, berichten en essays geregeld een gratis hulplijn als Tele-Onthaal, waar we zelf jarenlang mee de hulpverlening hebben georganiseerd. Om dit soort momenten van leed en ellende pogend te vermijden, verwijzen wij naar boeken als “De kleine ontmoeting ” van sociologe Ruth Soenen. Gaan we over de grote waarde van het luisteren. Het belang van tijd te maken om anderen “op verhaal” te laten komen.
Daarom verwijs ik geregeld naar handboeken als dit van Manu Keirse , gelukkig al meer dan 25 keer herdrukt, “Helpen bij verlies en verdriet” . Daaróm geef ik hier geregeld de woorden en het appel weer van een profetische dokter als Dirk De Wachter en zijn oudere collega Piet Nijs, ook een heraut van de medemenselijkheid, en van wijze, ervaren schrijvers die de oproep tot meer Medemenselijkheid herhalen, zoals Mark Eyskens.
Dit signalement wil ook op sprekende, concrete manier de ogen openen voor het feit dat we allemaal mensen zijn, en dat wil ook zeggen, kwetsbare wezens. Ook juist de ” vreemdelingen”. Ik wil met deze foto en bedenkingen ingaan tegen de bekende groeperingen die op laaghartige manier de samenhorigheid van een beperkte groep streekgenoten menen te mogen bevorderen door het zwart maken van andere soorten mensen. Door willekeurig en op goedkope, doorzichtige manier vijanden te kiezen en tot xenofobie en racisme op te roepen. “Hits op en heers!” lijkt hun motto, zoals Vasily Grossman het beschrijft in zijn pakkende kortverhaal over de Duitse wandaden in de tweede wereldoorlog “De oude onderwijzer”, dat ik momenteel lezende ben.
Dit soort scène trekt ook mijn aandacht omdat ik goed besef dat een moment van culminerende ellende vaak te maken heeft met financiële uitdagingen en gebrek. Vanuit dit soort empathie heb ik drie dagen geleden uitgebreid weerwerk geboden aan een kamergeleerde als Maarten Boudry. Die had op zijn pagina op Facebook gesteld dat stijgende ongelijkheid geen probleem hoeft te zijn, en dat wij de herverdeling en de zorg voor hulpbehoevenden misschien beter aan grote bedrijven en aan puissant rijke personen kunnen overlaten. In vormen van ouderwetse weldadigheid, zoals het voor een deel eraan toe gaat in de Verenigde Staten van Amerika. In mijn kritiek brak ik een lans voor het democratische systeem van de verzorgingsstaat dat ons land hanteert. Een land waar alleenstaande ouders, voormalige patiënten, zieken, minder krachtige mensen en armen allerhande rechten krijgen. Voordelen als het statuut van Verhoogde Tegemoetkoming, dat medicijnen en geneeskundige hulp beter koop maakt, dat recht geeft op een reductie van de tarieven bij het gebruik van trein en bus en voor verwarming; dat in principe (!) toegang geeft tot betaalbare sociale huurwoningen met standaard woonkwaliteit. Het probleem met dit laatste model blijft echter groot, dit heeft uitgebreid op allerlei fora en in kranten de aandacht, ook in mijn blogs en berichten.
Dit beeld heb ik gemaakt na mij ervan te vergewissen dat er goed voor betrokkene werd gezorgd. Bij een vorige gelegenheid heb ik persoonlijk de politie verwittigd, wanneer een vrouw, eveneens met een kleurtje, wanhopig zat te huilen op de stoep. Ik ben bij die persoon gebleven, heb er trachten mee te praten, en heb kunnen zien hoe mijn medeleven en respect de aangekomen politie inspecteurs inspireerde. Hoe zij, niet goed in staat zelf hulp te bieden, de sociale patrouille van hun dienst hebben geroepen. Vaak is een openlijke crisis voor mensen in nood een keerpunt. Zij begrijpen zelf dat de situatie voor hen onhoudbaar wordt, en gaan nadien aangeboden hulp van deskundige diensten beter aanvaarden.
Hoopvol
Uit onderzoek in vele landen blijkt soms dat wanneer een persoon in een stedelijke context in nood raak, massa’s mensen passeren zonder hier aandacht aan te besteden. Andere statistieken geven aan dat toch meestal een paar mensen zich om de getroffen medemens bekommeren. Het was hoopvol te merken dat dit ook vandaag in Leuven het geval was. Inwoners van beide kunne en van uiteenlopende leeftijden hielden de wacht bij de onfortuinlijke Chinese, en hielpen het opgeroepen politieteam de weg naar de plek van het onheil te vinden. De compassie, de solidariteit (voor de socialisten), de naastenliefde (voor de christelijk gevormden), ze is de wereld nog niet uit.
N.B.
Wie het moeilijk heeft zijn leven op de sporen te houden, kan 24/24 bellen met de hulplijn Tele-Onthaal, bereikbaar op het nummer 106 en via chat. De dienst beschikt over tientallen adressen van organisaties, de zogenaamde Sociale Kaart, die indien de beller dit wenst, kunnen ingeschakeld worden. Voor veel mensen in acute nood is echter een goed gesprek dat toelaat de dingen op een rijtje te zetten, begeleid door een vriendelijke stem van een medemens, al het belangrijkste, zo wijst de praktijk uit. Wie de wanhoop hoog zit, en met zelfdodingsgedachten kampt, kan ook bij de preventielijn terecht op het nummer 1813.
Foto ©Stef Hublou 2023. Exclusief delen van het bericht als geheel op Facebook.
