Eens je een ‘onmisbare’ status verworven hebt wil je die natuurlijk niet kwijt. De aandacht gaat dan overmatig naar het behoud van de eigen positie, het eigenbelang. De arrogantie neemt dan de overhand op wat het hoofddoel van een politiek mandaat zou moeten zijn: niet het eigen maar het algemeen belang.

Als je een politieke loopbaan wil bestendigen moet je tot in de “inner circle” van de “happy few” geraken, de informele club van zij die het echt voor het zeggen hebben. Eenmaal daar beland heb je uitzicht op twee verworvenheden: geld en macht.

Voor het eerste heeft de partijfinanciering gezorgd. Met het aan de politbureaus van de partijen bezorgde geld doen de enkelingen die er het hoogste woord voeren wat hen zint. Rutten en Somers financierden zo Sihame El Kaouakibi, het meisje uit Boom, niet enkel voor haar gekrulde haren.

Beiden hadden zelf ervaren hoe je dankzij de verbondenheid met een partijbons aan een politieke loopbaan kan beginnen. Rutten begon als stafmedewerkster van Karel De Gucht, Somers als woordvoerder van partijvoorzitter Guy Verhofstadt (1997-1999).

Het is deze manier van werken met “wheelen and dealen” die de Open VLD noodlottig is geworden. Als de persoonlijke relatie met wie de postjes uitdeelt belangrijker wordt dan de partijkaart, en met wat je daar mee hebt gedaan, dan valt de partij uit elkaar. De grote familie vervelt dan tot de kleinste betekenis van het begrip, de echte familiale band tussen vader en zoon.

Probleem is dat zij, eenmaal in de club opgenomen, dat zelf niet meer beseffen. Eens je de sleutel van de kast hebt waaruit de lakens moeten komen wil je die niet meer kwijt. Het behoud van de status, lees macht, wordt dan hoofdzaak.

Daardoor verlies je ook waar het echt zou moeten om gaan. Niet de band met de macht om het eigenbelang maar deze met het algemeen belang van de kiezer. Eens je daarvan los denkt en handelt eindigt het met arrogantie.

Daarover gaat het nu. Wie in de Open VLD en in de CD&V kan het belang van de kiezer opnieuw boven de arrogantie van de oude machthebbers stellen? Het is ook de belangrijke vraag voor de onderhandelaars van Vooruit. De aantasting van de arrogantie van de partijvoorzitter was er van erg korte duur.

Het is ook bepalend voor wat er uiteindelijk in de federale bus terecht zal komen. Is de arrogantie van De Wever nog groot genoeg om de anderen aan een post te helpen? Dit in vraag stellen is sterk onvoldoende. De kans is groot dat een compromis de vraagstelling doet vergeten.

Zo lang de wet op de partijfinanciering het geld brengt waar het niet moet zijn, ministeriële verantwoordelijkheid wordt ontweken en bestuurlijke “disfuncties” onbestraft blijven zal deze politieke arrogantie blijven voortbestaan.