Een paar dagen geleden had ik een fijn gesprek over de vorm, inhoud en de actuele waarde van de roman en de Italiaans-Franse film “Il conformista”. Ter voorbereiding herlas ik de roman (1947) van Alberto Moravia, bekeek ik opnieuw de filmische hercreatie (1970) door Bernardo Bertolucci en las ik ook het essay “Fascisme en populisme. Mussolini nu” van Antonio Scurati. Het verhaal van de conformist en fascist Marcello Clerici, beklijvend vertolkt door Jean-Louis Trintignant, is helaas springlevend.
Machtspolitiek
In 2024 ging en gaat zowat de helft van de wereldbevolking stemmen. Op internationaal, nationaal, regionaal en lokaal vlak bulkt het echter van de conformisten, opportunisten en autoritaire kandidaten en winnaars. Om maar Vladimir Poetin, Donald Trump, Giorgia Meloni en Ninovieter Guy D’haeseleer te noemen. Populisten en/of fascisten die de democratie ondergraven. Politici die angst, naijver en haat aanwakkeren. Ik kan alleen maar hopen dat Kamala Harris en Tim Walz het op 5 november aanstaande halen van ‘deep fakers’ Trump en J.D. Vance.
In zowel de nationale als lokale coalitievorming valt me op hoe hard de macht van de particratie en de superdominante partijvoorzitters doorwegen. Partijvoorzitters die overigens het heersende maatschappijmodel van het doldraaiende productie- en consumptiekapitalisme alleen maar versterken. De marsorders van Bart De Wever en Conner Rousseau zijn heilig. Zelfs ietwat rebelse politici zoals Frank Vandenbroucke, Zuhal Demir of de opportunistische variant Jean-Marie Dedecker dansen uiteindelijk naar de pijpen van de grote leiders die machts- en mediacharisma koppelen aan tactische en strategische intelligentie én pure retoriek.
Ander leiderschap
Vriend en vijand zijn het erover eens dat Petra De Sutter staat voor een ander soort leiderschap. Verbindend gezag en gedeeld zeggenschap. Een autoriteit die uitgaat van hoop, dialoog en toekomstperspectief. Barack Obama indachtig. Dezer dagen worden de ‘Groenen’ al te makkelijk weggezet en geframed als dogmatisch, radicaal en wars van consensus. In de grootsteden Brussel, Antwerpen en Gent wordt Groen uit het bestuur gehouden of geduwd alsof de partij niet tot compromissen in staat is ?
De groene ministers in lopende zaken, Tinne Van der Straeten, Elke Van den Brandt en Petra De Sutter hebben empathisch charisma, koppelen dossierkennis aan maatschappelijke betrokkenheid en zijn echt wel tot luisteren bereid. Het zijn politici met een ruggengraat en een sterke overtuiging. Hierbij denk ik aan de gewezen Europese staatsvrouw, ‘Wir schaffen das’ Angela Merkel of in eigen land ook Hilde Crevits. Al deze vrouwelijke leiders waaien niet mee met de permanent wisselende wind van de macht. Ze hoeven niet te schelden of te tieren. Ze lopen ook niet mee in het populistisch opbod, spelen niet op de man en doen ook niet mee aan het tackelen met de voeten vooruit, zoals Georges-Louis Bouchez dat zo graag en gretig uitvoert.
Een belangrijke vraag in dezen is evenwel of er over de zo urgente klimaatzaak nog veel compromissen kunnen gesloten worden ? Het is ondertussen al vijf over twaalf.
Nieuw groen voorzitterschap
Met alle sympathie en respect voor het huidige voorzittersduo Nadia Naji en Jeremie Vaneeckhout, maar ik vind dat Groen een charismatischer voorzitterschap moet belichamen. De sociale dimensies van een groen(er) beleid mogen nog meer aandacht krijgen en misschien moet Groen bij de keuze van ministerposten opteren voor een meer zichtbare positie als minister van binnenlandse of buitenlandse zaken.
Ik ben en blijf lid van Groen. De ecologische, sociaal-economische en politieke uitdagingen zijn te groot om de wereld, klein en groot, alleen over te laten aan loutere machtspolitiek, opportunisme en conformisme.
Wouter Hessels is docent media en maatschappij RITCS en gewezen gemeenteraadslid voor GROEN.