De community ruimte is een vrije online ruimte (blog) waar vrijwilligers en organisaties hun opinies kunnen publiceren. De standpunten vermeld in deze community reflecteren niet noodzakelijk de redactionele lijn van DeWereldMorgen.be. De verantwoordelijkheid over de inhoud ligt bij de auteur.

GRIEKENLAND: CRISIS IS BUSINESS
ITUC, Pensioenen, Europese Commissie, Prijzen, Imf, Minderjarigen, G20, Arbeidsrechtbank, Ontslagrecht, Werkuren, Stakingen, George Papandreaoe, PASOK, ECB, Minimumloon, Paul Krugman -

GRIEKENLAND: CRISIS IS BUSINESS

maandag 28 juni 2010 16:59
Spread the love

Maandag 28 juni behandelt het Griekse parlement de kaderwet die ingrijpende wijzingen aanbrengt in het arbeidsrecht, de loonafspraken en de pensioenen. Voor dinsdag 29 hebben de vakbonden van de openbare én private sectoren een algemene 24-urenstaking uitgeroepen, na vele vorige acties en betogingen.

Is het geen toeval dat mijn vrouw in januari een vakantie boekt op een Grieks eiland? En zo zitten we hier nu op Kos midden in de crisis!

Toeristen in overdosis, en terrasjes onder reusachtige zonneschermen van modernste makelij en zware trossen paarse bouginvilles; en borden die ons lokken met “echte Hollandse bitterballen”, of “koffie met appeltaart’. We worden desgewenst in het Vlaams of Hollands bediend; maar ook Engels, Spaans, Duits of Grieks zijn in de aanbieding. Een Turks badhuis, met koepels uit de 12e-13e eeuw te beoordelen aan de stenen van ongelijke grootte, heet nog steeds hamam maar is heden ten dage een disco voor de jeugd, en overdag een café-bar waar zowel Greek salad, ouzo, als hamburgers te krijgen zijn. De prijzen zijn niet mals, maar we zijn tenslotte rijke toeristen; vers appelsiensap 3,5 eur, ’t hangt ook af van de locatie. De straten zijn kraakproper, en zo zijn alle toiletten die we bezoeken op diverse plaatsen. In een sjieke winkel van lederen jassen en tassen, kan men op 24 uur alles op maat laten maken, in gewenste kleur en materiaal; kan ook naar België worden gestuurd, geen doeanetaks: Sir, Madam, this is Europe! Storend element op straat zijn de luidruchtige en vervette dames en heren West- en Oost-Europeanen waarvan de buiken uitpuilen tussen hun short en borsten.

De meeste wegen en baantjes op dit eiland zijn goed onderhouden, en er zijn brede fietspaden gescheiden van de hoofdbaan, ook in de stad. Er is een ruim aanbod aan gemeenschappelijk vervoer met airconditioning (bussen van een privé-maatschappij denken we; maar De Lijn heeft ook een apart statuut); de tarieven: 90 eurocent voor een enkele rit van een paar kilometer, 1,80 euro retour. Buiten de stad wordt het 2-4 euro enkel. We zien meerdere moskeeën, meestal in totaal verval, de benedenverdieping omgeturnd tot toeristenwinkeltjes. Aan de bouwsels te beoordelen is de islam hier al een eeuw op zijn retour. Ruïnes van Griekse en Romeinse huizen met mozaieken van dolfijnen, tijgers, van de naakte maagd Europa die een stier omhelst (zogenaamde ‘ontvoering’), van tempels, van Romeinse badhuizen herinneren eraan dat hier voor het christendom al een hoogstaande beschaving was. 

70-urige werkweek.

In het restaurant van ons hotel verzorgt hetzelfde personeel het ontbijt tot en met het avonddiner. Er is buffet-zelfbediening, behalve de drank. Het serveren en opruimen en dekken van de tafeltjes gaat met een razende snelheid, die actief wordt onderhouden door een allesziende maitre-d’hotel die nu en dan zelf bijspringt als het niet rap genoeg gaat. Regelmatig wijst hij Adrian of Maria op nieuwe gasten, of een tafel die moet vernieuwd worden. Maria bedient ons; voor ongeveer 70 uur per week, week-enden inbegrepen, verdient ze 1000 euro netto per maand. Dit gaat zo zes maanden aan één stuk; dan eindigt het toeristisch seizoen, en is er geen werk meer. Haar helper Adrian ruimt enkel af en legt de verse kleedjes en bestek, alles met grote snelheid; hij verdient minder; hij heeft wel recht op een deel van haar fooien. De oudere kelner vertelt dat hij, vermits de overuren en zondag eigenlijk een opslag van 75% rechtvaardigen, 1500 i.p.v. 1000 zou moeten krijgen; maar hij heeft geen keuze: ’t is aan deze voorwaarden, of géén werk. Hij woont eigenlijk op een ander eiland, en ziet zijn huis pas als het seizoen voorbij is.  Eén van de helpers is een meisje uit Tsjechië; we weten niet hoeveel zij krijgt. Een andere helpster die trager werkt wordt door de maitre d’hotel aangepakt; ze luistert zwijgend naar het sermoen, maar we zien haar de dagen nadien toch terug. De oudere kelner zegt dat recent het personeel gehalveerd werd, terwijl er niet minder werk is. Als het seizoen teneinde is ontvangt hij tijdelijke werkloosheid. In principe moest dat 75% van het loon zijn; maar nu is aangekondigd (de crisis!) dat het maar de helft zal worden.

Crisis betekent dus meer winsten.

Het personeel gehalveerd: “efficiëntiewinst” is dus niet door onze Vlaamse regering uitgevonden. De hoteleigenaar (Grieks) vaart wèl bij de crisisatmosfeer. De oudere kelner heeft het perfekt begrepen: “ze gebruiken de crisis als voorwendsel”. Want wie had nu grote schulden? De Griekse regering toch? Maar de privé-bedrijven verhogen hun productiviteit, tegelijk de werkloosheid én hun winst. Geen sprake –voor zover wij zien–  van hoge lonen, en “boven hun stand leven” , zoals onze media en economisten van banken en consultancy-bureaus het zo goed weten. Vorige maand verzamelde Evert Peeters cijfers over Griekse inkomens en prijzen, afkomstig van Eurostat, en die bevestigen onze indruk (zie http://www.sparood.be/sociaal-economisch/22175-sociale-afbraak-op-griekse-wijze

AthensPlus, de Engelstalige krant uitgegeven door de Amerikaanse International Herald Tribune en een Grieks bedrijf (www.athensplus.gr ), schrijft het nog eens overduidelijk, over 3-4 bladzijden: het uur van de waarheid is aangebroken voor de PASOK van Papandreoe. “Zullen ze de moed hebben hun socialistische roots te verloochenen en de zo noodzakelijke en pijnlijke saneringen door te voeren?” Binnen de partij zelf is geen eensgezindheid, Papandreoe heeft al drie parlementsleden uit de fractie gestoten. Maar vooral de vakbonden hebben er geen oren naar…

Dit rechtse blad laat er ook geen twijfel over bestaan, en stemt in met wat een geïnterviewde loontrekkende zegt: het land wordt nu geregeerd door de eisen van het IMF, de Europese Commissie, en de Europese Centrale Bank. Zij eisen hervormingen, in ruil voor financiële garanties om de Griekse staat te redden van het bankroet (hierover schreven we eerder al, zie https://www.dewereldmorgen.be/artikels/2010/04/30/griekenland-portugal-en-volgende-zo-wordt-winst-gemaakt-op-landen

IMF en EC zijn dan ook de bron van de kleurige grafieken die de artikels vergezellen, en die de dramatische evolutie illustreren indien vandaag niet drastisch wordt ingegrepen. De cijfers voorspellen de situatie per 5 jaar, tot 2050 of 2052. Goed gelezen: 2052! Welke glazen bol kan nu het BNP en de pensioenlast op die termijn berekenen? Wel, het IMF. Daar hebben ze grote experten, die nog grotere computers hebben met wiskundige formules die ze zelf niet begrijpen, maar één druk op de toets, en floep: daar staat het Griekse (of Belgische) BNP binnen 40 jaar! Natuurlijk zit daar een foutenmarge op, 10%, 20, 30%, hoeveel miljarden zijn dat? Dat is niet belangrijk: het gaat erom de pijnlijke maar zo noodzakelijke hervormingen te doen slikken door de PASOK en door de bevolking. Privé-studiebureau’s (zoals IHS Global Insight) zeggen dat “de markten zeer ongerust zijn over de onleefbaarheid van de overheidsfinanciën”.

Welke hervormingen ?

Deze over arbeid worden als volgt samengevat door AthensPlus. Dit gaat welteverstaan over de privé-sector:

1) een aantal ontslagen per maand wordt toegelaten, naargelang de grootte van het bedrijf; tussen 30, en geen beperking voor kleine KMO’s. De ontslagvergoedingen worden gehalveerd, met een maximum van 4 maand loon; nu is dat nog 24 maand voor werknemers met veel dienstjaren. Een amendement voorziet dat de nieuwe wet alleen zou gelden voor nieuw-aangeworven personeel (dit zijn de jongeren, of wie eerder ontslagen werd). Een ontslagen werknemer zal niet meer in beroep kunnen gaan bij een arbeidsrechtbank; behalve indien de patroon ermee instemt (neen, dit is geen grap).

2) het toegestane minimumloon onder 21 jaar wordt bruto 592 euro per maand, dat is 80% van het officiële minimumloon. Werknemers tussen 15 en 18 jaar krijgen 70%, of 518 euro per maand.

In de woorden van de Europese Commissie zullen deze maatregelen “het scheppen van jobs stimuleren en loonflexibiliteit vergroten”. Het EC hanteert dus het dogma dat de verlaging van de loonkost automatisch het aantal arbeidsplaatsen verhoogt. Dat is wat de patroonsorganisaties ons voortdurend voorhouden, zonder dat ze echter enige belofte of waarborg geven wanneer en hoeveel nieuwe jobs ze zullen toevoegen. Dit simplistische dogma dateert uit de 19e eeuw en is achterhaald door de economische wetenschap en econometrie, zoals prof J. Pen al schreef in 1962 (Moderne economie, Aula pocket). We hebben elders al uitgelegd dat jobcreatie afhangt van de vooruitzichten (vertrouwen) van de werkgever op een continue stijging van de afzet boven zijn maximum productiecapaciteit (https://www.dewereldmorgen.be/artikels/2010/06/16/iedereen-aan-het-werk-maar-waar-zijn-de-jobs ). En die afzet wordt bepaald door de koopkracht – die verlaagd wordt door de inkrimping van de lonen zoals geëist door het IMF en EC! Om deze paradox te verklaren (hun maatregelen gaan zogezegd de jobs doen toenemen, maar doen ze afnemen), volstaat de vaststelling dat IMF en EC doen wat de patroons vragen. En dezen is het te doen om een onmiddellijke verhoging van de winsten, ook “de concurrentiekracht” genoemd; de koopkracht is hun probleem niet, of ze zeggen dat de belastingen maar omlaag moeten. Inderdaad gaan de winsten omhoog indien ontslaan goedkoper en willekeuriger wordt, en lonen lager. Toch was het de begroting van de overheid die een overdreven tekort vertoont, en waarom het IMF moest ingrijpen…En wat zal het effekt zijn op de overheidsinkomsten? Vermits lagere lonen minder belastingen opleveren…juist, het gat in de begroting neemt toe. Zo blijkt opnieuw dat het IMF het begrotingstekort slechts heeft aangegrepen om de privé-winsten te verhogen.

BTW tweede maal verhoogd

De verhoging van de BTW in februari van 19 naar 21, en op 1 juli naar 23% is “slecht voor business”schrijft AthensPlus. Maar het zijn toch de consumenten/kopers die de BTW betalen, niet de bedrijven? Soms zelfs steken de zakenlui de BTW in eigen zak. De eerste fase, 19 naar 21, bracht veel minder op dan berekend. Wel zal een hogere BTW het verbruik  afremmen, vooral door de klanten die op en onder de armoedegrens leven; zodat ook de afzet van een aantal bedrijven (o.m. de horeca en kleinhandel) zal dalen. Daarom is dit precies de verkeerde aanpak van een economische crisis; het zou beter zijn de inkomens, vooral de lagere, te verhogen; en de begroting te spijzen door de bedrijfswinsten meer te belasten. “Regeringen (zijn geobsedeerd) dat er moet bespaard worden, terwijl het echte probleem is dat er onvoldoende wordt uitgegeven” schrijft Nobelprijswinnaar Paul Krugman (http://www.nytimes.com/2010/06/28/opinion/28krugman.html ).Opnieuw moeten we besluiten dat niet de crisis, ook niet het Grieks begrotingstekort, de grootste zorg is van de hervormers.

Het internationaal vakverbond is bijzonder scherp voor de G20  in Toronto  omdat ze  geen aandacht hebben voor meer jobs en betere lonen, wel voor de inkrimping van de overheidsuitgaven (

http://www.ituc-csi.org/g20-failing-to-meet-jobs-challenge.html

“Pensioenen onbetaalbaar!”

Waar hebben we dat nog gehoord, dat de pensioenen onbetaalbaar worden, tenzij het stelsel hervormd wordt? In België dus; en vorige week staakte Frankrijk tegen de pensioenhervorming. Neen, dit is géén samenzwering. Het zijn genieën die tegelijkertijd in diverse hoofdsteden dezelfde gedachte hebben; of vertrekt die gedachte van ergens centraal, zoals een studiebureau, of Andersen Consulting (dat bestaat niet meer sedert het frauduleus failliet van ENRON)? Dergelijke eensgezindheid is dan weer ondenkbaar over bijvoorbeeld een wereldwijde financiële transactietaks (“Tobin”), de belastingsparadijzen, het belasten van de vennootschapswinsten, of het verplicht splitsen van banken in spaarbank en risicobank.

Papandreoe weet dat in 2060 (!!) in Griekenland 1 euro op 4 aan pensioenen zal worden besteed, tenzij…

Het wetsvoorstel over de Griekse pensioenhervorming omvat:

*minstens 40 jaar dienst (nu: 35), of de leeftijd van 65;

*berekening van het pensioen vanuit het gemiddelde loon over de ganse loopbaan, in plaats van de vijf laatste of beste jaren (de pensioenen zullen dus drastisch omlaag gaan, en winst voor de werkgevers).

*premies met Kerstmis, Pasen en de vakantiepremie worden geschrapt; voor lagere inkomens worden ze vervangen door 800 eur.

*bijkomende uitkeringen ontsnappen aan de beperkingen (ze zijn vrijwillig, en de mensen betalen (deels) zelf de bijdragen (daarvan profiteren de verzekeringsfirma’s, terwijl de loonniveau’s praktisch worden uitgesloten die geen overschot hebben op ’t einde van de maand). Bij ons wordt de 2e en 3e pensioenpijler gepromoot.

Of er wel jobs zullen zijn voor de mensen die langer zullen moeten/willen werken, of voor de afstuderende jongeren, dat geeft geen aanleiding tot bezorgdheid, althans in het officieel discours.


Het Griekse wedervaren is een toepassing van een ideologische visie op de economie die ook bij ons dagelijks geserveerd wordt in de media. Deze ideologie komt erop neer, dat eerst en vooral de bedrijfswinsten moeten veilig gesteld, neen, verhoogd worden; alle andere maatschappelijke problemen, zoals armoede en werkloosheid, zijn daar aan ondergeschikt. De overheden moeten zo weinig mogelijk financiële middelen naar zich toe zuigen, want dat gaat tenkoste van de winsten. Dat is een ideologische keuze. Ze wordt wel verdoezeld door het aankondigen van een dreigende ramp. Want wat zou er gebeuren indien de werkenden, de werklozen, de burgers, de kiezers, niet meer bereid zouden zijn te betalen voor de winsten en bonussen? Wat indien, zoals in Piraeus, de haven van Athene, kwade havenarbeiders de toegang tot de boten blokkeren (op 23 juni), anarchisten de banken in brand steken, de andersglobalisten het volgende Economisch Forum onmogelijk maken, de Witte Woede op straat komt, of alle gehandicapten in hun rolstoelen, of de 15% Belgische gezinnen die onder de armoedegrens leven…Buiten Europa is de oorlog trouwens al lang bezig.  

take down
the paywall
steun ons nu!