,

Betreft de nieuwe ‘In de vuilbak’-campagne van Ovam, VVSG,  Fost Plus  met steun  van de Vlaamse Overheid.
Deze campagne, betaald door overheid, Fost Plus en Ovam is misleidend van opzet  en gebruikt foutieve, gemanipuleerde cijfers die een vals beeld scheppen van de zwerfvuilproblematiek in het algemeen, en het plastic-aandeel daarin in het bijzonder.

Misleidend van opzet:

 Het leeuwendeel van de campagne focust op kauwgum, sigarettenpeuken en in mindere mate blik.De campagne doet opvallend veel moeite om het aandeel van plastic in ons zwerfvuil te minimaliseren of zelfs te verzwijgen.

Ik citeer : “En toch gooit een omvangrijk aantal Vlamingen klein afval nonchalant en  zonder er bij stil te staan op straat. Met een kleine inspanning van ons allemaal zijn we binnenkort voorgoed verlost van rondslingerende peuken, klokhuizen, papiertjes, kauwgom en blikjes.”

Plastic ? Geen probleem blijkbaar…

Plastic wordt in deze campagne bewust onderbelicht met enkel kleinere raamaffiches en enkele  tijdschriftreclames over plastic flessen, maar geen -of zo goed als geen?- billboards langs de wegen.

De honderdduizend(en) plastic verpakkingen die dagelijks langs de vuilbak, en dus in de gracht, berm, rioolputje belanden worden nergens vernoemd. Geen plastic snoepverpakkingen, geen plastic drankzakjes, plastic rietjes, plastic sigarettenwikkels, plastic non-food-verpakkingen, geen plastic winkelzakjes, geen plastic vogelvoedernetjes,… Helemaal geen enkele plasticverpakking komt ter sprake(buiten de flessen, waarover dadelijk meer).
Nochtans maakt 100.000 stuks plastic verpakking x365= 36,5 miljoen stuks per jaar.
En 200.000×365= 70 miljoen…

Daarentegen worden bijvoorbeeld wel 1,2 miljoen bananenschillen als probleem bestempeld…
Raar !

Onze rivieren zijn nu al transportkanalen voor plastic, onze mosselen en Noordzeevis zijn er al mee besmet. Er is geen macht ter wereld, geen industrie die het plastic nog in goede banen kan leiden, laat staan recycleren.

Onze bermen en grachten, riolen en rivieren zijn besmet met duizenden tonnen plastic in alle maten, vormen en kleuren. Het plastic wordt mee vermalen, gehakseld en gemaaid tot makkelijk transporteerbare stukjes. Maar de campagne zwijgt in een publieke campagne over het plasticprobleem en focust op kauwgum en bananenschillen.

Foutieve, gemanipuleerde cijfers :

 In de vorige campagne (2012) was zelfs helemaal geen sprake van plastic flessen, maar door het sterke clipje met de namaak-Vande Lanotte moest er deze keer toch een getalletje op geplakt worden. Zo klein mogelijk…

Terwijl de tellingen 8 miljoen stuks kauwgum opleveren, en 1,2 miljoen bananenschillen gooien we met zijn allen 750.000 plastic flessen níet in de vuilbak volgens de cijfers ! Een volstrekt lachwekkend cijfer, ware er niet de schrijnende ernst van het plasticprobleem.

Even de telling analyseren :

750.000 plastic flessen per jaar betekent 2000 stuks per dag…Voor heel Vlaanderen !

Teruggerekend naar een stad als Hasselt of Kortrijk betekent dat 20 flessen per dag (tegen 30 bananenschillen, en 200 stuks kauwgom); Dat is nog geen halve zak vol !

Inderdaad…Als je zo telt is er helemaal geen plasticprobleem.

De realiteit –en die is onontkoombaar- is anders. De kans dat u uitglijdt over een plasticfles is x-maal groter dan over een bananenschil. 10x ? 20x ?  50x?

Laat ons voorzichtig zeggen factor10.

1,2 miljoen x 10 maakt 12 miljoen plastic flessen per jaar. En geen 750.000. Voorzichtig geschat.

Benieuwd wie deze tellingen heeft uitgevoerd of besteld.
Het  aantal plastic flessen (750.000 per jaar) die ‘langs de vuilbak belanden’ wordt met minstens een factor 10 onderschat . Minimum…

Zou het kunnen dat er belangengroepen meewerken aan deze campagne die er voordeel bij hebben om het plasticprobleem te ontkennen, of minstens te minimaliseren ?Willen de drankproducenten binnenkort niet heel graag de glazen statiegeldflessen vervangen door het veel rendabeler wegwerpplastic ?
Dan moet je de consument niet nodeloos gaan alarmeren met de juiste cijfers natuurlijk…

Blijkbaar moet de burger bewust gemaakt worden om zo veel mogelijk op te ruimen (niemand kan er nog langs kijken); anderzijds wordt het aandeel van plastic bewust geminimaliseerd en gemanipuleerd.
De kip met de gouden eieren moet zolang mogelijk gespaard blijven.

Dat de onmiskenbare plastic-catastrofe door de Vlaamse Overheid op deze manier wordt verzwegen en in de hand gewerkt is een misdaad tegen de volgende generatie.

Het probleem is ondertussen wetenschappelijk onderbouwd, en zelfs erkend door de VN .Maar de Vlaamse Overheid steunt campagnes die het plastic-gevaar angstvallig verzwijgen en minimaliseren.

Als het zo triestig niet was, zou je er eens om kunnen lachen.
Onze rivieren en oceanen zijn nu al vergeven met plastic,
maar de wegwerplogica mag niet ontmaskerd worden…

20 weggegooide flesjes per  dag in Hasselt en in Kortrijk, 200 in Antwerpen…Waarom lopen en rijden er dan toch zoveel van die mannen in gele jasjes rond ?

Wat het juridisch kader betreft, wijs ik erop dat de Vlaamse Overheid door zijn steun aan deze campagne

-inbreuk pleegt op de verplichtingen die voortvloeien uit het Verdrag van Aarhus, betreffende   toegang tot informatie, inspraak bij besluitvorming en toegang tot de rechter inzake    milieuaangelegenheden , ondertekend op 25 juni 1998

-het recht schendt van de bevolking op de bescherming van een gezond leefmilieu zoals gewaarborgd door artikel 23 van de Belgische Grondwet

– de plichten miskent die op haar rusten krachtens de beginselen van preventie en voorzorg

Krachtens hetgeen voorafgaat blijkt de huidige deelname aan, en stellingname in deze nieuwe campagne van de Vlaamse Overheid onrechtmatig te zijn. De omvang van de schade die veroorzaakt wordt door het verzwijgen van de juiste cijfers, het aanbieden van volstrekt ridicule ‘tellingen’ , het minimaliseren en waar mogelijk compleet ignoreren van het plastic-aandeel vergroot het plastic-probleem en maakt de catastrofe elke dag groter en meer onafwendbaar.

Daarom vraag ik van de Vlaamse Overheid

-openheid over de bronnen van de  ‘tellingen’

-nieuwe onafhankelijke, wetenschappelijke tellingen

-campagnes die opgezet worden vanuit een wetenschappelijke basis, en níet gesteund worden door financiële belangengroepen

-een openlijke stellingname over het aandeel van plastic in ons ‘zwerfvuil’: is het er, of is het er niet ?

Toon Eerdekens
Hasselt