Het Israëlische medium +972, waar Palestijnse en Joodse Israëli’s samenwerken, brengt een artikel van Mahmoud Mushtaha met reacties van Palestijnen in Gaza op Trumps rivieraplan voor de verwoeste regio. (Dat plan mag niet doen vergeten dat er voor de kust van Gaza gas en olie onder de zeebodem zit, die bij een “overname” van Gaza door de VS onder Amerikaanse controle zouden vallen! Het gaat niet alleen om het commercieel exploiteren van de Gazaanse stranden.) Geen van de bevraagden heeft een goed woord over voor Trumps ideeën, integendeel. Het idee dat de VS “eigenaar” zouden worden van Gaza vindt niemand acceptabel. En omgekeerd bevestigen de meeste ondervraagden dat Gaza hun land is en dat zij er hoedanook willen blijven… Hieronder, in het kort, de Palestijnse reacties.
Khaled Al-Dawoodi – zijn huis is door Israël weggebombardeerd en hij verhuisde van de ene plek naar de andere met zijn vrouw en drie kinderen – moet droogjes lachen bij het zien van de toespraak van Trump over zijn Gazaplan op een televisiescherm. “Gaza overnemen? Hebben ze dat dan niet al gedaan?”
Terwijl er internationaal felle reacties kwamen op Trumps ongehoorde uitspraken, knipperen de mensen in Gaza nauwelijks met de ogen. Zij zitten temidden van de elende, alles kapot, honger, geen gezondheidszorg, geen schoon water, geen uitweg… Bovendien is wat Trump zei niet echt nieuw, legt de journalist uit: “Het idee van het ‘bezitten’ van Gaza is niet alleen maar een absurde politieke stelling, maar vormt de jongste herneming van een eeuwenoude campagne om het bestaan van de Palestijnen uit te wissen.” De VS, vervolgt Mahmoud Mushtaha, ondersteunen Israël in zijn conflict met de Palestijnen. En wat Trump nu zei, is de aankondiging van een nieuwe Nakba, de verdrijving van de Palestijnen uit hun land.
“In de straten van Gaza reageerden Palestijnen op Trumps woorden met een mengeling van woede, uitputting en zwarte humor. Velen die met +972 spraken zien die woorden als nog een bewijs meer dat de grootmachten hun levens behandelen als wegwerpmateriaal. Anderen maken zich zorgen omdat een dergelijke retoriek de weg zou kunnen vrijmaken voor nog meer verdrijving.”
Mahmoud Al-Shurafa, een visser van 43 jaar oud van Gaza-stad kijkt naar de zee en zegt: “Gaza overnemen? Wij kunnen zelfs geen paar mijl uitvaren zonder dat we beschoten worden door de Israëlische zeemacht. Ze controleren al alles – ons water, ons land, onze lucht. Wat willen ze nog meer?”
Lina Al-Safadi, een universiteitsstudente van 21, ziet Trumps woorden als een versterking van de gedachte dat Palestijnen geen macht hebben over hun eigen lot. Maar: “Wij zijn geen verlaten gebouw waarvan iemand zomaar kan zeggen dat hij de eigenaar is. Wij zijn mensen. Wij horen bij dit land.”
Gazanen horen bij Gaza
Een vrouw in Rafah, Umm Ayman, is tijdens de oorlog al drie keer moeten verhuizen in Gaza. Ze kijkt naar haar kinderen die voor haar geïmproviseerde tent spelen. “Ik ben als vluchteling geboren, en nu zullen mijn kinderen ook vluchtelingen worden.” Ze is heel bang voor verdrijving uit Gaza. “Waar moeten we naartoe? Egypte wil ons niet. Israël wil ons niet. Trump denkt dat hij zomaar kan beslissen over ons lot? We gaan niet weg!”
Abu Saleh heeft een winkel. Voor hem is economisch overleven een dagelijkse strijd. “Gaza was altijd een strijd, maar nu is het meer dan een crisis. Er is geen elektriciteit, geen bevoorrading, geen werk. En ze denken dat ze zomaar Gaza kunnen ‘bezitten’ alsof het vastgoed is? Wij zijn niet te koop.”
Een plaatselijke journalist, Ali Al-Hendi, ziet in Trumps uitspraak de culminatie van Israëls genocide in Gaza. “Dit is niet zomaar gepraat, het is onderdeel van een strategie: Gaza bombarderen, zijn bevolking uithongeren, het hier onleefbaar maken, en dan doen alsof het een gunst voor ons is door Gaza over te nemen. Dit gaat niet over veiligheid. Het gaat om uitroeiing.”
Abu Samir is een oudere man in een vluchtelingenkamp in Khan Younis. Hij zit voor zijn tent en herinnert zich aan de oorspronkelijke Nakba van 1948 waarin zo’n 750.000 Palestijnen uit hun huizen verdreven werden door zionistische milities. “We dachten dat het tijdelijk zou zijn. Nu ben ik een oude man, en we zijn nog altijd vluchtelingen. Ze spreken over Gaza in bezit nemen alsof wij niets zijn. Maar wij zijn hier nog. Wij zijn nog altijd Palestijnen.”
Mamdouh Jarada, een historicus en onderzoeker van Gaza, merkt op: “Het idee om Gaza te ontvolken staat al jaren op de agenda van Israël. We hebben het gezien in documenten en in beleidsdiscussies. Het verschil is dat nu een Amerikaanse president het luidop zegt. Voor wie de geschiedenis van Palestina kent, is dit niet nieuw: het is nog een versie van de Nakba. Wat Trump suggereert – een hele bevolking verdrijven en Gaza heropbouwen zonder zijn volk – past perfect in het lopende project van uitroeiing dat tijdens de genocide niet gelukt is.”
Gazanen weigeren weg te gaan
Voor veel Gazanen geeft het voorstel van Trump weer dat hij niet begrijpt dat de Palestijnen hun thuisland willen behouden, wat dat ook mag kosten, stelt Mahmoud Mushtaha. Mohammed Abu Alabed, 44 jaar oud, verloor door een Israëlische luchtaanval zijn huis en zijn twee kinderen van 6 en 13 jaar. Maar hij verwerpt nog steeds Trumps idee dat de Palestijnen vrijwillig uit Gaza zullen weggaan als een waanidee. “Ik heb al alles verloren, maar ik ga niet weg. Gaza is mijn thuis. Het is waar mijn kinderen en ikzelf onze eerste stappen gezet hebben, waar wij naar school geweest zijn, waar wij ons leven hebben opgebouwd. Hoe kan ik dat opgeven? Nu zijn de graven van mijn kinderen ook hier, in dit land. Israël heeft elke methode van onderdrukking op ons toegepast – onze huizen bombarderen, toevoer van voedsel en water afsnijden, en onze dierbaren doden – maar niets zal ons dwingen uit Gaza weg te gaan. Ze willen dat we verdwijnen, maar wij zullen niet verdwijnen.”
Er zijn ook reacties van onverschilligheid op Trumps ontspoorde woorden, zoals die van Saeed Farahat van Gaza City: “We hebben geen tijd om het nieuws en de uitlatingen van Trump te volgen. De situatie in Gaza is hachelijk, de vernieling is overweldigend, en wij zijn alleen maar bezig met te redden wat er te redden valt. Verklaringen tegen Gaza betekenen niets meer voor ons. Alles is al kapotgemaakt.” Maar Farahat is onwrikbaar in zijn verwerping van elk plan tot verplaatsing van de Palestijnen. “We zullen nooit de verhuizing met geweld van het volk van Gaza aanvaarden. Israël is er niet in geslaagd zelfs maar een enkele van zijn ambities met Gaza door te duwen, dus hoe zou het er in kunnen slagen de hele bevolking te verhuizen? Niemand zal dat aanvaarden.”
Universiteiten, hospitalen en woningen bombarderen, en dan toeristenhotels bouwen? Waanidee!
Ahmed Awaad, 23, student geneeskunde uit Khan Younis heeft de voorbije maanden als vrijwilliger gewerkt in de geïmproviseerde hospitalen temidden van Israëls genocide. Hij heeft van dichtbij de verwoesting meegemaakt die zijn volk heeft ondergaan. Hij lacht bitter bij het idee Gaza om te vormen tot een bestemming voor luxetoerisme. “Ze hebben mijn universiteit gebombardeerd. Ze hebben hospitalen en woonhuizen, ja alles gebombardeerd. En nu willen ze toeristenhotels bouwen. Dat is een waanidee.”
“Ze proberen ons uit te roeien, ze proberen te doen alsof Gaza zonder Palestijnen kan bestaan. Maar wij zijn er nog, en wij gaan niet weg. We zullen heropbouwen – niet voor investeerders of toeristen, maar voor onszelf, voor onze toekomst. Sinds ik geboren werd, vertelt mijn grootmoeder mij altijd: ‘In 1948 zijn we verplaatst van Al-Majdal. Op een dag moeten we terugkeren.’ ” En Ahmed Awaad voegt eraan toe: “Ze hebben onze oorspronkelijke huizen al van ons gestolen en nu willen ze ons ook nog van Gaza wegjagen? Dit land is ons bloed. Ik zal Gaza nooit verlaten, tenzij om terug te keren naar Al-Majdal.”
De advocaat Raji Sourani, gespecialiseerd in mensenrechten en directeur van het Palestijnse Centrum voor Mensenrechten in Gaza stelt onomwonden: “Wat Trump voorstelt is een flagrante schending van de internationale wetgeving. Het idee van het ‘overnemen’ van Gaza en het verhuizen van de bevolking is een schoolvoorbeeld van etnische zuivering, die verboden is door de Conventie van Genève. Het botst ook frontaal met het principe van zelfbeschikkingsrecht, een hoeksteen van de internationale wetgeving die volkeren het recht geeft op zelfbestuur en op het verblijven in hun eigen land.”
Sourani wijst op het gevaar van Trumps woorden: “Als een wereldleider, in het bijzonder van een land als de VS, dergelijke verklaringen aflegt, geeft hij een signaal dat gedwongen verhuizing acceptabel is. Dat moedigt diegenen aan die de aanwezigheid en de rechten van de Palestijnen willen tenietdoen. Het zegt de wereld ook dat machtige naties naar believen grenzen kunnen hertekenen en mensen kunnen verplaatsen. Dat is niet alleen een bedreiging voor de Palestijnen, het is een bedreiging voor de wereldwijde stabiliteit.” En Sourani voegt eraan toe: “Dit soort taal is in het verleden gebruikt om koloniale overnames en militaire bezettingen te rechtvaardigen. Het feit dat die taal nu opnieuw gebruikt wordt toont hoever we afgedreven zijn van elke [door de VS] voorgewende ondersteuning van een rechtvaardige en duurzame vrede.”
Gevolgen voor de regio?
Omar Shaban, een politiek analyst in Gaza, legt vanuit een geopolitiek standpunt uit hoe Trumps woorden een toch al instabiele regio verder zouden kunnen destabiliseren. “Deze verklaring is in essentie een groen licht voor Israëls acties in Gaza. Ze versterkt het narratief dat Gaza een ‘probleem’ is dat met geweld moet worden opgelost, veeleer dan via dialoog. Als de VS gezien worden als ondersteuners van de overname van Palestijns land, zal dat de Arabische bondgenoten van de VS vervreemden en anti-Amerikaanse gevoelens in de hele regio aanwakkeren.”
Reham Owda, een Gazaanse politiek analyste, beschrijft Trumps woorden als “meer een uitspraak van een zakenman met vastgoedambities in Gaza dan een politieke uitspraak van een staatshoofd dat een rechtvaardige oplossing zoekt voor het Israëlisch-Palestijns conflict.” Zij voegt eraan toe dat als Trump werkelijk de Palestijnen zou willen verplaatsen voor de wederopbouw van Gaza, “dan de logische oplossing zou zijn om ze tijdelijk naar het uitgebreide gebied van de Westelijke Oever te verhuizen – veeleer dan Israël toe te staan daar de Joodse vestigingen uit te breiden.”
