Ook over de bestuursstijl van de N-VA is hij scherp: “Vandaag is er één partij die beslist en haar wil doorduwt. In veel dossiers legt men adviezen van bevoegde stadsdiensten, overlegorganen, experten en protesten van buurtbewoners gewoon naast zich neer”(De Standaard, 30 augustus 2024).

Om dezelfde reden verliet schepen voor sociale zaken, armoedebestrijding, samenlevingsopbouw, gelijke kansen, sociale economie, leefmilieu en erediensten Tom Meeuws (Vooruit) op 11 februari 2024 de politiek. Hij was het vechten moe!

Gaat Patrick Janssens kunnen doen waar Tom Meeuws niet slaagde? Dat wordt een huzarenstuk. Het gaat hierin niet enkel over Antwerpen. Dat de bouwpromotoren het voor het zeggen hebben en de protesten van de bewoners niet helpen is een fenomeen dat in vele Vlaamse steden goed bestuur belet.

Het fenomeen is voldoende gekend. Zowel aan de kust als in meerde Vlaamse gemeenten mogen bouwpromotoren hun gang gaan. Dat levert meermaals verhalen op van belangenneming en corruptie. Het laatste artikel op Apache is er een sprekend voorbeeld van.

De stad Antwerpen kocht een bouwblok van projectontwikkelaar en ondernemen Paul Gheysens voor 3 miljoen euro nog voor er een bouwvergunning voor was en betaalde er bijna 6000 euro per vierkante meter voor op een plaats waar volgens Immoweb de gemiddelde prijs 3.618 euro bedroeg.

Als je daaraan toevoegt dat het imperium van Gheysens wankelt omdat de banken hem niet meer willen financieren moet er toch meer dan een belletje rinkelen. Wie de alarmklok wil horen moet de gehele artikelenreeks van Apache over Land Invest of het boek De Vrienden van het Vastgoed lezen (je kan het boek rechtstreeks bestellen bij apache.be via deze link vanaf 29 april als boek of e-book).

Hoewel in de reeks op Apache over Land Invest “facts and figures” werden aangebracht bleef het als klokkenluiden in de woestijn. Nochtans beschikt Vlaanderen over een uitgebreide regelgeving en zelfs over een kundig agentschap, Audit Vlaanderen, dat forensische onderzoeken doet wanneer klachten aanwijzingen van mogelijke corruptie inhouden.

Dat de bouwsector de meest gevoelige sector is voor corruptie is overigens algemeen geweten. Waarom doen de hogere overheden er dan niets aan?

Bart Somers (Open VLD) ging er als Vlaams minister van Binnenlands bestuur voor op de loop. Eerst bedacht hij een niet bestaande maatregel om er niets te moeten aan doen. Hij stelde gemeenten ‘onder verscherpt toezicht’, letterlijk enkel toekijken.

Na het zoveelste verhaal in één of andere gemeente zag hij de bui hangen en keerde terug naar zijn eigen stad. Vreest ook hij een forensisch onderzoek? Zijn opvolgster Lydia Peeters (Open VLD), de grijze muis van de Vlaamse regering, liet zelfs toe dat haar ambtenaren van Audit Vlaanderen zelf van valsheid en corruptie werden beschuldigd.

Het parket, het instituut dat de opdracht heeft in naam van de gehele gemeenschap corruptie op te sporen en te vervolgen, kijkt er eveneens naast. Zowel het dossier over Land Invest als dat over het wanbeheer van de gemeente Boechout werd ongemoeid gelaten.

Erger nog. De klachten van een burger werden ondanks aangegeven bewijzen met een vordering tot buitenvervolgingstelling beantwoord. Hoewel iedereen weet wie er in betrokken is en de onderzoeksrechter de betrokkenen persoonlijk verhoorde zijn de daders volgens de procureur ‘onbekend’ gebleven.

De lamentabele houding van zowel de politiek verantwoordelijke ministers als van de even verantwoordelijke ambtenaar voor openbare vervolging, de procureur, staat in schril contrast met de uitspraken van het hoogste bestuurlijk rechtscollege.

De Raad van State geeft wél gevolg aan de klachten van de burgers en heeft die in menige betwisting gelijk gegeven. De werken op de Oosterweelsite werden er meermaals door stil gelegd. Het Ruimtelijk Uitvoeringsplan over het Vijverhof te Boechout werd in een principearrest vernietigd omdat alles op voorhand en boven de hoofden van de inwoners was beslist door middel van een vooraf gemaakt samenwerkingsakkoord tussen de burgemeester en de berokken bouwpromotoren.

Aan de burger werd het recht gegeven, zelfs bij enkel een potentieel belang, er tegen op te komen. Waarom doet het hoogste bestuurlijk rechtscollege het wél behoorlijk en laten de politieke en strafrechtelijke overheden begaan?

Als Patrick Janssens er voor wil opkomen om de burger te geven waar hij recht op heeft, op betaalbaar wonen, zal hij wel meer moeten doen dan wat een schepen in Antwerpen vermag. Zo niet zal het hem vergaan als zijn voorganger Tom Meeuws: moe en hét moe.