De community ruimte is een vrije online ruimte (blog) waar vrijwilligers en organisaties hun opinies kunnen publiceren. De standpunten vermeld in deze community reflecteren niet noodzakelijk de redactionele lijn van DeWereldMorgen.be. De verantwoordelijkheid over de inhoud ligt bij de auteur.

Formeren is niet zo moeilijk

donderdag 17 juni 2021 14:07
Spread the love

Formeren kan eigenlijk helemaal niet moeilijk zijn. Zelfs de buurjongen van 10 zou het kunnen, mits hij de namen van de Kamerleden goed zou kunnen uitspreken.
Het is gewoon een kwestie van wiskunde en lezen. De kiezer heeft zijn democratische rol genomen en een vakje rood gemaakt. 

Uit die rood gemaakte hokjes van de kiezer kan de eerste klas van het basisonderwijs een resultaat halen. 150 leden in de Tweede Kamer, dus een meerderheid is 76 zetels. Voor de zekerheid neem je 80, want er kunnen leden ziek, zwak of misselijkheid zijn bij het stemmen. Of de verkeerde afslag gefietst of een probleem met het OV hebben. Dus daarom iets meer, altijd handig met stemmen.

Verkiezingsuitslag
De uitslag van de laatste nationale hokjes-rood-maak-dag was dus, uitgedrukt in zetels, volgens gegevens van de Kiesraad:  

VVD: 34
D66: 24
PVV (Partij voor de Vrijheid): 17
CDA: 15
SP (Socialistische Partij): 9
Partij van de Arbeid (P.v.d.A.): 9
GROENLINKS: 8
Forum voor Democratie: 8
Partij voor de Dieren: 6
ChristenUnie: 5
Volt: 3
JA21: 3
Staatkundig Gereformeerde Partij (SGP): 3
DENK: 3
50PLUS: 1
BBB: 1
BIJ1: 1

Gezien de uitspraken en de wensen, zouden de eerste twee partijen de dans moeten beginnen. Los even van de uitspraken die gedaan zijn. Samen hebben de danspartners dus 58 zetels. Geen meerderheid, dus wordt het zoeken naar een extra partner om te dansen. Met de PVV zou men dus op 75 uitkomen, maar die optie kwam niet op tafel.

Volgende optie was die van CDA-Wopke, maar dan kwam men maar aan 73 zetels. Niet genoeg voor een meerderheid. Men kan eventueel ook voor een regeerbare minderheid kunnen kiezen, maar ook die optie is voorlopig van tafel gehaald.
CDA-Wopke moet tegenwoordig gemeld worden, daar het nog niet duidelijk is wat Pieter Omtzigt gaat doen met de naam. Voorlopig wordt zijn nieuwe partij CDA-Pieter genoemd. In een aantal media werd al aangegeven als CDA-Pieter nu mee zou doen, hij 27 zetels zou kunnen halen. Probleem opgelost: 85 zetels. En dan hoeft CDA-Wopke niet eens mee te doen. Een klein struikelblok zou de positie van Mark Rutte kunnen zijn.

Gezien uitspraken van verschillende fracties, kan die positie regelmatig ter discussie komen te staan.

Formeren
Formeren is in feite een gerecht klaar maken. Zorgen dat de juiste ingrediënten bij elkaar komen en er komt iets fantastisch uit.

Bij de formatie zijn drie punten van belang. Dat zijn 1. De verkiezingsuitslag; 2. De Partijpunten en 3. De voorkeur.

Verkiezingsuitslag
In principe is dit het meest echte ingrediënt van de maaltijd. Tenslotte heeft de kiezer (de klant, iemand die mee eet) zijn voorkeur aangegeven. Dit is gebeurd door het bekende vakje rood te maken. En dit heet dan de directe democratie. In de politiek kan er niets hoger zijn, dan de directe democratie. Het moment dat de inwoners van Nederland uitspraak doen over het beleid. Het moment dat de Nederlander mee mag praten. 
De kiezer heeft gesproken en daar is een zetelverdeling uitgekomen. Nu kan een kiezer gekozen hebben op de aardige politicus, de mooie blauwe ogen of zachte stem of – en daar draait het eigenlijk om – de partijpunten.

Tevens is het mogelijk dat een kiezer heeft gekeken hoe een partij het tijdens de voorgaande periode heeft gedaan. Meestal is dat maar een korte periode. Kijk bijvoorbeeld eens naar de pandemie veroorzaakt door het SARS-CoV-2 virus (Corona). Er zijn nogal wat problemen geweest met vaccins en beschermingsmiddelen. Met name over de aanschaf van die middelen. Het heeft er op geleken dat hierbij het steeds draaide om de minister die verantwoordelijk is van de afhandeling van zaken Corona-gerelateerd. En dat is Hugo de Jonge en dan kom je bij het CDA uit. 

Partijpunten
Dit onderwerp is van belang voor en na de verkiezingen. De gemiddelde kiezer zal kijken naar de partij met de meeste punten die passen bij de eigen overwegingen. Als men bijvoorbeeld tegen de aanleg van het lokale vliegveld is, zal men niet kiezen voor een partij die overal in Nederland van die kleine airports wil hebben.

Daarnaast zijn die punten ook van belang bij het formeren naar een nieuw kabinet. Hierbij worden de punten van de verschillende mogelijke partners naast elkaar gelegd. Daarbij kijkt men eerst naar de overeenkomsten en dan naar de verschillen. Dan is het de vraag welke partij zich aan de eigen punten vasthoudt. 

Op de middelbare school wordt vaak een les of meerdere besteed aan discussietechnieken. Eén van de aardigste onderwerpen is het bord met de gele papiertjes. Een ieder wordt verzocht drie of vijf belangrijke punten op het papiertje te zetten en dat op het bord te plakken. Daarna wordt gezocht naar de overeenkomsten. Daar zouden verrassende zaken uit kunnen komen.

Voorstel aan de informateur is om dit ook eens te doen met alle partijen die in de Tweede Kamer zijn gekozen. Om daarna te zoeken naar de overeenkomsten. Wie weet zou er een kabinet uit kunnen komen.

Voorkeur
Want tenslotte blijft het derde punt over, de voorkeur, het meest verschrikkelijk irritantste punt en het draait in feite nergens om. Echter het is wel van groot belang, daar door het uitspreken van voorkeuren, men meteen weet wat men aan elkaar heeft. Alleen of men zich ook blijft houden aan die voorkeuren, is zeer onvoorspelbaar. Zo heeft Gert-Jan Segers ooit gezegd wel met de VVD te willen samenwerken, maar niet meer met Mark Rutte. Zoiets had ook Sigrid Kaag eens laten weten. Maar beiden houden die voorkeur niet meer zo hard vast.

Lilianne Ploumen en Jesse Klaver hebben aangegeven niet zonder elkaar mee te willen doen en dat houden ze goed vol. Hulde.

Maar hoe gaat het nu verder?
Wachten op CDA-Pieter is een optie die een flink aantal CDA-stemmers graag zou willen zien.
Een andere optie zou kunnen zijn, dat iedereen zijn eerste voorkeur (eventueel met tweede en derde) op tafel legt. Voorkeur met welke partijen en welke persoon men verder wil. En met welke absoluut niet.
De andere optie is het bord met de gele plakkers. Hierop vijf belangrijke punten zetten – de punten die staan voor de partij – en dan zoeken naar overeenkomsten.

De vraag is nog steeds waarom het allemaal zo lang moet duren, want formeren kan nooit moeilijk zijn. De problemen liggen gewoon bij de voorkeuren. Voorkeuren zullen een formatie altijd onnodig langer maken.
De kiezer heeft gesproken, kijk daar na en gaat met die uitslag en alle partijen voor het bord met gele papiertjes staan. Binnen twee dagen is er een kabinet of de beslissing dat er nieuwe verkiezingen moeten komen. 

Henny A.J. Kreeft
Onafhankelijke Burger Journalistiek

CDA verkiezingen1

Creative Commons

take down
the paywall
steun ons nu!