De KU Leuven heeft een aanbod aanvaard om via het IMMRC (Interculturalism, Migration and Minorities Research Centre (afdelingshoofd: J. Leman), een onderzoekseenheid aan de faculteit Sociale Wetenschappen van de KU Leuven, de inplanting te aanvaarden van een leerstoel die interculturele verhoudingen zou bestuderen.
Het principe van zulke leerstoel is dat een instantie, in dit geval ondernemers uit Turkije en uit de Turkse immigratie in België, een bepaald bedrag ter beschikking stellen van de betrokken onderzoekseenheid om eventueel een gastprofessor aan te trekken en doctoraatsonderzoek mogelijk te maken. De universiteit bewaakt het academisch en wetenschappelijk gehalte van het onderzoek. De mecenas mag onderwerpen voor onderzoek voorstellen. In een goede verstandhouding gebeurt dit met wederzijds respect en in dialoog voor wat de keuze van de onderzoeksonderwerpen betreft.
De instantie die in dit akkoord als bemiddelaar opgetreden is, is het IDP, het Interculturele Dialoog Platform, een organisatie van Islamitische huize, aanleunend bij de beweging die zich op het ideeëngoed van Fethullah Gülen beroept, een Turkse intellectueel en imam die in de VSA verblijft. Typisch voor Fethulah Gülen is dat hij “interreligieuze en interculturele dialoog” als levensnoodzakelijk ziet, om een “clash of civilizations” (Huntington) te voorkomen, en dat hij “hizmet” (dienst aan de samenleving) promoot door het aansporen tot investeren in onderwijs en wetenschap
De KU Leuven zet hiermee een duidelijke stap dat zij het meent met haar diversiteitsbeleid. Zij maakt ook duidelijk dat zij de dialoog met de globalisering en met de andere levensbeschouwingen ernstig neemt en een serieuze kans wil geven. De inauguratie van de leerstoel vindt plaats op 7 december.
Zal dit initiatief weerstand oproepen? Voorspelbaar ja. Ik zie ze al komen diegenen die over “dubbele agenda’s” zullen spreken in hoofde van deze islamitisch geïnspireerde beweging. Je mag er zeker van zijn dat sommigen een “vijfde colonne” geïnfilteerd zullen zien in de KU Leuven. Je moet er niet aan twijfelen dat anderen met “creationisme” voor de dag zullen komen, of nog andere clichés te voorschijn zullen halen. Fundamentalisten vinden die mensen te christelijk. Strikte Kemalisten oude stijl vinden ze dan weer te islamitisch.
De realiteit is echter dat KU Leuven, zoals sommige universiteiten in de VSA het al voorgedaan hebben, toont dat het begrepen heeft dat de wereld ook sociaal-cultureel aan het veranderen is en dat Europa niet langer de navel is van onze planeet. Als er één instantie is, één platform, waar dit gesprek met de grote wereldculturen kan en moet gevoerd worden, is het: onze universiteiten. Als het daar niet kan, zal het elders zeker niet kunnen.
En als een eerlijke intelligentsia zowel in de moslimwereld als in het Westen mekaar nu eens echt zouden vinden rond de wetenschap en een aantal universele humane waarden, is dat dan niet echt de weg die bewandeld moet worden?
