Vorige nacht heb ik goed geslapen na de avond te spenderen aan het lezen en bekijken van de recente bundel van ENKI BILAL [tekenaar] en Pierre CHRISTIN “Fins de siècle”. Enki Bilal heeft zijn existentiële wortels in voormalig Joegoslavië, is geboren in Belgrado, en lijkt effectief veel gevoel voor strijdlust in zich te dragen; balkanbloed zoals het soms genoemd wordt.
Als duo met Pierre Christin zijn zij ijzersterk. Het verhaal De Jachtpartij, waarbij een oude communistische leider uit Moskou met ‘alte Kameraden’ uit heel communistisch Europa samenkomt om een jonge concurrent te elimineren door een georkestreerd jachtongeval op de Beer in de kou en de sneeuw… viel mij al positief op zowat dertig jaar geleden. Ook juist als bezoeker van Rusland en Polen en als voormalig jager op grofwild, maar er is meer.

Zoveel sfeer, zoveel kracht, zonder toegevingen aan (strip)conventies! De mens, de macht wordt geschilderd met veel inzicht en met indrukwekkend en gelukkig beperkt cynisme, maar ook met mededogen en een rol voor vriendschap liefde en wroeging.

De falangisten van de zwarte orde, las ik voor het eerst en ook dat werd een rijke ervaring & een genoegen voor oog en brein. Misschien moet je wat ouder zijn om die rijkdom te vatten: het is een kunstwerk vol politiek inzicht, mensenkennis, en begrip voor de vechtlust en het idealisme, op weg naar een betere wereld, die sommige mensen in vorige generaties heeft bezield. Zowel socialisten, communisten, als (misschien meer openlijk onmenselijke) extreem rechtse strijders. Echter… Bijzonder wijs, geschreven en getekend met wijsheid, sagesse, lijkt mij de conclusie= dat personen in beide extreme politieke kampen in hun drang om de anderen te elimineren, als oudere mannen en vrouwen, tot het besef komen dat ze niet al te best bezig zijn geweest… Moorden om politieke redenen komt hier uit de verf als bijna begrijpelijk, maar toch vooral als onmenselijk, onverstandig en een bron van veel leed, en ook van veel spijt en diepe tristesse bij de daders.

Als kers op de taart bevat deze uitgave een interview met beide artiesten en twee kortverhalen, waaronder een beschouwing bij de imposante “Zeven zusters” in Moskou.

Boek gevonden in La maison Jaune in Waver, waar het in de herfst een genoegen was naartoe te fietsen vanop dertig kilometer in Leuven.